انتخاب تجهیزات مناسب برای زیرساختهای فناوری اطلاعات، نقشی کلیدی در عملکرد و پایداری شبکههای سازمانی ایفا میکند. یکی از اجزای حیاتی این زیرساختها باتری سرور است؛ قطعهای که در شرایط حساس، تضمینکننده تداوم فعالیت و حفظ دادهها خواهد بود. باتری سرور برخلاف تصور رایج، تنها یک منبع پشتیبان ساده نیست، بلکه بخشی از استراتژی کلی مدیریت انرژی و امنیت اطلاعات به شمار میرود. شناخت ویژگیها و معیارهای لازم برای انتخاب یک باتری مطمئن، به مدیران فناوری اطلاعات کمک میکند تا ریسکهای احتمالی را کاهش دهند و بهرهوری را به حداکثر برسانند.
باتری سرور چیست و چرا اهمیت دارد؟
باتری سرور یا همان باتری پشتیبان (Backup Battery)، یکی از اجزای حیاتی در زیرساختهای دیتاسنتر و اتاقهای سرور است که وظیفه تامین انرژی الکتریکی در شرایط قطع برق یا نوسانات شدید را بر عهده دارد. این باتریها عموما در کنار دستگاههایی مانند یوپیاس (UPS) و کنترلرهای رِید (RAID Controller) به کار گرفته میشوند تا از آسیب به سختافزار و از دست رفتن اطلاعات حیاتی جلوگیری کنند.
باتری سرور در لحظههای بحرانی به صورت فوری و بدون تاخیر وارد مدار شده و نیروی لازم برای خاموشسازی امن سرورها یا ادامه فعالیت تا زمان برقراری مجدد جریان برق را تامین کند. این موضوع بهویژه در مراکز داده، بانکها، بیمارستانها و هر محیطی که دادهها و سرویسها از اهمیت بالایی برخوردارند، نقش حیاتی ایفا میکند.
اهمیت استفاده از باتری سرور مناسب را میتوان در چند بُعد بررسی کرد:
- حفاظت از دادهها: قطع ناگهانی برق ممکن است منجر به از دست رفتن یا آسیب دیدن دادههای حساس شود. باتریهای پشتیبان با تامین انرژی موقت، امکان ذخیرهسازی امن و بستن صحیح برنامهها و سرویسها را فراهم میکنند.
- افزایش طول عمر تجهیزات: نوسانات برق و خاموشیهای ناگهانی میتوانند به مادربرد، هارد دیسک و سایر قطعات آسیب بزنند. باتری سرور شوکهای ناگهانی را خنثی کرده و از سختافزار حفاظت میکند.
- حفظ پایداری سرویسها: در بسیاری از کسبوکارها حتی چند دقیقه قطعی سرویس میتواند خسارتهای مالی و اعتباری قابلتوجهی به همراه داشته باشد. باتری سرور با جلوگیری از اختلالات لحظهای، به حفظ پایداری سرویسها کمک میکند.
- تطابق با استانداردهای امنیتی و SLA: بسیاری از سازمانها ملزم به رعایت استانداردهای سختگیرانه در حوزه امنیت اطلاعات و پایداری سرویسها هستند. استفاده از باتریهای استاندارد و باکیفیت یکی از الزامات این استانداردها به شمار میرود.
انواع باتریهای سرور
باتریهای سرور از نظر فناوری ساخت و کاربری در چند دسته کلی قرار میگیرند. هر نوع از این باتریها ویژگیها، مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارد و انتخاب صحیح آنها به نیازهای فنی، بودجه و شرایط عملیاتی سازمان بستگی دارد.
نوع باتری |
طول عمر مفید |
وزن و ابعاد |
هزینه اولیه |
مقاومت در برابر دما |
نیاز به نگهداری |
مناسب برای |
سرب-اسیدی |
۳ تا ۵ سال |
سنگین و بزرگ |
پایین |
متوسط |
کم |
کاربردهای عمومی، بودجه محدود |
لیتیوم-یونی |
۵ تا ۱۰ سال یا بیشتر |
سبک و فشرده |
بالا |
خوب |
بسیار کم |
دیتاسنترهای مدرن، فضای محدود |
نیکل-کادمیم |
۷ تا ۱۵ سال |
بسیار سنگین |
بالا |
بسیار خوب |
متوسط |
محیطهای صنعتی، دماهای شدید |
در بازار امروز باتریهای متنوعی برای سرورهای HP طراحی و عرضه شدهاند که از نظر کیفیت و سازگاری، کارایی بسیار خوبی ارائه میدهند. بهعنوان نمونه HP Smart Array P420 و HP Smart Storage Battery 96W و HP P410i battery-backed write cache از جمله مدلهایی هستند که پایداری مطلوبی را در زمان قطعی برق تضمین کنند و میتوان از آنها بهعنوان باتری مناسب برای سرور HP یاد کرد. هنگام خرید باتری سرور برای این دستگاهها، انتخاب مدلهایی که بهطور خاص توسط خود HP یا تامینکنندگان معتبر توصیه میشوند، میتواند به کاهش ریسکها و بهبود عملکرد زیرساختهای فناوری اطلاعات کمک زیادی کند.
چه عواملی در انتخاب باتری سرور مهم هستند؟
بهترین باتری برای سرور صرفا به قیمت یا ظرفیت آن محدود نمیشود. این تصمیم باید بر اساس مجموعهای از عوامل فنی و عملیاتی صورت گیرد تا علاوهبر تامین نیازهای جاری، ریسکهای احتمالی آینده نیز کاهش یابد. در ادامه به مهمترین فاکتورهایی که هنگام خرید باتری سرور باید مدنظر قرار گیرد اشاره میشود.
ظرفیت و توان باتری
ظرفیت باتری مشخص میکند که در زمان قطعی برق یا بروز مشکل، تا چه مدت میتواند انرژی مورد نیاز سرور یا تجهیزات حیاتی را تامین کند. ظرفیت باتری باید متناسب با توان مصرفی تجهیزات و مدت زمان پشتیبانی مورد انتظار انتخاب شود.
طول عمر و چرخه شارژ
باتریهای سرور بسته به نوع فناوری ساخت عمر مفید متفاوتی دارند. هر چه عمر و تعداد چرخههای شارژ و دشارژ باتری بیشتر باشد، هزینههای نگهداری و تعویض آن در بلندمدت کاهش مییابد.
سازگاری با تجهیزات
باتری انتخابی باید کاملا با یوپیاس، کنترلر رید یا سایر تجهیزات برقی و الکترونیکی موجود سازگار باشد. استفاده از باتریهای ناسازگار میتواند باعث بروز خطا، کاهش بازده و حتی آسیب به سختافزار شود.
شرایط محیطی
نوع محیطی که سرور و باتری در آن نصب میشوند، تاثیر زیادی در انتخاب نوع باتری دارد. عواملی مانند دمای محیط، میزان رطوبت، تهویه مناسب و فضای فیزیکی موجود میتوانند در عملکرد و عمر باتری موثر باشند.
نشانههای نیاز به تعویض باتری سرور
باتری سرور هرچقدر هم باکیفیت باشد، پس از مدتی کارایی خود را از دست میدهد و نیاز به تعویض پیدا میکند. یکی از نشانههای اصلی این موضوع کاهش چشمگیر زمان پشتیبانی باتری است. اگر متوجه شدید که در زمان قطعی برق، باتری سرور دیگر نمیتواند به اندازه سابق انرژی لازم را تامین کند یا زمان تامین نیرو به طور محسوسی کوتاه شده است، این میتواند زنگ خطری برای پایان عمر مفید باتری باشد.
از دیگر علائم هشداردهنده، بروز اختلالات در فرآیند شارژ یا دشارژ باتری است. اگر باتری بهطور غیرطبیعی سریع شارژ یا تخلیه میشود یا دستگاه یوپیاس یا سرور به طور مکرر هشدار خطا یا عدم پایداری ولتاژ میدهند، لازم است سلامت باتری بررسی شود. همچنین در برخی موارد، ظاهر باتری سرور میتواند نشانههایی از خرابی را آشکار کند. تورم بدنه، نشتی یا تغییر شکل فیزیکی، همگی نشانههایی هستند که نباید نادیده گرفته شوند.
علاوه بر نکات یادشده، رسیدن به پایان عمر اعلامشده از سوی تولیدکننده حتی در صورت نبود علائم آشکار، دلیلی منطقی برای تعویض باتری است. زیرا باتریهای قدیمی ممکن است در لحظات حیاتی بهطور ناگهانی از کار بیفتند و خسارتهای سنگینی به زیرساخت فناوری اطلاعات سازمان وارد کنند. بررسی نشانههای خرابی باتری سرور و تعویض بهموقع آنها، بخشی از رویکرد حرفهای در مدیریت زیرساختهای حیاتی به شمار میرود.
چه زمانی نیاز به ارتقا داریم؟
نیاز به ارتقای باتری سرور تنها به فرسودگی یا پایان عمر محدود نمیشود و زمانی اهمیت مییابد که زیرساختها گسترش یافتهاند یا الزامات سازمانی مانند افزایش بار مصرفی، تغییر سیاستهای انرژی و رعایت استانداردهای جدید باتریهای قبلی را ناکارآمد ساختهاند. در چنین شرایطی استفاده از باتریهای با فناوری جدیدتر مانند لیتیوم-یونی میتواند بازده انرژی بالاتر، هزینه نگهداری کمتر و بهبود بهرهوری را به همراه داشته باشد و به بهینهسازی فضای دیتاسنتر و کاهش هزینههای بلندمدت کمک کند.
جمعبندی
انتخاب و ارتقای باتری برای سرورها تصمیمی مهم و راهبردی است که تاثیر مستقیمی بر پایداری، امنیت و عملکرد زیرساختهای فناوری اطلاعات دارد. آگاهی از انواع باتریها، بررسی دقیق عواملی مانند ظرفیت، طول عمر، سازگاری با تجهیزات و شرایط محیطی و انتخاب مدلهای معتبر میتواند ریسکهای احتمالی را کاهش داده و بهرهوری سازمان را بهبود بخشد. نگاهی آیندهنگر به این موضوع کمک میکند تا علاوه بر تامین نیازهای امروز، زیرساختی پایدار و بهینه برای سالهای آینده ایجاد شود.
منبع خبر : falnic.com