به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، تمام مراحل کنکور سراسری از ثبت نام تا اعلام نتایج طبق جدول زمان‌بندی که سازمان سنجش منتشر می‌کند، انجام می‌شود و داوطلبان می‌توانند بر اساس مهلت تعیین شده برای هر یک از مراحل کنکور اقدامات لازم را انجام دهند، اما بنا به دلایل و مشکلات متعددی که ممکن است رخ دهد، احتمال دارد در جدول زمان‌بندی ارائه شده تغییراتی انجام شود و زمان کنکور سراسری به تعویق بیافتد.
سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور در خرداد سال جاری طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «با عرض تسلیت شهادت خادم‌الرضا رئیس‌جمهور محترم، سید شهیدان خدمت، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و همراهان ایشان، به اطلاع داوطلبان عزیز آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ (نوبت دوم) می‌رساند، با توجه به برگزاری انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری در تاریخ هشتم تیر، برگزاری آزمون مذکور به دلیل هم‌زمانی با انتخابات ریاست‌جمهوری به روزهای ۲۱ و ۲۲ تیر سال ۱۴۰۳ موکول شد.»
تعویق کنکور در سال‌های گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا در تاریخ برگزاری کنکور انجام شد و چالش‌های خاص خود را به همراه داشت که باعث شد برخی از دانش‌آموزان اذعان کنند که این اتفاق سبب افزایش استرس و اضطراب آن‌ها شده است، همچنین با تعویق زمان برگزاری آزمون کنکور سراسری در سال جاری نیز ابهامات و سوالاتی برای دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان به‌وجود آمده است.
با توجه به تعویق زمان کنکور سوالاتی از این قبیل اینکه به تعویق افتادن زمان برگزاری آزمون کنکور اتفاق مثبتی است یا اینکه به عملکرد مطلوب دانش‌آموزان آسیب‌هایی وارد می‌کند؟ این تأخیر در برگزاری آزمون کنکور چه مزایا یا معایبی می‌تواند داشته باشد؟ مطرح می‌شود که در همین راستا گفت‌وگویی با محمدعلی ظفر، مشاور تحصیلی و کنکور و عضو سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
مجله آرونو: علت به تعویق انداختن روز برگزاری آزمون کنکور سراسری در سال جاری چیست؟
ظفر: پس از شهادت آیت‌الله رئیسی و همراهانشان، شرایط خاصی در کشور پدید آمد و طبق قانون دولت سیزدهم موظف است تا در بازه زمانی ۵۰ روز، انتخابات ریاست جمهوری دولت آینده را برنامه‌ریزی و اجرایی کند که بهترین زمان برگزاری آن همان تاریخ برگزاری کنکور سراسری بود، بنابراین به علت شرایط خاصی که در کشور پدید آمد، زمان برگزاری کنکور سراسری با زمان انتخابات ریاست جمهوری تداخل پیدا کرد و به همین سبب روز برگزاری آزمون کنکور حدود دو هفته به تعویق افتاد؛ علاوه بر آن باید توجه داشته باشیم که برگزاری آزمون کنکور سراسری با تعداد بیش از یک میلیون نفر شرکت‌کننده نیازمند تدابیر امنیتی خاصی بوده، همچنین برگزاری رأی‌گیری انتخابات ریاست جمهوری نیز تدابیر و برنامه‌ریزی‌های خاص خود را دارا است و نیاز بود که این دو رویداد با فاصله زمانی از یکدیگر برگزار شود.
مجله آرونو: تأخیر در برگزاری آزمون کنکور سراسری چه چالش‌هایی را با خود به همراه داشته است؟
ظفر: در اسفند ۱۳۹۸ با شیوع ویروس کرونا در سراسر کشور شاهد تغییر تاریخ برگزاری آزمون کنکور بوده‌ایم، با این تفاوت که در سال ۹۹ چندین بار تاریخ برگزاری تغییر یافت که باعث افزایش اضطراب و استرس دانش‌آموزان و شرکت‌کنندگان آزمون کنکور شده بود، اما تغییر زمان کنکور سراسری در سال جاری می‌تواند مفید واقع شود و فرصتی مناسب برای تلاش بیشتر دانش‌آموزان فراهم کند؛ در واقع دانش‌آموزان بعد از شرکت در نوبت قبلی کنکور که در اردیبهشت سال جاری برگزار شد و طی کردن آزمون‌های پایان ترم و ترمیم معدل، فرصت می‌یابند که تا روز برگزاری نوبت جدید کنکور سراسری، اشکالات و عقب‌ماندگی‌های مطالعاتی خود را جبران کرده و محتواهای مطالعه شده در چند اخیر را مرور کنند یا با حل نمونه سوالات کنکور سال‌های گذشته، آمادگی خود را افزایش دهند.
البته تعویق تاریخ برگزاری آزمون کنکور می‌تواند برای برخی دانش‌آموزان روندی فرسایشی و خسته‌کننده ایجاد کند، اما در نگاه کلی یک فرصت برای جبران ضعف‌ها است تا قدرتمندتر وارد جلسه کنکور شوند، به‌ویژه شرکت‌کنندگان کنکور اردیبهشت با مشاهده نتایج اعلام شده، می‌توانند متوجه نقاط ضعف و قوت خود شوند و برای شرکت مجدد در آزمون کنکور برنامه‌ریزی بهتری داشته باشند.
توصیه می‌کنیم به دانش‌آموزان کنکوری که نگاهشان نسبت به این تعویق زمان در برگزاری روز کنکور، نگاهی مثبت و امیدآفرین باشد، از این جهت که فرصتی برای شناسایی ضعف‌ها و جبران بهتر آن، شرکت در آزمون‌های آزمایشی و شبیه‌ساز کنکور، افزایش تثبیت مطالب و تقویت مهارت حل سوالات چندگزینه‌ای فراهم شده است، همچنین داشتن دید مثبت و امیدآفرین عاملی برای عملکرد بهتر در تمام رقابت‌ها است و برخلاف آن دید منفی عامل تضعیف روحیه و ایجاد اخلال در عملکرد دانش‌آموزان خواهد بود.
مجله آرونو: به تعویق انداختن تاریخ برگزاری کنکور سراسری علاوه بر اینکه فرصتی مناسب برای مطالعه دانش‌آموزان است، چه مزایای دیگری می‌تواند داشته باشد؟
ظفر: در ابتدا باید توجه کنیم به این نکته که حس اضطراب می‌تواند از نوع مثبت یا منفی باشد، اضطراب منفی یعنی به قدری اضطراب در دانش‌آموز شدت دارد که باعث ایجاد اختلال در عملکرد او می‌شود و فردی که به این نوع اضطراب دچار است، باید تحت درمان قرار گیرد، اما اگر اضطراب مثبت در وجود دانش‌آموزان نباشد، قدرت رقابت، پویایی و فعال بودن از آن‌ها سلب می‌شود، بنابراین وجود آن نه‌تنها مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه ضروری است؛ همچنین می‌دانیم زمانی که دانش‌آموزان با آزمون کنکور مواجه هستند و قصد دارند زحمات چندین سال تحصیلی خود را در کمتر از نیم‌روز به دست آورند، اضطراب در وجود آن‌ها رخنه خواهد کرد و هرچه به روز آزمون نزدیک می‌شویم، به علت وجود حس رقابت میان تمام دانش‌آموزان امکان افزایش آن نیز وجود دارد، اما باز تاکید می‌کنم که به تعویق افتادن تاریخ برگزاری کنکور می‌تواند سبب کاهش اضطراب دانش‌آموزان شود.
همچنین باید به نقش تأثیرگذار خانواده‌ها در کاهش استرس و اضطراب دانش‌آموزان توجه ویژه‌ای داشته باشیم، اگر خانواده‌ای مرکز انتقال اضطراب به دانش‌آموزان باشد، با تعویق روز برگزاری کنکور، دانش‌آموز حدود دو هفته بیشتر باید این فشار روانی و استرس‌زا را تحمل کند، اما اگر خانواده از فرزند خود حمایت کافی را داشته باشند و به او انگیزه دهند، با کاهش استرس و اضطراب دانش‌آموز فرصتی برای آمادگی بیشتر و تقویت روحیه برای شرکت در آزمون کنکور خواهد بود.
مجله آرونو: با نزدیک شدن به روز برگزاری آزمون کنکور سراسری شاهد بروز حس ناامیدی در برخی از دانش‌آموزان هستیم به‌ویژه در سال جاری که با تعویق تاریخ برگزاری آزمون مواجه هستیم، به نظر شما دانش‌آموزان چطور می‌توانند در روزهای پایانی منتها به کنکور بروز حس ناامیدی را در خود کنترل کنند؟
ظفر: بروز حس ناامیدی به عملکرد دانش‌آموزان وابسته است و با توجه به تعویق برگزاری آزمون کنکور به تمام دانش‌آموزانی که عملکرد مناسب داشته‌اند یا دچار ضعف‌هایی بوده‌اند و از عملکرد خود راضی نیستند، پیشنهاد می‌کنم در روزهای باقی‌مانده تا روز برگزاری کنکور سراسری، دفترچه‌های آزمون سال‌های گذشته را تهیه کنند و با رعایت تمام شرایط و ضوابط آزمون به سوالات پاسخ دهند و درواقع آزمون کنکور را در خانه برای خود شبیه‌سازی کنند، سپس با تحلیل دقیق سوالات، ضعف‌های خود را در هر درس مشخص کنند و سعی بر جبران آن داشته باشند، بدین صورت حس ناامیدی، استرس و اضطراب در دانش‌آموزان کاهش می‌یابد و تسلط و آمادگی آن‌ها برای شرکت در آزمون سراسری افزایش چشمگیری خواهد داشت.
با توجه به بررسی دفترچه‌های کنکور سراسری در سال‌های متعدد متوجه شده‌ایم که حدود ۳۰ درصد سوالات کنکور در هر سال تکرار می‌شوند، با توجه به اینکه نظام کنکور سراسری جدید شده است و با سال‌های گذشته تفاوت‌هایی دارد، دانش‌آموزان می‌توانند از بسته سوالات کنکور که مطابق با کتاب‌های جدید و نظام کنکور توسط مجموعه‌های آموزشی تهیه شده است، استفاده کنند یا اگر به این بسته‌ها دسترسی ندارند، سعی کنند از سوالات نظام جدید کنکور و سوالات آزمون‌های چندسال اخیر بهره ببرند.
مجله آرونو: با تعویق تاریخ برگزاری آزمون کنکور سراسری، برخی از دانش‌آموزان گلایه‌مند هستند که زمان اوقات فراغت تابستان خود را از دست داده‌اند، چه پاسخی برای این دانش‌آموزان دارید؟
ظفر: در این خصوص باید به دو گروه از دانش‌آموزان توجه کنیم، دسته اول دانش‌آموزانی هستند که مطالعه طولانی مدت داشته و زحمت کشیده‌اند تا دستاورد مطلوبی در روز آزمون کنکور داشته باشند، چنین دانش‌آموزانی منتظر رسیدن روز کنکور هستند تا بعد از آن به سراغ تفریح و استراحت بروند و برای این افراد تعویق حدود دوهفته‌ای روز آزمون کنکور تفاوت زیادی ندارد و به چشم یک فرصت بدان می‌نگرند، اما گروه دیگری از دانش‌آموزان که تلاش جدی تحت برنامه منسجم و متمرکزی نداشته‌اند، امکان دارد از عملکرد خود راضی نباشند و از اینکه اوقات فراغت و تفریح تابستان را نیز از دست می‌دهند، گلایه‌مند باشند، اما این دانش‌آموزان باید توجه کنند که تحصیل و درس خواندن مغایرتی با تفریحات دوره نوجوانی ندارد و می‌توان با برنامه‌ریزی اصولی بهترین استفاده را از دوران تحصیل دانش‌آموزی و تفریح‌های گوناگون داشت.
مجله آرونو: با توجه به اینکه در سال گذشته با تعویق زمان برگزاری کنکور، زمان شروع کلاس‌های دانشگاه نیز به تعویق افتاد و سطح علمی دانشجویان تحت تأثیر قرار گرفت، با تعویق زمان برگزاری کنکور در سال جاری در صورت بروز چنین اتفاقی چطور می‌توان مانع آسیب به سطح علمی دانشجویان ورودی جدید شد؟
ظفر: تغییر زمان کنکور می‌تواند زمان دیگر اقدامات و برنامه‌های پیش‌رو را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد، چراکه با تعویق برگزاری آزمون کنکور، به مراتب زمان اعلام نتایج آزمون، انتخاب رشته دانش‌آموزان و ثبت‌نام دانشگاه‌ها نیز با اندکی تأخیر انجام خواهد گرفت، اما وزارت علوم در هر سال راهکاری برای جبران ارائه مطالب دارد و این امکان وجود دارد که ساعات آموزشی ترم اول افزایش پیدا کند یا جلساتی به صورت مجازی برگزار شود، به هر حال شاهد تغییر تقویم زمان برگزاری کنکور نبوده‌ایم مگر در شرایط خاصی که در کشور به وجود می‌آید.
همچنین مشکلی که در نظام آموزشی وجود دارد، این است که محتوا و مطالب مشخص شده که باید در هر ترم به دانشجویان ارائه شود، به صورت تمام و کمال ارائه نمی‌شود و این امر به علت عملکرد برنامه‌ریزان وزارت علوم و فناوری است که سبب می‌شود مطالب به‌صورت بخش بخش ارائه شود.
