به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، فشار خون یکی از مهم‌ترین علائم حیاتی انسان‌ها به شما می‌رود و افزایش و کاهش فشار خون یک بیماری و مشکل بسیار خطرناک است، یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها و مشکلاتی که می‌تواند زمینه ابتلاء به بیماری‌های قلبی عروقی، نارسایی‌های کلیوی، سکته مغزی و حمله‌های قلبی را فراهم کند، فشار خون بالا است، بر اساس آمار به دست آمده مشخص شده است که بیش از ۳۰ درصد افراد بزرگسال دنیا به فشار خون بالا مبتلا هستند، این درصد بالای ابتلاء به فشار خون بالا نشان می‌دهد که این بیماری تا چه اندازه به ما نزدیک است و باید در جوانی به فکر این بیماری بود تا در سنین بالا از خطر آن در امان بمانیم.
افزایش فشار خون در افراد بالاتر از ۴۵ سال متداول است، در این بین سهم مردان بیش از زنان است، این آمار در افراد بالای ۶۵ سال به عکس است به نحوی که زنان بیشتر تحت تأثیر پرفشاری خون قرار می‌گیرند، فشارخون بالا در صورتی که درمان نشود، می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به طرز چشمگیری کاهش‌دهد، بالا رفتن فشار یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که در اغلب موارد هیچ علامت ظاهری ندارد و تا زمانی که اندازه‌گیری نشود، قابل تشخیص نیست تا اینکه صدمات جبران‌ناپذیری به قلب، ریه، عروق خونی، مغز و کلیه‌ها وارد کند، به‌طور میانگین از هر پنج نفر مبتلا به فشارخون بالا، یک نفر از آن بی‌اطلاع است.
در واکاوی بیشتر این موضوع و بروز اختلال فشارخون بالا، مدت زمان تشخیص این بیماری، عوامل بروز این عارضه، میزان شیوع و عواقب درمان‌های خودسرانه افراد در خصوص این بیماری به گفت‌وگو با رامش حسین‌خانی مسئول برنامه پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌وعروقی و دیابت در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نشستیم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
مجله آرونو: پدیده فشارخون در بدن انسان چگونه اتفاق می‌افتد؟
حسین خانی: فشار خون نیرویی است که قلب به عنوان یک پمپ در بدن عمل می‌کند و خون را که وارد قلب می‌شود، به تمام نقاط بدن می‌فرستد، این پمپ دارای یک فشاری است که به خون وارد شده و خون فشاری را به دیواره رگ‌ها وارد می‌کند و این اتفاق فشارخون بوده و دارای دو عدد است، برای مثال عدد ۱۲ روی هشت یا ۱۲۰ میلی متر جیوه روی هشتاد است، در پمپاژ قلب یک انقباض و انبساط وجود دارد در حالت انقباض حداکثر فشار را به خون وارد می‌کند، این فشار برای مثال عدد ۱۲۰ است که به آن فشار ماکسیمم یا سیستول گفته می‌شود و یک حالت استراحت دارد، برای مثال عدد ۸۰ که آن فشار مینیموم یا دیاستول است، در نتیجه وقتی از فشار خون گفته می‌شود و منظور دو عدد ذکر شده پمپاژ قلب است.
مجله آرونو: چه زمانی فشار خون بیماری یا اختلال محسوب می‌شود؟
حسین خانی: فشار خون بالا مهم‌ترین بیماری از نظر بار بیماری‌ها در کل دنیا است، بار بیماری شایع‌ترین علت برای مرگ و میرها است و ناتوانی‌ها و عوارض زیادی به جا می‌گذارد، بنابراین بیماری بسیار قابل اهمیت است و افراد باید به آن توجه کنند، تا زمانی که فشار خون روی عدد طبیعی است مشکلی ندارد، اما زمانی بیماری یا اختلال است که این عدد از رقم خاص تجاوز کرده و بالاتر برود، عدد نرمال و فشار خون طبیعی باید کمتر از ۱۲۰ و روی هشتاد باشد و اگر بالاتر از این عدد باشد فرد دچار پیش فشار خون بالا است اما اگر عدد فشار خون از عدد ۱۴۰ روی ۹۰ بالاتر برود فرد مبتلا به بیماری فشار خون بالا شده و لازم است با اصلاح سبک زندگی به حالت نرمال و طبیعی بازگردد.
مجله آرونو: تشخیص بیماری فشارخون چه مدت زمان می‌برد تا به طور قطعی اعلام شود فرد به این عارضه دچار شده است؟
حسین خانی: با اینکه با کمک دستگاه فشار سنج این کار انجام شده و با دو عدد مواجه می‌شویم، اما در نهایت تشخیص بیماری فشارخون کار سختی است، اگر در اندازه‌گیری فشار خون فرد از عدد ۱۴۰ روی ۹۰ بالاتر قرار گرفت، فرد مبتلا به فشار خون است، اما با یک بار اندازه‌گیری این اتفاق نمی‌افتد، به دلیل اینکه فرد احتمال دارد در شرایط مختلف و در ساعت‌های یک روز و در روزهای متفاوت در این حالت قرار گیرد، باید فشار خون فرد توسط پزشک به طور مرتب در طول یک یا دو هفته چند بار اندازه‌گیری شود تا میانگین عددهای متفاوتی از او را داشته باشد، امروزه ترجیح داده می‌شود، اگر که افراد در منزل فشارسنج دارند در طول هفته دو مرتبه در صبح و دو مرتبه در شب میزان فشارخون خود را اندازه‌گیری کنند تا در هفته چهار عدد را در طول شبانه روز داشته باشند و این عددها را روی کاغذ ثبت کنند و آن را پیش پزشک ببرند تا پزشک معالج بتواند میانگین عددها را بگیرد و اگر این میانگین از عدد ۱۴۰ یا روی ۹۰ بیشتر باشد، گفته می‌شود فرد مبتلا به فشارخون بالا شده است.
مجله آرونو: چه عواملی باعث می‌شود که فرد مبتلا به فشارخون بالا شود؟
حسین خانی: فشارخون بالا از بیماری‌های واگیردار نیست که یک علت مشخصی داشته باشد، اگر فردی داری یک سری عوامل خطر را داشته باشد، احتمال ابتلای به این عارضه برای او زیاد است، مهم‌ترین عوامل خطر سن افراد است که با افزایش سن احتمال ابتلای افراد به این بیماری نیز افزایش پیدا می‌کند، همچنین سابقه خانوادگی، جنس، سبک زندگی و نوع غذا خوردن و مصرف غذاهای پرنمک و فرآوری شده افراد را به سمت این بیماری سوق می‌دهد، بیماری فشارخون، دیابت و اختلالات چربی خون سه بیماری متصل به یکدیگر است، چنانچه فردی مبتلا به فشار خون بالا باشد، احتمال ابتلای او به بیماری دیابت و اختلال لیپید نیز بسیار زیاد خواهد بود، ضروری است که این گروه از بیماران انجام آزمایش‌های سالانه را مد نظر داشته باشند، این بیماری در صورت کنترل نشدن قاتل خاموش انسان است.
مجله آرونو: فردی که مبتلا به بیماری فشار خون می‌شود چه نکاتی را باید مدنظر داشته باشد؟
حسین خانی: فردی که برای اولین بار متوجه می‌شود که دچار بیماری فشار خون بالا شده است، باید همکاری کرده و مرتب به پزشک مراجعه کند، زیرا ممکن است فرد زمانی که عصبانی شده یا پیاده‌روی سریع داشته و در هوای گرم مدت طولانی راه رفته که سبب افزایش فشار خون می‌شود، به پزشک مراجعه کرده باشد، لذا باید فرد چند مرتبه دیگر در موقعیت‌های متفاوت به پزشک مراجعه کند تا پزشک معالج میانگین عددهای متفاوت را از فشارخون او داشته باشد و با گرفتن میانگین عددها بتواند تشخیص قطعی را برای او انجام دهد، اگر به فردی برای بار اول اعلام شود که دچار بیماری فشار خون بالا شده است، باید برای تشخیص قطعی بیماری چند مرتبه دیگر هم به پزشک مراجعه کند تا با گرفتن میانگین عددها تشخیص نهایی برای او انجام گیرد و در صورت ابتلای قطعی به این بیماری ضروری است که مراقبت‌های لازم برای درمان را انجام دهد.
مجله آرونو: در خصوص شیوع بیماری فشارخون در جامعه توضیح دهید؟
حسین خانی: شیوع فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان است که گریبان افراد ۱۸ سال به بالا را می‌گیرد، مطابق آمار ارائه شده در سال ۱۴۰۰ مشخص شد حدود یک سوم از افراد بزرگسال مبتلا به فشار خون بالا هستند و وضعیت شیوع این بیماری در استان اصفهان نیز رو به افزایش است، به‌طوری که شیوع فشارخون در افراد بالای ۱۸ سال ۳۳ درصد است و می‌توان گفت که بین گروه سنی بالغین، از هر سه نفر یک نفر مبتلا به فشار خون بالا بوده و این رقم بسیار بالایی برای استان است، با توجه به اینکه این موضوع وابسته به سن افراد است، باید بدانیم وقتی که سن افزایش پیدا می‌کند، احتمال ابتلاء به فشار خون هم بیشتر است و در سالمندان به مراتب ابتلاء به این بیماری بیشتر از سنین جوان‌تر است.
