به گزارش خبرگزاری مجله آرونو و به نقل از وبدا، حسین فرشیدی اظهار کرد: حادثه غمباری در هفته گذشته رخ داد؛ من به‌عنوان معاون بهداشتی وزارت بهداشت مفتخرم در دولتی خدمت می‌کنم که رئیس‌جمهور در راه خدمت به خلق جان خود را فدا کرد، شهادت در راه خدمت به خلق با هیچ موردی که جنبه مادی داشته باشد، قابل توصیف نیست، در عین حال هم به فرمایش رهبر معظم انقلاب، کشور همچنان به راه خود ادامه می‌دهد.
وی درباره اقدامات دولت در حوزه دخانیات افزود: گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره عملکرد جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۲ منتشر شد، این شاخصه‌ها یا رنگ‌های مختلف معرفی می‌شود و رنگ حوزه دخانیات ایران در سال ۲۰۲۲ قرمز بود، اما این شاخص در سال ۲۰۲۳ به رنگ نارنجی درآمد، این وضعیت با عملکرد دولت مانند افزایش مالیات بر دخانیات حاصل شده است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه مضرات مصرف دخانیات بر هیچ‌کس پوشیده نیست، تصریح کرد: حتی افرادی که هدایت صنعت دخانیات را در دست دارند از مضرات مصرف محصولات دخانی آگاه هستند، بررسی‌ها بیانگر این است سالانه ۵۰ هزار مرگ کشور ریشه در مصرف دخانیات دارد.
فرشیدی با بیان اینکه مصرف دخانیات سبب ضررهای مالی می‌شود، ادامه داد: نه تنها مصرف‌کنندگان محصولات دخانی بلکه برای خرید محصولات دخانی هزینه پرداخت می‌کنند، بلکه سیستم درمانی کشور نیز متحمل هزینه‌های مصرف دخانیات می‌شود، هزینه‌های درمانی مصرف دخانیات زیاد است، چراکه تمام سرطان‌ها ریشه در مصرف دخانیات دارند.
وی با بیان اینکه هر نفر که به جمعیت سیگاری کشور اضافه می‌شود سبب بروز هزینه برای کشور می‌شود، افزود: بخشی از اراضی کشاورزی کشور به کشت توتون اختصاص داده می‌شود، در حالی که می‌توان از این زمین‌ها برای کشت محصولات کشاورزی و امنیت غذایی مردم استفاده کرد.
منافع برخی‌ها در گرو افزایش مصرف دخانیات
معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره دلایل افزایش مصرف دخانیات گفت: پرسش‌های متعددی درباره چرایی افزایش مصرف دخانیات مطرح می‌شود، بررسی‌ها بیانگر این است که منافع عده‌ای در گرو افزایش مصرف دخانیات است و به همین دلیل در جهت افزایش مصرف دخانیات گام برمی‌دارند.
فرشیدی درباره مضرات مصرف سیگار اظهار کرد: نه تنها افرادی که سیگار مصرف می‌کنند، بلکه افرادی که در مجاورت سیگاری‌ها قرار می‌گیرند نیز تحت تأثیر مضرات آن قرار می‌گیرند، مجمع جهانی سازمان بهداشت جهانی با موضوع مصرف دخانیات طی چند روز آینده برگزار می‌شود، قیمت محصولات دخانی در کشور پایین و بررسی‌ها بیانگر این است قیمت یک پاکت سیگار در کشور سوئیس حدود ۱۳ یورو است، اما گران‌ترین سیگار که در کشور ما عرضه می‌شود ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارد.
وی با انتقاد از قیمت سیگار و مالیات محصولات دخانی گفت: قیمت پایه و مالیات بر سیگار در کشور پایین است؛ در حالی که نرخ مالیات بر محصولات دخانی باید چهار برابر قیمت مصرف کننده باشد، چرا اجازه گران شدن سیگار را صادر نمی‌کنند؟ مصرف دخانیات می‌تواند منجر به سرطان ریه شود و این سرطان از منظر درمانی بسیار هزینه‌بر است، اگر یک فرد مبتلا به سرطان شود شاید حتی مجبور شود خانه خود را برای هزینه‌های درمانی بفروشد، سیاست وزارت بهداشت پیشگیری از بیماری‌ها است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه صاحبان صنایع دخانی نوک پیکان تبلیغاتی خود را به سمت جوانان و زنان نشانه گرفته‌اند، اظهار کرد: شکل و شمایل مصرف محصولات دخانی طی ۱۰ سال گذشته تغییر کرده، به نحوی که صاحبان صنایع نوک پیکان تبلیغاتی خود را به سمت زنان و جوانان نشانه گرفتند و از هر روشی برای افزایش مصرف دخانیات در میان این گروه‌ها استفاده می‌کنند.
فرشیدی با بیان اینکه مصرف سیگار در شبکه نمایش خانگی تبلیغ می‌شود، افزود: سریال‌هایی که در صدا و سیما و شبکه نمایش خانگی پخش می‌شوند در جهت ترویج محصولات دخانی گام برمی‌دارند، به طور قطع، مصرف محصولات دخانی در سریال‌ها سبب افزایش مصرف محصولات دخانی می‌شود، اگرچه ما باید در مسیر کاهش مصرف محصولات دخانی گام برداریم، اما محصولات نمایشی در جهت مصرف سیگار گام برداشته‌اند.
وی با بیان اینکه سازمان بهداشت جهانی «حفاظت از کودکان درباره مداخلات صنعت دخانیات» را به عنوان شعار سال ۲۰۲۴ معرفی کرده است، اظهار کرد: یازدهم خرداد به عنوان روز جهانی بدون دخانیات معرفی شده است، همچنین وزارت بهداشت در کنار سازمان جهانی بهداشت، شعار «حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر دخانیات؛ حق و مسئولیت همگانی» را به عنوان شعار هفته ملی بدون دخانیات در نظر گرفته است.
افزایش قیمت؛ راهکاری برای کنترل مصرف دخانیات
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه پیشگیری از مصرف دخانیات باید به هر روشی انجام شود، افزود: میزان مرگ و میر سالانه ناشی از مصرف دخانیات در کشور معادل ۵۰ هزار نفر است، هنگامی که میزان مرگ و میر ناشی از مصرف دخانیات و بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات را در کانون توجه قرار می‌دهیم باید به اهمیت موضوع کنترل مصرف دخانیات توجه کنیم، باز هم تاکید می‌کنم پیشگیری از افزایش مصرف دخانیات باید به هر روشی انجام شود؛ افزایش قیمت سیگار می‌تواند راهکاری برای کنترل مصرف محصولات دخانی باشد چنانچه در کشورهای دیگر نیز تأثیر گذاشته است، هنگامی که یک شخص بداند حدود نیمی از حقوق ماهانه خود را برای مصرف سیگار بپردازد از مصرف آن خودداری می‌کند.
فرشیدی با بیان اینکه دو مؤلفه «آموزش» و «فرهنگ‌سازی» در پیشگیری از مصرف دخانیات اثر دارند، خاطرنشان کرد: مصرف سیگار در شبکه‌های مجازی به هر طریق ممکن اتفاق می‌افتد، اما آموزش و فرهنگ‌سازی می‌تواند در پیشگیری از مصرف دخانیات نقش داشته باشد، علاوه بر فرهنگ سازی مناسب محصولات دخانی باید با قیمت زیاد به فروش برسد.
وی با بیان اینکه وزارت بهداشت با فروش، عرضه و تولید سیگار الکترونیک مخالف است، اظهار کرد: مضرات سیگار الکترونیک از سیگارهای کلاسیک بیشتر است، سیگارهای الکترونیک که توسط مراکز عرضه کننده محصولات دخانی به فروش می‌رسند، قاچاق هستند، وزارت بهداشت با مراکز عرضه سیگار الکترونیک برخورد می‌کند و در جهت پلمب این اماکن گام برداشته است، وزارت بهداشت، برخی مراکز فروش سیگار الکترونیک را طی چند روز گذشته پلمب کرده است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: وزارت بهداشت زیر بار صدور مجوز تولید محصولات سیگار الکترونیک و محصولات دخانی نوپدید نمی‌رود، برخی افرادی که خواهان تولید سیگار الکترونیک هستند، اظهار می‌کنند وزارت بهداشت با شعار سال یعنی جهش تولید مخالف است، اما ما در وزارت بهداشت با جهش تولید مخالف نیستیم، بلکه با تولید محصولاتی که مضر سلامتی است مخالفت می‌کنیم.
فرشیدی درباره افزایش مالیات بر محصولات دخانی گفت: مخالفان افزایش مالیات محصولات دخانی بر این باور هستند که افزایش مالیات سبب قاچاق می‌شود اما باید گفت قاچاق هیچ ارتباطی با افزایش مالیات ندارد.
نتایج اولیه طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن
وی گفت: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن را ارائه کرده و این طرح با هدف کنترل مصرف دخانیات در حال اجرا است، طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در ۱۰ استان کشور در حال اجرا است و اگرچه نتایج نهایی این مطالعه مشخص نشده ما نتایج گزارش اولیه خوب است و این قلیان وابستگی ایجاد نمی‌کند، اگر نتایج این مطالعه مثبت قلمداد شود قلیان اکسیژن جایگزین قلیان دخانی می‌شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت اظهار کرد: سال گذشته، مبلغ ۱۰ همت از محل مالیات محصولات دخانی برای وزارت بهداشت در نظر گرفته شده بود، اما این مبلغ پرداخت نشده است، پرداخت مالیات می‌تواند بخش زیادی از خدمات درمانی و نظام بهداشتی کشور را پوشش دهد.
فرشیدی درباره افزایش تعداد کارخانه‌های تولید کننده سیگار گفت: کارخانه‌های تولیدکننده محصولات دخانی از تولیدات خود گزارش دقیقی ارائه نمی‌دهند و به همین دلیل نرخ مالیات پرداختی آنها از واقعیت کمتر است، این شرکت‌ها با استفاده از روش‌های تبلیغاتی متفاوت توانستند در جهت افزایش مصرف دخانیات گام بردارند.
وی با بیان اینکه قانون جامع دخانیات تصویب شده افزود: اگرچه در زمینه کنترل دخانیات دارای قانون خوبی هستیم، اما این قانون به درستی اجرا نمی‌شود، وزارت بهداشت با سازمان‌ها و ارگان‌های متفاوتی در زمینه کنترل دخانیات همکاری می‌کند، اما نرخ پایین محصولات دخانی در افزایش مصرف نقش دارد، به طور مثال، وزارت بهداشت با همکاری نیروی انتظامی در جهت جمع‌آوری قلیان‌های اماکن تفریحی یکی از سواحل گام برمی‌دارد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره پایین بودن نرخ محصولات دخانی اضافه کرد: اگرچه محصولات دخانی گران شده است، اما این افزایش قیمت با افزایش قیمت برخی از کالاها مانند گوشت نیست، آمار و ارقامی که در صنعت دخانیات وجود دارد بسیار وحشتناک است و با یک سیستم خطرناک مواجه هستیم، نرخ مالیات و قیمت سیگار باید به نحوی باشد که عامل بازدارنده باشد، اما نرخ کنونی محصولات دخانی و مالیات این محصولات بازدارندگی ایجاد نمی‌کند، سیگار و توتون نباید به عنوان محصولات سبد خانوار به حساب آید.
فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، ممنوع است
فرشیدی با بیان اینکه مصرف محصولات دخانی در سنین پایین مشاهده می‌شود، اظهار کرد: صنایع دخانی به دنبال کاهش سن مصرف محصولات دخانی هستند؛ چراکه سود بیشتری از آن خود می‌کنند، محصولات دخانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر سلامتی اثر می‌گذارد، به طور مثال، ۲.۵ زوج نابارور در کشور حضور دارند، ناباروری یکی از عوارض مصرف دخانیات محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه خانواده‌ها باید از مضرات مصرف سیگار آگاه باشند، افزود: مصرف سیگار در محیط خانه سبب می‌شود که دود محصولات دخانی در خانه بماند و موجب بروز عوارض ناشی از مصرف محصولات دخانی شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه برخی خواهان فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستند، اظهار کرد: وزارت بهداشت با فروش محصولات دخانی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مخالف است، ما در وزارت بهداشت با مسائلی مانند فروش و عرضه سیگارهای الکترونیکی، فروش سیگار در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مخالف هستیم؛ اگر مخالفت‌های وزارت بهداشت صورت نمی‌گرفت شرایط بسیار بدتر می‌شد.
فرشیدی با بیان اینکه صنایع دخانی از روش‌های تبلیغاتی جدید برای افزایش مصرف دخانیات استفاده می‌کنند، اضافه کرد: ما باید از روش‌های جدید برای مبارزه با مصرف دخانیات استفاده کنیم و در این میان رسانه‌ها نقش به سزایی دارند، وزارت بهداشت در جهت کاهش مصرف دخانیات اقدامات متعددی انجام داده است، اما با کارهای فرهنگی می‌توان میزان مصرف را به میزان بیشتری کاهش داد.
وی با بیان اینکه آموزش در پیشگیری از مصرف دخانیات بسیار نقش دارد، خاطرنشان کرد: اقدامات متعددی در زمینه آموزش در چند استان انجام شده است، دبیرخانه کنترل دخانیات وزارت بهداشت نیز اقدامات خوبی را انجام داده است؛ به نحوی که ایران در میان کشورهای منطقه از منظر مصرف محصولات دخانی شرایط بهتری دارد، ما در وزارت بهداشت به فکر آینده هستیم و باید شرایطی ایجاد کنیم که شرایط مصرف محصولات دخانی در کشور بدتر نشود.
