به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، در پی صدور بخشنامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص تغییر حداقل دستمزد روزانه و سایر سطوح دستمزدی و حداقل مزایای پرداختی به کارگران مشمول قانون‌کار در سال ۱۴۰۳، سازمان تأمین‌اجتماعی در بخشنامه‌ای مقررات مربوط به دستمزد روزانه مبنای کسر حق‌بیمه از ابتدای سال جاری را به واحدهای اجرایی این سازمان ابلاغ کرد.
بر اساس این بخشنامه، حداقل دستمزد روزانه مبنای وصول حق‌بیمه بیمه‌شدگان مشمول قوانین کار و تأمین‌اجتماعی (به استثنای مشاغل و فعالیت‌های دارای دستمزد مقطوع) مبلغ دو میلیون و ۳۸۸ هزار و ۷۲۸ ریال اعلام شده و سایر سطوح دستمزدی مبنای کسر حق بیمه نیز بر اساس آخرین دستمزد روزانه سال ۱۴۰۲، معادل ۲۲ درصد به‌علاوه رقم ثابت روزانه ۲۳۰,۰۲۶ ریال افزایش می‌یابد.
در بخشنامه سازمان تأمین‌اجتماعی همچنین آمده است: با توجه به اینکه طبق بندهای (۲)، (۳)، (۴) و (۵) تصویب‌نامه شورای عالی کار مقرر شده کارفرمایان مشمول قانون کار به کلیه کارگران اعم از دائم و موقت و مجرد یا متأهل، ماهیانه مبلغ ۱۴ میلیون ریال بابت کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار به‌عنوان مزایای رفاهی و انگیزه‌ای، مبلغ ۹ میلیون ریال بابت کمک هزینه مسکن کارگری، مبلغ دو میلیون و ۱۰۰ هزار ریال به‌عنوان پایه سنواتی (به شاغلانی که در سال ۱۴۰۳ دارای یک‌سال سابقه کار شده یا یک‌سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد) و همچنین حق تأهل پرداخت کند، لذا کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار باید طبق بند (۵) ماده (۲) قانون تأمین‌اجتماعی و آئین‌نامه اجرایی ماده (۳۹) قانون مذکور با رعایت بخشنامه‌های جدید درآمد (وصول حق بیمه) به‌هنگام تنظیم صورت مزد و مزایا نسبت به درج مبالغ یادشده به همراه سایر اقلام مشمول کسر حق‌بیمه از جمله اضافه‌کاری در ستون مربوطه و کسر حق‌بیمه متعلقه و پرداخت آن به شعبه اقدام کنند.
طبق بند (۵) تصویب‌نامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص تغییر حداقل دستمزد روزانه و سایر سطوح دستمزدی و حداقل مزایای پرداختی به کارگران مشمول قانون کار در سال ۱۴۰۳، مقرر شده است که کارفرمایان مشمول قانون کار به تمام کارگران متأهل اعم از مرد و زن از ابتدای فروردین ماه ۱۴۰۳ ماهانه مبلغ پنج میلیون ریال به عنوان حق تأهل پرداخت کنند.
لازم به ذکر است حسب این بخشنامه، چنانچه بر اساس مصوبه هیئت‌وزیران، مبلغ حق مسکن قابل پرداخت به بیمه‌شدگان در سال ۱۴۰۳ افزایش یابد، کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار باید رقم جدید را در هنگام تنظیم صورت مزد و مزایای کارگران و پرداخت حق بیمه رعایت کنند.
به موجب بند (۲) مصوبه مزبور و تبصره‌های ذیل آن و نیز دستورالعمل‌های صادره از سوی اداره‌کل روابط کار، جبران خدمت و بیمه بیکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و جداول مربوطه، تمام کارفرمایان مکلف هستند از مبلغ مزد پایه سنواتی کارگران مشمول قانون کار (اعم از کارگاه‌های دارای طرح طبقه‌بندی و فاقد طرح طبقه‌بندی مشاغل) که دارای حداقل یک سال سابقه کار در همان کارگاه شده یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته است مبلغ روزانه ۷۰ هزار ریال، حق‌بیمه متعلقه را کسر و با رعایت ماده (۳۹) قانون تأمین‌اجتماعی و آئین‌نامه اجرایی مربوطه به سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت کنند.
بر اساس بخشنامه سازمان تأمین‌اجتماعی، هنگام محاسبه حق‌بیمه آن دسته از بیمه‌شدگان که در آخرین گزارش بازرسی انجام شده مربوط به قبل از ۰۱/۰۱/۱۴۰۳ دستمزد آنان بیش از حداقل دستمزد روزانه سال گذشته درج شده است، چنانچه در سال ۱۴۰۳ کارفرما از ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان مذکور خودداری یا در فهرست‌های ارسالی ترک‌کار آن‌ها را اعلام نکند، باید دستمزد آن‌ها مطابق این بخشنامه تعیین و سپس مبنای محاسبه حق‌بیمه ماه‌هایی که لیست آن ارسال نشده است، قرار گیرد.
در مورد بیمه‌شدگان اختیاری نیز در این بخشنامه اعلام شده است که حداقل مبنای پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان ادامه بیمه به‌طور اختیاری در سال ۱۴۰۳ معادل ۱.۲ برابر حداقل دستمزد مصوب شورای عالی‌کار خواهد بود و همچنین مبنای پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان ادامه بیمه به‌طور اختیاری که مبنای پرداخت حق‌بیمه آنان در سال ۱۴۰۲ از رقم روزانه یک میلیون و ۷۶۹ هزار و ۴۲۸ ریال بیشتر بوده است، همانند سایر سطوح دستمزدی معادل ۲۲ درصد به علاوه رقم ثابت روزانه ۲۳۰,۰۲۶ ریال افزایش می‌یابد که در هر حال از ۱.۲ حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار کمتر نخواهد بود.
حداقل مبنای پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد نیز در سال ۱۴۰۳ معادل رقم روزانه دو میلیون و ۳۸۸ هزار و ۷۲۸ ریال خواهد بود و در مواردی که دستمزد مبنای پرداخت حق‌بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بالاتر از حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار در سال ۱۴۰۲ باشد، باید ضریب دستمزد مربوطه نسبت به حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در سال ۱۴۰۳ رعایت شود.
در این بخشنامه همچنین اعلام شده است که پرداختی‌های آن دسته از مقرری‌بگیران بیمه بیکاری که تاریخ وقوع بیکاری آنان از تاریخ ۰۱/۰۱/۱۴۰۳ به بعد است، با رعایت حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ خواهد بود، همچنین پرداختی‌های آن دسته از مقرری‌بگیران بیکاری سنوات قبل که در سال ۱۴۰۳ ادامه می‌یابد و مبلغ آن کمتر از حداقل دستمزد مزبور در سال ۱۴۰۳ است، تا مبلغ حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ ترمیم می‌شود.
متن کامل بخشنامه تعیین دستمزد مبنای کسر حق بیمه در سال ۱۴۰۳ که از سوی میرهاشم موسوی مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی صادر شده است، در پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی این سازمان به نشانی www.tamin.ir قابل دریافت و مطالعه است.
شرایط بیمه بیکاری برای شاغلانی که دسته جمعی اخراج شدند
مطابق ماده یک قانون بیمه بیکاری، افرادی میتوانند از مزایای قانون بیمه بیکاری برخوردار شوند که مشمول قانون تأمین اجتماعی و قانون کار باشند و در زمره بازنشستگان، از کار افتادگان کلی، صاحبان حرف و مشاغل آزاد، بیمه‌شدگان اختیاری نبوده و از اتباع خارجی نیز نباشند، علاوه بر این با توجه به ماده ۶ قانون مزبور، بیمه‌شدگان بیکار باید حداقل شش ماه سابقه اشتغال و پرداخت حق بیمه را دارا باشند و حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری، مراتب بیکاری خود را به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کنند.
البته افرادی که به علت بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه از قبیل سیل، زلزله، جنگ، آتشسوزی و … بیکار میشوند از شرط شش ماه سابقه مورد نیاز موضوع ماده اخیرالذکر معاف هستند؛ مطابق ماده هفت قانون بیمه بیکاری نیز مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری با توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه و وضعیت تجرد، تأهل یا تکفل بیمه شده تعیین می‌شود، بر این اساس جمع مدت پرداخت مقرری برای مجردان حداقل شش ماه و حداکثر ۳۶ ماه و برای متأهلین یا متکفلین حداقل ۱۲ ماه و حداکثر ۵۰ ماه است.
مقرری بیمه بیکاری افراد واجد شرایط از روز اول بیکاری قابل پرداخت است و مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جز سوابق پرداخت حق‌بیمه محسوب می‌شود، در صورتی که فرد دریافت کننده مقرری بیمه بیکاری مجدد اشتغال به کار یابد، بدون عذر موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی خودداری کند، از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری کند، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود، با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار اولیه برگردد، فوت کند یا از حداکثر مدت استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری استفاده کند، مقرری بیمه بیکاری وی قطع خواهد شد.
در صورتی که پس از پرداخت مقرری بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری بیمه شده، ناشی از میل و اراده او بوده، موظف به استرداد وجوه دریافتی به سازمان تأمین اجتماعی خواهد بود و در مواردی که بیمه شده با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود باز می‌گردند نیز مکلف به بازپرداخت مقرری بیمه بیکاری دریافتی به سازمان تأمین اجتماعی هستند؛ در ادامه سازمان ارتباطات و نظارت مردمی سازمان تأمین اجتماعی به برخی از سوالات احتمالی مطرح شده از سوی مردم پاسخ داده است:
معلمان مدارس غیرانتفاعی در چه صورتی مشمول بیمه بیکاری هستند؟
افراد شاغل در کارهای مدت معین که کارگاه محل اشتغال آنان تنها در دوره خاص دایر است مانند مدارس غیرانتفاعی، مهد کودک‌های آموزش و پرورش چنانچه در اثنای دوره فعالیت کارگاه بیکار شوند، با حفظ سایر شرایط قانونی محق به دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند بود.
پس از پایان مدت مرخصی زایمان به بیمه‌شده بیمه بیکاری تعلق می‌گیرد؟
در صورتی که بیکاری خارج از میل و اراده بیمه شده باشد، با احراز سایر شرایط و ضوابط قانونی امکان بهره‌مندی از مقرری بیمه بیکاری وجود دارد.
چه سوابقی در تعیین مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری لحاظ می‌شود؟
مطابق ماده سه قانون بیمه بیکاری سازمان تأمین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به بیمه‌شدگانی که طبق مقررات قانون مذکور بیکار میشوند، مقرری بیمه بیکاری پرداخت کند و به استناد ماده پنج قانون مورد اشاره، حق بیمه بیکاری به میزان ۳ درصد مزد بیمه‌شده است که به طور کلی توسط کارفرما تأمین و پرداخت خواهد شد، بنابراین تنها سوابق بیمه اجباری که مشمول قانون کار بوده در بیمه بیکاری محاسبه می‌شود و سوابق ایام خدمت نظام وظیفه، انتقال کسور بازنشستگی، سوابق حرف و مشاغل آزاد، بیمه اختیاری، بیمه‌های توافقی، کارفرمایی و سوابق بیکاری قبلی در محاسبه مدت مقرری بیمه بیکاری منظور نمیشود.
مدت زمان مورد نیاز جهت برقراری بیمه بیکاری غیرحضوری چه میزان است؟
با توجه به اینکه مدت زمان در نظر گرفته شده در قانون بیمه بیکاری جهت ثبت درخواست توسط متقاضیان، ۳۰ روز پیشبینی شده و همچنین برقراری بیمه بیکاری مستلزم ارسال لیست پرداخت حق بیمه آخرین ماه قبل از بیکاری توسط کارفرما است و کارفرمایان با مهلت یک ماه میتوانند نسبت به ارسال لیست اقدام کنند، لذا با احتساب مدت زمان مورد نیاز جهت تأیید لیست و استعلامات مربوطه، متوسط زمان مورد نیاز جهت واریز، دو تا سه ماه است، به استناد بند «ج» ماده هفت قانون بیمه بیکاری، مقرری بیمه بیکاری از روز اول بیکاری قابل پرداخت است.
میزان سابقه لازم برای برقراری بیمه بیکاری چقدر است؟
مطابق بند «الف» ماده ۶ قانون بیمه بیکاری بیمه‌شده بیکار قبل از بیکار شدن باید حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق بیمه را دارا باشد.
بیمه‌پردازی که به سن قانونی نرسیده باشد و در کارگاه مشمول قانون کار اشتغال به کار دارد در صورت بیمه‌پردازی طبق شرایط موجود در قانون کار آیا می‌تواند از مزایای قانون بیمه بیکاری استفاده کند؟
مطابق مواد ۷۹ قانون کار، به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵ سال تمام ممنوع است؛ لیکن نظر به اینکه قانون تأمین اجتماعی، محدودیتی برای شروع بیمه‌پردازی اجباری ندارد، بنابراین رسیدگی به تقاضای بیمه بیکاری افراد موصوف در صورت معرفی از سوی واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و احراز اشتغال به کار و با رعایت سایر شرایط قانونی مقدور است.
شرایط برقراری بیمه بیکاری برای شاغلان که به صورت دسته جمعی اخراج شده‌اند به چه صورتی است؟
به منظور پیشگیری از بیکاری و بررسی راهکارهای بازگشت به کار در مواردی که اخراج کارگران یک کارگاه بیش از ۱۰ نفر باشد، موضوع در کمیته استانی مطرح تا بررسی و اظهار نظر شود و در صورت احراز سایر شرایط قانونی برقراری بیمه بیکاری بلامانع است.
برای دریافت بیمه بیکاری از کجا باید اقدام شود؟
باید حداکثر ظرف ۳۰ روز از تاریخ بیکاری به سامانه جامع روابط کار به نشانیprkar.mcls.gov.ir مراجعه و تقاضای بیمه بیکاری را ثبت کرد.
زمان واریز مقرری بیمه بیکاری در ماه چه زمانی است؟
مقرری بیمه بیکاری هر ماه، پانزدهم تا بیستم ماه بعد به حساب مقرریبگیر واریز می‌شود.
برای اولین بار بعد از سه ماه حقوق بیمه بیکاری خود را دریافت کرده‌ام پرداختی‌های من از ماه‌های بعد به چه صورت است؟
واریز بیمه بیکاری به صورت ماهانه بوده و متقاضیان در هر ماه مبلغ مقرری ماه قبل خود را دریافت می‌کنند.
آیا سایتی برای استعلام وضعیت پرونده بیمه بیکاری وجود دارد؟
سامانه جامع روابط کار، زیر منوی گزارش‌های کارگری
آیا با توجه به اینترنتی شدن بیمه بیکاری نیاز است برای پیگیری حضوری مراجعه کنم؟
خیر. کلیه مراحل به صورت غیرحضوری انجام می‌شود.
از کجا متوجه شویم پرونده بیمه بیکاری در چه مرحله‌ای است؟
پس از ثبت درخواست بیکاری در سامانه جامع روابط کار و از طریق منوی گزارش‌های کارگری مراحل رسیدگی به در خواست بیکاری قابل مشاهده و پیگیری است.
اداره کار اعلام کرده پرونده به تأمین اجتماعی ارجاع شده، ولی با گذشت یک ماه شعبه اظهار بی‌اطلاعی می‌کند. مشکل چیست؟
از طریق گزارش‌های کارگری می‌توان فرایند انجام کار و اینکه پرونده در کدام شعبه و در چه مرحله‌ای است را پیگیری کرد.
پس از بررسی بیمه بیکاری از طریق اداره کار روند بررسی پرونده در سازمان تأمین اجتماعی چگونه است؟
شعب سازمان تأمین اجتماعی حسب ضوابط و موازین قانونی بیمه بیکاری نسبت به بررسی درخواست بیکاری اقدام و نتیجه را به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و متقاضی اعلام می‌کنند.
