به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، سماق یکی از ادویه‌هایی است که از دانه‌های کوچک و قرمز یا بنفش رنگ درخت سماق به دست می‌آید؛ این درخت دارای برگ‌های نواری و باریک است و از سماق به‌صورت خشک‌شده استفاده می‌شود و به عنوان یک ادویه معطر و طعم‌دهنده در آشپزی به کار می‌رود.
تاریخچه سماق به هزاران سال قبل از میلاد باز می‌گردد و در مناطق مختلف جهان از جمله خاورمیانه، آسیای میانه و شمال آفریقا کشت می‌شود؛ از نظر طب سنتی، سماق به عنوان یک داروی طبیعی شناخته شده است که خواص ضد التهابی، ضدباکتریایی و ضدویروسی دارد.
این ادویه دارای طعم ترش و تیزی است که به غذاها طعم و عطری خاص می‌بخشد، علاوه بر استفاده در آشپزی، سماق به عنوان یک ماده آنتی‌اکسیدانی نیز شناخته می‌شود که می‌تواند در حفظ سلامت قلب و پیشگیری از بعضی بیماری‌ها مؤثر باشد.
این ادویه ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی بسیار زیادی دارد که به سلامت بدن کمک می‌کنند و به خاطر داشتن آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند، در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها نقش دارد، جدا از همه این‌ها، خواص سماق برای لاغری آن را به یک انتخاب محبوب در میان افرادی تبدیل کرده است که می‌خواهند به شکلی طبیعی وزن کم کنند.
فواید سماق برای سلامتی
سماق به عنوان یک ادویه مفید، به صورت گسترده در طب سنتی و همچنین در آشپزی برای تقویت سلامتی به‌کار می‌رود، برخی از مهمترین فواید سماق برای سلامتی عبارتند از:
تقویت دستگاه گوارش: این ادویه می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند و مشکلاتی مانند سوءهاضمه و گازهای معده را کاهش دهد.
حفظ سلامت قلب: یکی از فواید سماق تأثیر آن در کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی عروقی است که به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی سماق است.
کنترل قند خون: بعضی تحقیقات نشان داده است که مصرف معتدل سماق ممکن است در کاهش قند خون و پیشگیری از دیابت مفید باشد.
خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی: خصوصیات ضدباکتریایی و ضدویروسی سماق می‌تواند در مقابله با عفونت‌ها و برخی بیماری‌های عفونی کمک کننده باشد.
پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن: وجود ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سماق، به تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با عوامل بیماری‌زا کمک می‌کند.
تأثیر سماق در تنظیم قند خون
بعضی مطالعات نشان می‌دهد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌توانند از سماق برای کنترل قند خون استفاده کنند؛ در سال ۲۰۱۴، ۴۱ فرد مبتلا به دیابت روزی سه گرم سماق مصرف کردند و تأثیر سماق روی قند خون و میزان آنتی اکسیدان بررسی شد، بعد از سه ماه، گروهی که از مکمل سماق استفاده کرده بود، با کاهش قند خون و افزایش آنتی اکسیدان رو به رو شد.
در یک تحقیق مشابه، ۴۱ فرد مبتلا به دیابت تا سه ماه هر روز سه گرم پودر سماق خوردند و نتیجه نشان داد مصرف سماق باعث شد انسولین خون تا ۲۵ درصد کاهش پیدا کند، یعنی سماق حساسیت به انسولین را بالا برد.
تأثیر سماق در تسکین درد عضله
در تحقیق سال ۲۰۱۶، به ۴۰ فرد سالم نوشیدنی سماق یا دارونما داده شد تا نقش سماق در تسکین درد عضله ارزیابی شود؛ بعد از چهار هفته، درد و گرفتگی عضلات بعد از ورزش در گروهی که نوشیدنی سماق خورده بود، در مقایسه با گروهی که از دارونما استفاده کرده بود، به طرز قابل توجهی کمتر شد و میزان آنتی اکسیدان در خون شرکت کنندگان گروه اول بالا رفت و نویسندگان پژوهش می‌گویند همین ویژگی باعث تسکین درد شد.
آیا سماق باعث لاغری می‌شود؟
فواید متنوع این ادویه به نحوی در کاهش وزن اشخاص هم نقش دارد، عموم خواص سماق برای لاغری به بهبود عملکرد متابولیک بدن و تنظیم سطوح قند خون مرتبط است، این ادویه با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی قوی، می‌تواند روی کاهش التهاب بدن نقش داشته باشد، التهاباتی که یکی از عوامل اصلی چاقی و افزایش وزن مزمن در بانوان و حتی آقایان شناخته می‌شود.
التهاب مزمن حتی مقاومت به انسولین در بدن را بیشتر می‌کند و به همین خاطر، کاهش التهاب می‌تواند در افزایش متابولیسم چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها و در نتیجه کاهش وزن نقش داشته باشد؛ علاوه بر خواص ضدالتهابی، سماق به دلیل توانایی‌اش در تنظیم سطوح قند خون، به عنوان یک مکمل طبیعی برای کمک به کاهش وزن شناخته می‌شود.
سماق حاوی موادی است که می‌تواند به کاهش جذب قند در روده‌ها کمک و از افزایش ناگهانی سطح قند خون جلوگیری کند؛ نوسانات قند خون یکی از دلایل اصلی افزایش احساس گرسنگی و خوردن مواد غذایی پرکالری است و به همین خاطر، با مصرف سماق نه‌تنها سطح قند خون‌تان را کاهش می‌دهید، بلکه میل و اشتها به غذا خوردن را کنترل می‌کنید.
یکی دیگر از جنبه‌های قابل توجه خواص سماق برای لاغری شکم و پهلو، تأثیرش روی سوخت‌وساز چربی‌ها است، دانشمندان بر این باور هستند که سماق به افزایش اکسیداسیون چربی‌ها و کاهش ذخیره‌سازی چربی در بدن کمک می‌کند و در واقع این دو عامل برای کاهش وزن و حفظ وزن ایده‌آل ضروری است.
البته مصرف سماق به‌تنهایی نمی‌تواند باعث کاهش وزن ملموسی شود، در واقع خواص این ادویه تنها در صورتی اثرگذار است که در کنار یک رژیم غذایی سالم و متعادل و فعالیت بدنی مناسب قرار بگیرد.
فواید سماق برای درمان کبد چرب
سماق به دلیل خصوصیات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی که دارد، به درمان کبد چرب کمک می‌کند، تانن‌ها و فلاوونوئیدهای موجود در سماق می‌توانند در کاهش التهابات که یکی از عوامل مهم در بروز و پیشرفت کبد چرب است، کمک کنند.
خصوصیات ضد آسیب دهنده آنتی‌اکسیدانی سماق می‌تواند به حفظ سلامت سلول‌های کبدی کمک و از آسیب به کبد جلوگیری کند، همچنین سماق می‌تواند در کاهش اکسیداسیون چربی‌ها در کبد که یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز کبد چرب است، مؤثر باشد.
با این حال، قبل از استفاده از سماق یا هر نوع تغییر در رژیم غذایی و درمان‌های جایگزین برای کبد چرب، افراد باید با پزشک مشورت کنند، چراکه استفاده بیش از حد یا بدون راهنمایی ممکن است نتایج مخربی داشته باشد.
مصرف سماق برای مادران باردار
بعضی مطالعات نشان داده که مصرف بیش از حد سماق ممکن است برای زنان باردار مخاطراتی داشته باشد، بنابراین در این مورد نیز توصیه می‌شود افراد با پزشک مشورت کنند.
استفاده از سماق برای مبارزه با سرطان
برخی مطالعات نشان داده است که گیاه سماق دارای خواص ضد سرطانی است و بعضی متخصصان امر اعتقاد دارند که سماق به عنوان یک عامل امیدبخش برای شیمی درمانی در نظر گرفته می‌شود.
خواص سماق برای پوست صورت
سماق ادویه‌ای ضد میکروبی و ضد قارچی است که می‌تواند به درمان التهاب و اختلالات پوستی کمک کند، همچنین در مبارزه با باکتری‌هایی مانند سالمونلا مؤثر است و می‌توان از خواص سماق برای ضدعفونی‌کردن ایمن میوه‌ها و سبزیجات استفاده کرد.
سماق اثر محافظتی روی پوست دارد؛ تحقیقات مدرن تأیید کرده است که سماق می‌تواند به مهار رشد سلول‌های بد یا پاکسازی سلول‌های آسیب‌دیده پوست کمک کند و از فواید سماق می‌توان برای کاهش التهاب و آسیب در برابر نور خورشید بهره برد.
اکثر چربی موجود در سماق از دو نوع چربی خاص به نام اسیداولئیک و اسیدلینولئیک تشکیل شده است، اسیداولئیک نوعی چربی تک‌غیراشباع است که با سلامت قلب مرتبط است و چربی اولیه موجود در بعضی غذاهای گیاهی رایج از جمله زیتون و آووکادو به‌شمار می‌رود.
اسیدلینولئیک نوعی چربی غیراشباع چندگانه ضروری است که در حفظ سلامت پوست و غشای سلولی نقش دارد و با تمام این اوصاف، استفاده از خواص سماق برای پوست صورت انکارناپذیر است.
