به دنبال واکنش‌هایی به حضور گروه فیلم‌سازی «سووشون» در خانه تاریخی «نصیرالملک» که درهای آن به روی گردشگران بسته بوده است، رییس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس گفت: ساخت این اثر در اماکن تاریخی با همراهی این انجمن بوده تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنند.
با انتشار گزارشی در آرونو درباره نگرانی از وضعیت عمارت «نصیرالملک» در شیراز همزمان با حضور گروه فیلم‌سازی «سووشون» به کارگردانی نرگس آبیار و طرح پرسش درباره چگونگی حضور گروه‌های فیلم‌ساز در اماکن تاریخی با توجه به دستورالعمل ممنوعانه وزارت میراث فرهنگی، عوامل سازنده این اثر، پاسخ‌گویی در این‌باره را به انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس واگذار کردند که در جریان ساختِ این اثر در اماکن تاریخی بود.
مسعود منیعاتی ـ رییس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس ـ به آرونو گفت: به دلیل علاقه به اثر سیمین دانشور، «سووشون» و کمک به معرفی آثار تاریخی ناشناخته شیراز و البته بیشتر از همه، با هدف جلوگیری از آسیب‌های احتمالی پس از ماجرایی که در روزهای آغاز کار این گروه فیلم‌ساز در باغ عفیف‌آباد پیش آمد، مستقلا وارد عمل شدیم و در کنار این گروه قرار گرفتیم.
او اضافه کرد: ساخت سریال خانگی و فیلم سووشون زمانی که در باغ عفیف‌آباد شیراز آغاز شد، مشکلاتی داشت و بعد که انجمن دوست‌داران میراث فرهنگی وارد شد و برخی هماهنگی‌ها را انجام داد تا هیچ خسارت و آسیبی به آثار تاریخی و اماکنی که محل فیلمبرداری است، وارد نشود، در هشت ماه گذشته همواره یکی از اعضای انجمن در کنار تیم سازنده اثر سووشون حضور داشته است.
رییس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس درباره انتخاب خانه نصیرالملک با توجه به این‌که این عمارت با تزئینات فاخر و ارزشمند درحال حاضر محل استقرار پایگاه بافت تاریخی شیراز بوده و امکان بازدید عمومی ندارد، اظهار کرد: حدود دو سال پیش در سفر کارگردان به شیراز برای بررسی لوکیشن‌ها، تعداد زیادی از خانه‌ها و اماکن تاریخی بازدید شده، از بین آن‌ها تعدادی انتخاب شده است. البته آن بازدیدها با مجوز و همراهی میراث فرهنگی بوده است.
او اضافه کرد: این گروه فقط یک روز در خانه نصیرالملک فیلمبرداری داشت که به این منظور، قسمت شاه‌نشین را انتخاب کرده بود. این خانه در حال حاضر محل استقرار دفتر بافت تاریخی شیراز است و وسایل کار آن‌ها در اتاق‌های این عمارت قرار دارد که وقتی عوامل فیلم می‌خواستند این وسایل را از شاه‌نشین خارج کنند و آن را فرش کنند، ما خودمان پلاستیک‌های حباب‌دار تهیه کردیم و بخش‌هایی را که در معرض آسیب احتمالی قرار داشت، پوشاندیم و تا آخرین لحظه حضور عوامل سازنده این اثر در خانه نصیرالملک حواسمان بود.
منیعاتی درباره حضور نماینده اداره کل میراث فرهنگی در جریان ساخت این فیلم در اماکن تاریخی شیراز نیز گفت: طبیعتا که نماینده این اداره کل حضور داشته ولی انجمن مستقل وارد این ماجرا شده است و از همان ابتدا هرچه پیشنهاد و توصیه داشتیم، گروه سازنده فیلم رعایت کردند. حضور ما هم به دستگاه میراث فرهنگی ارتباطی ندارد و از جانب آن‌ها نبوده است.
رییس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس با اشاره به ادامه کار پروژه نرگس آبیار در شیراز، بیان کرد: ما امیدواریم در پایان کار، الحاقات و دکورها به‌ویژه در باغ عیفیف‌آباد، جمع‌آوری شوند و میراث فرهنگی نیز باید پیگیر این موضوع باشد.
آرونو تا لحظه ارسال این گفت‌وگو، از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز پیگیر بود تا توضیحات احتمالی آن‌ها را براساس ماده ۱۳ دستورالعمل این وزارتخانه درباره «فیلمبرداری و عکاسی از اماکن تاریخی و اموال منقول فرهنگی ـ تاریخی» که در سال ۱۳۹۸ صادر شده است، دریافت کند که بی‌نتیجه ماند.
در تبصره این ماده آمده است: «در راستای حمایت از تولیدات تصویری با رویکرد معرفی اماکن تاریخی، ساخت فیلم‌های داستانی، سینمایی، سریال‌های تلویزیونی و نمایش خانگی پس از بررسی و تصویب طرح و فیلمنامه ارسالی در شورای فیلم وزارتخانه و تایید حوزه‌های نظارتی مرتبط با صدور مجوز از سوی مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی طی انعقاد تفاهم‌نامه، عقد قرارداد با هدف تبادل فرهنگی امکان‌پذیر است.»
در همین دستورالعمل، قوانین لازم‌الجرایی برای تمام گروه‌ها تعیین شده است، از جمله این‌که:
«نورپردازی روی اشیاء باید از فاصله ایمن (حداقل یک متر) با نور غیرمتمرکز روی شیء و رعایت کلیه موراد حفاظتی امکان‌پذیر است.
خوردن و آشامیدن و استعمال دخانیات در مجاورت اشیاء در محل فیلمبرداری یا عکاسی ممنوع است.
حضور افراد متفرقه در محل عکاسی یا فیلمبرداری ممنوع است.
هرگونه تماس مستقیم فیلم‌بردار و عکاس (عوامل) با اموال منقول و غیرمنقول فرهنگی ـ تاریخی ممنوع است و در هنگام فیلمبرداری و عکاسی به طور قطع از جابه‌جایی اموال منقول خودداری کرده، در صورت ضرورت جابه‌جایی اموال منقول در درون مجموعه، جابه‌جایی با تایید مدیریت ذی‌ربط و با حضور امین‌اموال مربوطه، کارشناس حفاظت و مرمت و نماینده یگان حفاظت، ضمن رعایت کامل مفاد این دستورالعمل و ضوابط مصوب حفاظتی قید شده در دستورالعمل حفاظتی و مرمتی اموال فرهنگی ـ‌تاریخی ممکن است.
همچنین تردد وسایل سنگین و ارتعاش‌آور و استفاده از ابزارهای تخریبی برای فیلمبرداری در محوطه و حریم اماکن تاریخی موضوع این دستوالعمل ممنوع است.
علاوه بر این هرگونه دخل، تصرف، تغییر، تخریب و ساخت سازه‌های حجمی به عنوان دکور اماکن تاریخی مرتبط و نیز نصب و الصاق هرگونه تجهیزات جانبی (اعم از نورپردازی، حرکتی و …) در کلیه فضاهای داخل و خارج اماکن تاریخی (نظیر ساختمان، عناصر وابسته به معماری، آب‌نماها، درختان و پوشش‌های گیاهی) محوطه‌های درحال کاوش یا مرمت، ممنوع است.
هر گونه فیلمبرداری و عکاس حرفه‌ای از داخل و خارج اماکن تاریخی بدون کسب مجوز از مراجغ ذی‌ربط پیگرد قانونی دارد.
ضمن آن‌که نظارت عالیه بر اجرای این مفاد بر عهده اداره کل حراست وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.»
انتهای پیام
