نقی شعبانیان روز یکشنبه در حاشیه تکریم و معارفه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر در گفت وگو با آرونو افزود: امروز بلوط های کشور از جمله جنگل‌هایی هستند که پیر و به مرحله دیر زیستی رسیده اند که در همین ارتباط پایشی برای جوان سازی این جنگل‌ها آغاز شده است.
وی اظهار کرد: هرچند هدف اصلی ما تقویت زاد آوری طبیعی در جنگل‌های زاگرس است و تلاش می شود در قالب یک برنامه بلند مدت ۱۰ و ۲۰ ساله تعداد مناسبی نهال در عرصه مستقر و تاج پوشش را با روشهای مدیریتی که وجود دارد تقویت و ارتقا دهیم اما در جاهایی که ناچار باشیم جنگل کاری و بذرکاری انجام می‌شود.
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اظهار کرد: جنگل‌های زاگرس جزو جنگل‌هایی هستند که با وجود سال‌ها بهره‌برداری از آنها اما مورد کم توجهی زیادی قرار گرفته اند.
شعبانیان ادامه داد: امروز جنگل‌های بلوط غرب کشور تا حد زیادی تعادل اکولوژیکی خود را از دست داده اند و تعداد در هکتار این جنگل‌ها بسیار کاهش و سطح تاج پوششی این جنگل‌ها خیلی ضعیف و پایین آمده که مجموع این عوامل باعث افزایش تبخیر کف جنگل و از دست دادن تعادل اکولوژیکی درختان شده است.
وی با اشاره به بروز سالانه آفت‌ها و بیماری‌ها در جنگل‌های بلوط غرب کشور گفت: سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در راستای جلوگیری از بروز خسارت‌ها برای کوتاه مدت برنامه کنترل آفت‌ها و کنترل مناطق بحرانی را در دستور کار دارد.
شعبانیان یادآور شد: همچنین تلاش می‌شود در یک برنامه بلند مدت تعادل اکولوژیکی به جنگل‌های بلوط برگردانده شد.
وی یادآور شد: معتقدیم آفت‌هایی از جمله آفت جوانه خوار و برگ خوار بلوط و برخی بیماری‌هایی که ممکن است در بخشی از مناطق طغیان کند به خودی خود عضوی از اکوسیستم جنگل‌ها هستند و هیچ آسیبی برای جنگل ندارند اما در شرایطی که این تعادل زیستی اکولوژیکی به هم بخورد می توانند خسارت زا باشند.
اجرای جنگل داری اجتماعی در جنگل‌های زاگرس
به گفته معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور امسال جنگل داری اجتماعی به صورت پایلوت در سه استان کردستان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد اجرا می‌شود.
وی با بیان اینکه جنگل‌داری اجتماعی برای مناطقی که ارتباط مردمی با جنگل زیاد است بخوبی جواب داده است گفت: در کشور ایران مردم درگیر با جنگل و رزق و روزی آنها از این عرصه ها است.
شعبانیان ادامه داد: در طرح جنگل‌داری اجتماعی منافع مردم در حفظ و احیا جنگل‌ها تعریف شده و تلاش می‌شود این عرصه ها با مشارکت ۱۰۰ درصدی مردم حفظ شوند.
وی تاکید کرد: براین اساس اگر وضعیت جنگل بهبود یابد منافع مردم تامین و اگر تخریب شود منافع مردم در خطر می افتد.
شعبانیان ادامه داد: با توجه به وجود مسائل اجتماعی اقتصادی پیچیده در زاگرس در مسیر اجرای طرح جنگل‌داری اجتماعی به طور قطع با مشکلاتی روبرو می شویم و کار به این راحتی دنبال نمی‌شود به همین دلیل به صورت حساب شده با پشتوانه علمی و تحقیقاتی و استفاده از دانش علمی دانشگاه‌ها این طرح اجرا می شود.
تعریف مدیریت پایدار جنگل‌های هیرکانی
وی با اشاره به وجود ۲ میلیون هکتار جنگل در شمال کشور گفت: جنگل‌های هیرکانی باقی مانده دوران سوم زمین شناسی هستند و به دلیل ژنتیکی و تنوع گونه جزو جنگل‌های باارزش ایران در دنیا به شمار می‌روند.
شعبانیان ادامه داد: تا قبل از دهه اخیر به جنگل‌های شمال کشور به عنوان یک منبع تولید چوب بود بر این اساس محوریت طرح‌ها تعریف شده نیز در راستای بهره‌برداری از چوب این عرصه بود اما از ابتدای دهه گذشته این دیدگاه تغییر یافت واز سال ۱۳۹۶ بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور و قطع درختان ممنوع شد.
وی با اشاره به تعریف طرح مدیریت پایدار جنگل‌های شمال کشور افزود: رویکرد دراین شیوه مدیریتی اکولوژیکی و زیست محیطی است و براساس پایش انجام شده پهنه بندی و کاربری‌های مختلفی از لحاظ اکولوژیکی و رویشگاهی برای مناطق مختلف جنگلی تعریف شده است.
شعبانیان اضافه کرد: از این به بعد بر اساس کاربری‌های مشخص شده مطالعات طرح‌های تفصیلی برای جنگل‌های شمال کشور اجرا می‌شود.
وی تاکید کرد: در این راستا تلاش می شود برای ارتقای کمی و کیفی جنگل‌های شمال گام‌های مثبتی برداشته شود.
کاهش ۶۰ درصدی آتش سوزی جنگل‌ها در سال‌جاری
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: میزان آتش سوزی در اراضی منابع طبیعی کشور امسال نسبت به سال گذشته ۶۰ درصد کاهش داشته است.
وی افزود: با ارتقای فرهنگ حفظ منابع طبیعی در سال‌های اخیر شاهد کاهش حوادث آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور هستیم به گونه‌ای که میزان آتش‌سوزی سال ۱۴۰۰ نسبت به سال پیش از آن ۴۵ درصد کاهش یافت و این روند کاهش امسال هم تداوم داشت.
شعبانیان با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب بر ایجاد فرهنگ منابع طبیعی، عنوان کرد: این کاهش وقوع آتش سوزی در اراضی منابع طبیعی کشور علاوه بر تقویت تجهیزات، ارتقا فرهنگ عموم مردم و مسئولیت‌پذیری آنها است، طوریکه امروز کمتر می‌بینیم افراد در جنگل‌ها و دیگر مناطق طبیعی آتش روشن کنند و پس از استفاده اقدام به خاموشی آن نکنند.
وی ادامه داد: یکی از راهکارهای جلوگیری از ریزگردها به عنوان یکی از چالش‌های امروز کشور، توسعه و تقویت کمی جنگل‌ها است و سازمان منابع طبیعی هم در این زمینه برنامه‌های مدونی دارد.
شعبانیان با بیان اینکه کارایی گونه‌های مختلف در جذب ریزگزدها و بهبود کیفیت هوا متفاوت است، تاکید کرد: لازم است بر اساس پژوهش‌های علمی با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه، برای جنگل کاری گونه ای انتخاب شود که حداکثر نتیجه و تاثیر را در این زمینه داشته باشد.
وی افزود: به پیشنهاد وزیر جهاد کشاورزی و تاکید رئیس جمهور، باید در ۴ تا ۵ سال آینده یک میلیارد نهال در سراسر جنگل‌ها و اراضی مستعد کشور کاشته شود که هم شامل زراعت چوب و هم عرصه های جنگلی خواهد بود و در این زمینه از گونه‌هایی استفاده می‌شود که نیازآب کمتری دارند.
شعبانیان با اشاره به وجود ۱۴.۳ میلیون هکتار جنگل کشور، عنوان کرد: زراعت چوب و دستبرد به زمین‌های منابع طبیعی با توجه به افزایش قیمت چوب و زمین، از معظلاتی است که در بخش جنگل و منابع بویژه در شمال کشور و منطقه زاگرس وجود دارد.
وی تاکید کرد: مقابله با این مشکلات و حفاظت از اراضی طبیعی کشور در وهله نخست نیازمند همراهی مردم و سپس همه دستگاه های متولی مانند نهادهای قضایی و انتظامی است.
۲ میلیون نهال در بوشهر تولید می‌شود
وی گفت: استان بوشهر از لحاظ موقعیت جغرافیایی و اقلیمی شرایط ویژه‌ای دارد و با توجه به اقلیم خشک و نقاط مستعد ایجاد ریزگرد و توسعه بیابان، لازم است سازمان منابع طبیعی برنامه ویژه‌ای برای این استان داشته باشد.
شعبانیان ادامه داد: در زمان حاضر حدود ۲۳۰ هزار هکتار جنگل و بیش از یک میلون و ۱۶۰هزار هکتار مرتع در استان بوشهر وجود دارد و در راستای مقابله با بیابان زایی، با کمک طرح‌های آبخیزداری به دنبال توسعه پوشش گیاهی در این منطقه هستم.
وی با اشاره به اهمیت زیست محیطی جنگل‌های مانگرو استان بوشهر، گفت: در توسعه این جنگل‌ها باید گام های مثبتی در بخش جنگل‌کاری‌ها برداشته شود تا این جنگل ها نجات یابند که در این زمینه تولید ۲ میلیون نهال در یک سال برنامه‌ریزی شده است تا بتوانیم در این زمینه موفق عمل کنیم.
