به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، گسترش روزافزون خدمات آنلاین و رونق گرفتن خریدهای اینترنتی در سال‌های اخیر، سبک زندگی شهروندان را دستخوش تغییراتی اساسی کرده و بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی را به فضای مجازی منتقل کرده است.
امروز بخش قابل توجهی از مردم برای صرفه‌جویی در زمان، تنوع بیشتر کالا، مقایسه قیمت‌ها و سهولت دسترسی، خریدهای خود را از طریق سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند.
با وجود این تحولات مثبت، افزایش چشمگیر پرونده‌های کلاهبرداری آنلاین در ماه‌ها و سال‌های گذشته نشان داده که هم‌زمان با رشد این نوع خدمات، تهدیدها و آسیب‌های جدی نیز در کمین کاربران کم‌تجربه یا بی‌احتیاط قرار دارد؛ تهدیدهایی که گاهی تنها با یک اشتباه، بی‌دقتی یا اعتماد بی‌مورد، می‌تواند خسارت‌های مالی و حتی اطلاعاتی سنگینی به شهروندان وارد کند.
در حالی که بخش زیادی از مردم تصور می‌کنند خرید اینترنتی فرایندی ساده، بدون ریسک و مشابه خرید حضوری است، کارشناسان امنیت سایبری هشدار می‌دهند که ماهیت مجازی این فضا پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و کوچک‌ترین غفلت می‌تواند زمینه‌ساز سوءاستفاده مجرمان سایبری شود.
برخلاف فضای واقعی که در آن فروشگاه، کالا، هویت فروشنده و امکان بررسی مستقیم محصول در اختیار خریدار است، در فضای مجازی همه‌چیز در یک محیط غیرملموس اتفاق می‌افتد؛ از معرفی کالا گرفته تا دریافت اطلاعات بانکی مشتری. همین فاصله میان واقعیت و مجاز، بستری مناسب برای افراد سودجو ایجاد می‌کند تا با ساخت صفحات جعلی، فروشگاه‌های غیرواقعی، تبلیغات اغواکننده و قیمت‌های غیرمعمول، اعتماد کاربران را جلب کرده و در نهایت آن‌ها را در دام کلاهبرداری گرفتار کنند.
با توجه به روند افزایشی جرایم سایبری، پلیس فتا هشدارهای مکرری درباره ضرورت حفظ هوشیاری در خریدهای اینترنتی صادر کرده است. این هشدارها نشان می‌دهد که بخش مهمی از کلاهبرداری‌ها ناشی از بی‌توجهی شهروندان به نکات ابتدایی امنیتی است؛ از جمله خرید از سایت‌های فاقد نماد اعتماد الکترونیک، پرداخت وجه از طریق درگاه‌های نامعتبر، اعتماد به فروشندگان ناشناس در شبکه‌های اجتماعی و واریز بیعانه قبل از رؤیت کالا.
در بسیاری از این موارد، کاربران به دلیل ناآگاهی یا اعتماد بیش از حد، اطلاعات حساس و خصوصی خود را در اختیار افراد ناشناس قرار می‌دهند یا پیش‌پرداخت‌هایی را به حساب‌هایی نامطمئن واریز می‌کنند و در نهایت دچار چالش‌های جدی می‌شوند.
خریدهای اینترنتی بدون رعایت اصول ایمنی، میدانی برای جولان کلاهبرداران
نعمت‌الله طاهرپور، رئیس پلیس فتای فرماندهی انتظامی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو درباره خطرات خرید و فروش در بستر اینترنت و اهمیت رعایت اصول ایمنی در این حوزه اظهار کرد: خریدهای اینترنتی به دلیل ماهیت مجازی بودن، نیازمند دقت و توجه بیشتری هستند. در فضای واقعی، خریدار می‌تواند مکان فروشگاه و کالا را مشاهده کند و پس از انتخاب جنس، پرداخت را انجام دهد، اما در فضای مجازی، فروشنده، کالا و مکان فروش همگی به صورت مجازی هستند و همین امر باعث می‌شود اعتماد آسان به فروشندگان مجازی گاهی منجر به خسارت شود.
وی افزود: در خریدهای اینترنتی، شهروندان باید از اعتماد بی‌مورد خودداری کنند و پلیس فتا به هیچ عنوان پلتفرم‌ها و سایت‌های خارجی را برای انجام معاملات و خرید و فروش تأیید نمی‌کند. توصیه می‌کنیم خریدهای اینترنتی از سایت‌های معتبر انجام شود که سایت‌های معتبر به طور معمول دارای نماد اعتماد الکترونیک هستند و درگاه پرداخت امن برای مشتریان ایجاد کرده‌اند.
رئیس پلیس فتای فرماندهی انتظامی استان اصفهان با بیان اینکه در این سامانه‌های امن، وجه پرداخت شده توسط خریدار تا زمان دریافت کالا و تأیید صحت آن، در یک مخزن نگهداری می‌شود، تصریح کرد: پس از دریافت و تأیید کالا توسط مشتری، وجه به حساب فروشنده واریز می‌شود، بنابراین بهتر است شهروندان از پرداخت بیعانه قبل از دریافت کالا خودداری و پس از رؤیت کالا، وجه را از طریق درگاه امن پرداخت کنند.
طاهرپور خاطرنشان کرد: شهروندان همواره باید به نکات ایمنی توجه داشته باشند و رعایت این چند اصل ساده می‌تواند به کاهش محسوس جرایم اینترنتی کمک کند و شهروندان با دقت و توجه بیشتر، خرید اینترنتی امن‌تری را تجربه خواهند کرد.
در نهایت، با گسترش روزافزون خرید و فروش‌های اینترنتی و استفاده گسترده شهروندان از پلتفرم‌های مجازی برای انجام معاملات، ضرورت توجه به اصول ایمنی در این فضا بیش از گذشته احساس می‌شود. کارشناسان حوزه سایبری هشدار می‌دهند که ماهیت مجازی این نوع خریدها، احتمال کلاهبرداری و بروز خسارت‌های مالی را افزایش می‌دهد و بی‌احتیاطی یا اعتماد بی‌جا در محیط آنلاین می‌تواند زمینه سوءاستفاده مجرمان سایبری را فراهم کند. در همین راستا، پلیس فتا با تأکید بر اهمیت استفاده از وب‌سایت‌ها و درگاه‌های معتبر، از شهروندان می‌خواهد هنگام خرید اینترنتی، نکات امنیتی را جدی بگیرند و به هیچ عنوان پیش از رؤیت کالا یا اطمینان از شرایط معامله، اقدام به پرداخت وجه یا بیعانه نکنند.
