علی آقاجانی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو درباره مشکلات بینایی کودکان و ضرورت پایش وضعیت بینایی به ویژه در سنین کودکی و با بیان اینکه ضعف بینایی نتیجه اختلال در سیستم انکساری چشم است، اظهار کرد: چشم مانند یک دوربین عمل می‌کند و برای ایجاد دید شفاف، باید نور از طریق قرنیه و عدسی به طور دقیق روی شبکیه متمرکز شود و هر تغییری که باعث شود این تمرکز دچار اختلال شود، چه به دلیل نقص در قرنیه و چه عدسی، موجب کاهش کیفیت تصویر و بروز حالت‌هایی می‌شود که در اصطلاح عمومی به آن چشم ضعیف گفته می‌شود.
وی با تشریح سازوکار تشکیل تصویر و تأثیرگذاری اختلالات بر روند تکامل بینایی افزود: شبکیه نقش گیرنده اصلی را دارد و زمانی که تصویر روی آن به درستی تشکیل نشود، وضوح دید مختل می‌شود و این وضعیت مشابه زمانی است که دوربین تلفن همراه قبل از فوکوس نهایی تصویر واضحی ارائه نمی‌دهد و این ماتی نه تنها مانع دید دقیق می‌شود، بلکه اگر اصلاح نشود می‌تواند در کودکان بر روند تکامل بینایی نیز اثر بگذارد.
نزدیک‌بینی و دوربینی چشم به چه معنا است و چگونه ایجاد می‌شود؟ / انحراف چشم چیست؟
جراح و متخصص بیماری‌های چشم، فلوشیپ استرابیسم و چشم پزشکی اطفال با اشاره به انواع عیوب انکساری چشم تصریح کرد: اگر تصویر تشکیل شده به جای قرارگیری روی شبکیه در نقطه‌ای جلوتر ایجاد شود، فرد دچار نزدیک‌بینی است و اگر این تصویر در نقطه‌ای عقب‌تر تشکیل شود، دوربینی رخ می‌دهد؛ این دو حالت بیان شده، شایع‌ترین اختلالات انکساری چشم محسوب می‌شوند و ناشی از نبود هماهنگی در طول مسیر عبور نور، انحنای قرنیه یا قدرت عدسی چشم هستند.
آقاجانی با اشاره به نقش عدسی‌های اصلاحی و ضرورت درمان اختلالات بینایی در کودکان در سنین رشد ادامه داد: درمان اصلی این اختلالات، استفاده از عینک یا لنزهای مناسب است و این عدسی‌ها مسیر عبور نور را اصلاح می‌کنند و شرایط را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که تصویر دوباره روی شبکیه تشکیل شود و این اصلاح نه تنها وضوح را بازمی‌گرداند، بلکه در کودکان در سنین رشد اهمیت حیاتی دارد.
وی با بیان اینکه دید شفاف برای شکل‌گیری طبیعی شبکه عصبی بینایی ضروری است، گفت: استرابیسم به مجموعه اختلالاتی گفته می‌شود که در آن محور نگاه چشم‌ها هم‌راستای طبیعی خود را از دست می‌دهد و در این حالت ممکن است یک چشم به سمت مستقیم نگاه کند، اما چشم دیگر به جهتی متفاوت متمایل شود که این نبود هماهنگی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد.
اهمیت بالای استرابیسم در کودکان و شیوع بیشتر آن در این سنین / چرا معاینات چشمی کودکان مهم است؟
جراح و متخصص بیماری‌های چشم، فلوشیپ استرابیسم و چشم پزشکی اطفال با اشاره به علت ایجاد تنبلی چشم اضافه کرد: استرابیسم در کودکان شیوع بالاتری دارد و اهمیت آن نیز به مراتب بیشتر است، چراکه انحراف پایدار در دوران حساس رشد بینایی، به ویژه در سنین سه تا چهار سالگی، باعث کاهش ورودی تصویری مناسب به مغز می‌شود و این روند در نهایت می‌تواند به بروز تنبلی چشم منجر شود و در صورتی که اختلال تنبلی چشم دیر تشخیص داده شود، در بزرگسالی امکان جبران کامل آن وجود ندارد و حتی با درمان، بینایی به سطح طبیعی بازنمی‌گردد.
آقاجانی با اشاره به اهمیت پایش بینایی نوزادان تأکید کرد: معاینات چشمی از بدو تولد جزو برنامه‌های ضروری سلامت بینایی است و بررسی وضعیت شبکیه نوزادان، به ویژه نوزادان بستری در بخش‌های مراقبت ویژه (NICU)، نیازمند معاینات تخصصی است تا اختلالات احتمالی در همان ماه‌های نخست زندگی شناسایی شود و تشخیص زودهنگام در این دوره نقش مهمی در تکامل طبیعی بینایی و پیشگیری از اختلالات پایدار دارد.
