به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، مغز به عنوان مرکز فرماندهی بدن، از میلیاردها سلول عصبی تشکیل شده است که ارتباطات پیچیده‌ای با یکدیگر دارند و این شبکه ظریف در برابر عوامل مختلفی مانند افزایش سن، التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو آسیب‌پذیر است و بیماری‌های دژنراتیو مغز مانند آلزایمر، نتیجه تخریب تدریجی این شبکه هستند که عملکرد شناختی، حافظه و رفتار را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
تحقیقات نشان داده است که تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و تعاملات اجتماعی می‌توانند روند تحلیل مغز را کند کنند و رژیم‌های غذایی مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای که سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا ۳ هستند، نقش محافظتی در برابر آلزایمر دارند، همچنین یادگیری مهارت‌های جدید و حفظ فعالیت ذهنی می‌تواند به تقویت حافظه کمک کند.
آلزایمر یکی از انواع زوال عقل است، اما با بیماری‌هایی مانند پارکینسون، دمانس با اجسام لوی یا زوال عقل عروقی تفاوت دارد و در آلزایمر، تجمع پروتئین‌های غیرطبیعی مانند آمیلوئید و تاو در مغز باعث اختلال در ارتباطات عصبی می‌شود، در حالی که در سایر اختلالات، عوامل متفاوتی مانند آسیب‌های عروقی یا اختلالات حرکتی نقش دارند.
مراقبت از فرد مبتلا به آلزایمر نیازمند صبر، آموزش و حمایت روانی است و خانواده‌ها باید با مراحل بیماری آشنا شوند و یاد بگیرند چگونه با تغییرات رفتاری و حافظه‌ای بیمار کنار بیایند، استفاده از تکنولوژی‌های کمکی، برنامه‌ریزی روزانه و ایجاد محیطی امن می‌تواند کیفیت زندگی بیمار و مراقب را بهبود بخشد.
تحلیل بافت‌های بدن با افزایش سن / شایع‌ترین بیماری دژنراتیو مغز، بیماری آلزایمر است
احمد چیت‌ساز، متخصص مغز و اعصاب و فوق تخصص اختلالات حرکتی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه شایع‌ترین بیماری دژنراتیو مغز، بیماری آلزایمر است، اظهار کرد: بیماری دژنراتیو مغزی به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که در آنها سلول‌های مغزی به صورت تدریجی تخریب و باعث اختلال در عملکرد مغز و سیستم عصبی مرکزی می‌شود.
وی با بیان اینکه کاهش حافظه و سرعت پردازش اطلاعات، روندی طبیعی از افزایش سن به شمار می‌رود، افزود: در واقع با افزایش سن، به تدریج بافت‌های بدن دچار تحلیل می‌شود که یکی از بافت‌هایی که دچار تحلیل می‌شود، مغز است و باید توجه داشت که بیماری آلزایمر شروعی بسیار تدریجی، آرام و خاموش دارد و به آهستگی پیشرفت می‌کند.
متخصص مغز و اعصاب و فوق تخصص اختلالات حرکتی با بیان اینکه با توجه به ماهیت تدریجی پیشرفت بیماری آلزایمر، ابتدا اعضای خانواده فرد بیمار ممکن است فراموشی او را به افزایش سن مرتبط بدانند، تصریح کرد: در این شرایط، با گذر زمان اطرافیان بیمار مبتلا به آلزایمر متوجه خواهند شد که فراموشی این فرد، جدی‌تر از فراموشی مرتبط با افزایش سن است.
علائم اولیه آلزایمر چیست؟ / ژنتیک و ارث چقدر در ابتلاء به آلزایمر تأثیرگذار است؟
چیت‌ساز با بیان اینکه آلزایمر شروعی آهسته و سیری تدریجی دارد، تصریح کرد: آلزایمر به طور معمول به دو نوع تقسیم‌بندی می‌شود که یکی از انواع این بیماری، آلزایمر تک گیر است که بالای ۶۵ سالگی آغاز می‌شود و در این نوع از آلزایمر، نقش ارث و ژنتیک در ابتلای بیماری به آلزایمر بسیار اندک است.
وی با بیان اینکه گروه دیگر بیماری آلزایمر، آلزایمر زودرس یا ارثی است که در سنین ۳۰ تا ۴۰ بروز می‌کند و در این نوع از بیماری آلزایمر، ژنتیک و ارث نقش بسزایی دارد، ادامه داد: از جمله ابتدایی‌ترین علائم درگیر شدن فرد با بیماری آلزایمر، تکرار کردن یک سوال است که اطرافیان فرد به خوبی متوجه می‌شوند که این رفتار، رفتاری طبیعی و عادی نیست.
متخصص مغز و اعصاب و فوق تخصص اختلالات حرکتی با بیان اینکه با پیشرفت بیماری آلزایمر، بیمار به تدریج با گم کردن مسیرها مواجه می‌شود و ممکن است مسیر منزل یا محل کار خود را فراموش کند، گفت: در این مرحله بیمار محل قرار دادن اشیا را نیز فراموش خواهد کرد و نام نزدیک‌ترین اعضای خانواده و دوستان خود را فراموش می‌کند و همین روند ادامه پیدا می‌کند تا بیماری به مراحل متوسط و پیشرفته برسد.
اگرچه بعضی انواع آلزایمر به صورت ارثی و زودرس بروز می‌کنند، اما در بیشتر موارد، ژنتیک تنها یکی از عوامل زمینه‌ساز است، وجود ژن‌هایی مانند APOE-e4 می‌تواند احتمال ابتلاء را افزایش دهد، اما سبک زندگی و عوامل محیطی نیز نقش مهمی در بروز یا پیشگیری از بیماری دارند و داشتن سابقه خانوادگی به معنای قطعیت ابتلاء نیست.
تشخیص زودهنگام آلزایمر می‌تواند به برنامه‌ریزی درمانی مؤثرتر و حفظ استقلال بیمار کمک کند و ابزارهایی مانند تست‌های شناختی، تصویربرداری مغزی و بررسی نشانگرهای زیستی در خون و مایع نخاعی، به پزشکان کمک می‌کنند تا بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کنند و آموزش عمومی درباره علائم اولیه نیز نقش مهمی در مراجعه به‌موقع دارد.
در سال‌های اخیر، پژوهش‌های گسترده‌ای برای یافتن درمان‌های مؤثر آلزایمر در حال انجام است و داروهایی که تجمع پروتئین‌های مضر را هدف قرار می‌دهند، در مراحل آزمایشگاهی و بالینی قرار دارند، همچنین درمان‌های ترکیبی شامل دارو، تحریک مغزی و مداخلات رفتاری، نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر برای بیماران و خانواده‌های آنها هستند.
