به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، درمان اختلالات اضطرابی باید مانند بیماری‌های جسمی جدی گرفته شود و همان‌طور که بیماری‌هایی از جمله دیابت یا فشار خون نیازمند درمان دارویی و اصلاح سبک زندگی هستند، اضطراب نیز مستلزم مداخله چندوجهی است و این نگاه، گامی مهم در جهت برقراری عدالت درمانی میان بیماری‌های روانی و جسمی است و می‌تواند به کاهش انگ اجتماعی پیرامون سلامت روان کمک کند.
استرس و اضطراب نه‌تنها از درون فرد، بلکه از محیط پیرامون او تغذیه می‌شوند و عوامل متعددی از جمله عوامل اجتماعی، خانوادگی و حتی رسانه‌ای می‌توانند سطح اضطراب را تشدید کنند، بنابراین آموزش مهارت‌های تنظیم هیجانی و ایجاد محیط‌های حمایتی در خانه، مدرسه و محل کار، از ارکان پیشگیری و درمان محسوب می‌شود.
درمان دارویی اختلالات اضطرابی، اگر به‌صورت منظم و تحت نظر متخصص انجام شود، می‌تواند به‌طور مؤثری علائم را کنترل کند، اما نکته کلیدی، استمرار در مصرف دارو و پایبندی به برنامه درمانی است و قطع ناگهانی دارو یا مصرف ناهماهنگ، نه‌تنها اثربخشی را کاهش می‌دهد، بلکه ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد.
روان‌درمانی یکی از مؤثرترین شیوه‌های درمان اضطراب است که به فرد کمک می‌کند ریشه‌های فکری و هیجانی اضطراب را بشناسد و بازسازی کند و این روش، برخلاف تصور رایج، نه‌تنها پرعارضه نیست، بلکه می‌تواند به کاهش نیاز به دارو نیز منجر شود و تغییر باورهای نادرست درباره روان‌درمانی، نیازمند آگاهی‌بخشی عمومی و روایت‌های موفقیت‌آمیز از تجربه درمان است.
ضرورت استمرار داشتن بیمار برای درمان اختلالات اضطرابی / چه زمانی دارو برای درمان بیماری‌های روانی تجویز می‌شود؟
محمدرضا شعربافچی، متخصص روانپزشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه و دارای فلوشیپ پزشکی روان‌تنی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با اشاره به ضرورت مد نظر قرار دادن درمان‌های صحیح اختلالات اضطرابی اظهار کرد: همان‌گونه که افراد هنگام درگیر شدن با بیماری‌های جسمی از جمله دیابت یا فشار خون، بیماران به درمان‌های استاندارد دارویی برای کنترل علائم احتیاج دارند و در کنار آن باید سبک زندگی خود را نیز اصلاح کنند، برای درمان اختلالات اضطرابی نیز باید همین‌گونه عمل شود.
وی با بیان اینکه کنترل استرس و اضطراب در زندگی به عوامل متعددی بستگی دارد و عوامل محیطی نیز تأثیر بسزایی بر این حالت خواهد داشت، افزود: به منظور کاهش سطح استرس و اضطراب و پیشگیری از عوارض و تأثیرات منفی آن، افراد باید ضمن دوری از شرایط استرس‌زا، مهارت‌های مدیریت هیجانات خود را نیز تقویت کنند.
متخصص روانپزشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه و دارای فلوشیپ پزشکی روان‌تنی با بیان اینکه متخصصان حوزه سلامت روان ممکن است برای درمان اختلالات اضطرابی و استرسی، دریافت درمان دارویی منظم و استاندارد را برای یک بازه زمانی مشخص تجویز کنند، تصریح کرد: فرد درگیر با این اختلالات باید در درمان خود استمرار داشته باشد و روند درمانی را پیگیری کند.
داروهای روانپزشکی اعتیادآور است؟
شعربافچی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین درمان‌ها برای بهبود سطح استرس و اضطراب افراد، می‌تواند روان‌درمانی باشد، ادامه داد: نگاه یا باوری اشتباه نسبت به اختلالات اضطرابی وجود دارد و برخی افراد این اختلالات را بیماری تلقی نمی‌کنند و برخی نیز درمان‌های ارائه شده برای اختلالات اضطرابی را پرخطرتر و پرعارضه‌تر تلقی می‌کنند.
وی با بیان اینکه برخی افراد تصور می‌کنند داروهایی که برای کنترل استرس و اضطراب افراد برای آنها تجویز می‌شود، اعتیادآور است، گفت: گاهی اوقات برخی افراد تصور می‌کنند که داروهای مورد استفاده برای سلامت روان می‌تواند مشکلات مغزی ایجاد کند و عوارض سنگین‌تری نسبت به خود اختلال داشته باشد که تمام این باورها نادرست است.
متخصص روانپزشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه و دارای فلوشیپ پزشکی روان‌تنی با بیان اینکه بیشتر داروهای روانپزشکی اعتیادآور نیست و تنها بخش اندکی از این درمان‌ها ممکن است اعتیادآور باشد که به طور معمول بر اثر مصرف سرخود و بدون تجویز پزشک و با میزان مصرف بالاتر و طول مدت بیشتر از زمان توصیه شده، اعتیاد ایجاد می‌شود، اضافه کرد: بالای ۹۰ درصد داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری‌های روانی، دارای چنین عوارضی نیست.
یکی از موانع مهم در مسیر درمان اضطراب، ترس از داروهای روانپزشکی است؛ بسیاری از افراد تصور می‌کنند این داروها اعتیادآور یا آسیب‌زننده به مغز هستند که این باورها، نه‌تنها علمی نیستند، بلکه مانع از دریافت درمان مؤثر می‌شوند و آموزش عمومی درباره مکانیسم داروها و تفاوت میان مصرف تجویزی و مصرف خودسرانه، ضروری است.
بیش از ۹۰ درصد داروهای روانپزشکی اعتیادآور نیستند و اعتیاد به طور معمول زمانی رخ می‌دهد که داروها بدون تجویز پزشک، با دز بالا و در مدت طولانی مصرف شوند و این نکته، اهمیت نظارت تخصصی و پرهیز از خوددرمانی را برجسته می‌سازد و نشان می‌دهد که داروها در چارچوب علمی، ایمن و مؤثر هستند.
برای بهبود وضعیت سلامت روان، باید نگاه جامعه به اختلالات اضطرابی دگرگون شود؛ اضطراب، یک اختلال قابل درمان است و ضعف شخصیتی یا نشانه‌ای از ناتوانی نیست و پذیرش این واقعیت، مسیر را برای مراجعه به متخصص، دریافت درمان و بازگشت به زندگی سالم هموار می‌کند و رسانه‌ها، نظام آموزشی و نهادهای سلامت نقش کلیدی در این تحول فرهنگی دارند.
