به گزارش خبرگزاری مجله آرونو؛ فرزانه دهقانی کارشناس مدیریت رسانه و اطلاعات و مدرس سواد رسانه در یادداشتی نوشت: «سواد رسانه‌ای به‌عنوان یک مهارت حیاتی در دنیای امروز، به افراد این امکان را می‌دهد که اطلاعات را به‌طور مؤثر تحلیل کنند، منابع معتبر را شناسایی نمایند و در برابر اطلاعات نادرست و تبلیغات گمراه‌کننده مقاومت کنند. در شرایط بحرانی، مانند دوران جنگ، این مهارت‌ها به‌ویژه مهم‌تر می‌شوند. جنگ‌ها به‌طور معمول باعث ایجاد هرج و مرج، بی‌اعتمادی و پراکندگی اطلاعات می‌شوند و در این شرایط، سواد رسانه‌ای به‌عنوان یک ابزار ضروری برای حفظ آگاهی و حقیقت در جامعه عمل می‌کند.
بانوان، به‌عنوان نیمی از جمعیت و بازیگران کلیدی در جوامع، نقش مهمی در ارتقا سواد رسانه‌ای ایفا می‌کنند. آن‌ها می‌توانند با تولید محتوای مؤثر، روایت‌گری تجربیات شخصی و ایجاد شبکه‌های حمایتی، به آگاهی عمومی در مورد مسائل اجتماعی و انسانی کمک کنند. علاوه بر این، بانوان به‌عنوان ناظران و کنشگران اجتماعی می‌توانند در فضای رسانه‌ای نقش‌آفرینی کنند و با تحلیل اطلاعات و ارائه دیدگاه‌های معتبر، به مبارزه با شایعات و اطلاعات نادرست بپردازند.
در دوران جنگ، بانوان می‌توانند با به‌کارگیری سواد رسانه‌ای خود، به دفاع از حقوق بشر و حقوق زنان پرداخته و توجه جهانیان را به مسائل حقوق بشری جلب کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، دیگران را با مهارت‌های لازم برای تحلیل اطلاعات و استفاده مؤثر از رسانه‌ها آشنا کنند. این آموزش‌ها می‌تواند به تقویت جامعه و ایجاد فضایی امن و حمایتی برای همه افراد، به‌ویژه در زمان‌های بحرانی، منجر شود.
در این مقاله، به بررسی تأثیر بانوان بر سواد رسانه‌ای جامعه در دوران جنگ خواهیم پرداخت. نقش آن‌ها در تولید محتوا، استفاده از رسانه‌های اجتماعی، آموزش دیگران و حمایت از حقوق بشر و همبستگی اجتماعی مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. همچنین، به چالش‌ها و فرصت‌هایی که بانوان در ارتقا سواد رسانه‌ای با آن‌ها مواجه هستند، پرداخته خواهد شد. در نهایت، این مقاله تأکید می‌کند که تقویت سواد رسانه‌ای در میان بانوان نه تنها به نفع آن‌ها، بلکه به نفع کل جامعه خواهد بود و می‌تواند به ایجاد تغییرات مثبت در سطح اجتماعی و فرهنگی منجر شود.
تولید محتوای مؤثر و روایت‌گری
بانوان با استفاده از سواد رسانه‌ای خود می‌توانند داستان‌ها و تجربیات شخصی خود را به اشتراک بگذارند. در شرایط بحرانی، این روایت‌ها می‌توانند به آگاهی و همبستگی اجتماعی کمک کنند. به عنوان مثال، در جنگ سوریه، زنان با به اشتراک‌گذاری داستان‌های خود در شبکه‌های اجتماعی، توجه جهانیان را به شرایط انسانی این کشور جلب کردند. این نوع روایت‌گری نه‌تنها به آگاهی عمومی افزوده، بلکه منجر به ایجاد کمپین‌های حمایتی بین‌المللی برای پناهندگان و آسیب‌دیدگان جنگ شد.
نقش در رسانه‌های اجتماعی
امروزه رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی ارتباطی در بحران‌ها شناخته می‌شوند. بانوان با تسلط بر این رسانه‌ها می‌توانند به عنوان ناظران و کنشگران اجتماعی عمل کنند. آن‌ها می‌توانند با انتشار اطلاعات معتبر و تحلیل اخبار، به کاهش شایعات و اطلاعات نادرست کمک کنند. برای نمونه، در جنگ اوکراین، زنان با استفاده از پلتفرم‌های اجتماعی، به انتشار اخبار دقیق و معتبر پرداختند و بدین ترتیب، به افزایش آگاهی عمومی و جلب توجه به وضعیت انسانی در این کشور کمک کردند.
آموزش و توانمندسازی دیگران
بانوان می‌توانند به عنوان معلمان سواد رسانه‌ای عمل کنند و با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، دیگران را با مهارت‌های لازم برای تحلیل اطلاعات و استفاده صحیح از رسانه‌ها آشنا کنند. این آموزش‌ها می‌تواند به تقویت جامعه و کاهش آسیب‌پذیری آن در برابر اطلاعات نادرست کمک کند. به عنوان مثال، برنامه‌های آموزشی در زمینه سواد رسانه‌ای می‌تواند به بانوان کمک کند تا به‌طور مؤثرتری از رسانه‌ها استفاده کنند و در نتیجه، جامعه را در برابر اطلاعات غلط مقاوم‌تر سازند.
حمایت از حقوق بشر و عدالت اجتماعی
در دوران جنگ، بانوان می‌توانند با استفاده از سواد رسانه‌ای خود، به دفاع از حقوق بشر و حقوق زنان بپردازند. آن‌ها می‌توانند با انتشار اطلاعات و مستندات، توجه جهانیان را به مسائل حقوق بشری جلب کنند و به فعالیت‌های مدنی و اجتماعی بپردازند. برای مثال، در جنگ یمن، بانوان با ایجاد کمپین‌های رسانه‌ای به حمایت از پناهندگان و آسیب‌دیدگان جنگ پرداختند و با ارائه اطلاعات دقیق، توانستند صدای خود را به گوش جهانیان برسانند.
تقویت همبستگی اجتماعی
بانوان با به اشتراک‌گذاری تجارب و چالش‌های خود، می‌توانند حس همبستگی و همکاری را در جامعه تقویت کنند. این همبستگی نه تنها به تقویت روابط اجتماعی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به ایجاد فضایی امن و حمایتی برای همه افراد، به‌ویژه در زمان‌های بحرانی، منجر شود. در دوران جنگ، این همبستگی می‌تواند به بانوان کمک کند تا با یکدیگر همکاری کنند و از تجربیات یکدیگر بهره‌مند شوند.
مقابله با اطلاعات نادرست و شایعات
در زمان‌های بحران، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، گسترش اطلاعات نادرست و شایعات است. بانوان با مهارت در شناسایی منابع معتبر و تحلیل محتوای رسانه‌ای می‌توانند از گسترش شایعات جلوگیری کنند. برای مثال، در دوران جنگ، بانوان می‌توانند با بررسی صحت اخبار و ارائه اطلاعات دقیق، به جامعه کمک کنند تا در برابر پروپاگاندا و اطلاعات نادرست مقاوم‌تر شود.
توسعه شبکه‌های حمایتی
بانوان می‌توانند با ایجاد و توسعه شبکه‌های حمایتی در فضای مجازی، به یکدیگر کمک کنند. این شبکه‌ها می‌توانند به بانوان در به اشتراک‌گذاری تجربیات، منابع و اطلاعات کمک کنند و به تقویت حس همبستگی اجتماعی منجر شوند. شبکه‌های اجتماعی به بانوان این امکان را می‌دهد که با یکدیگر در ارتباط باشند و به ایجاد یک جامعه قوی‌تر و تاب‌آورتر در برابر بحران‌ها کمک کنند.
بنابراین تأثیر بانوان بر سواد رسانه‌ای جامعه در دوران جنگ یک واقعیت انکارناپذیر است. با ارتقای سواد رسانه‌ای و توانمندسازی خود، بانوان می‌توانند به عنوان کنشگران مؤثر در جامعه عمل کنند و به بهبود وضعیت اجتماعی و انسانی کمک نمایند. بنابراین، ضروری است که نهادهای اجتماعی و دولتی به تقویت این مهارت‌ها در بانوان و فراهم کردن فرصت‌های آموزشی برای آن‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشند. این اقدامات نه تنها به نفع بانوان، بلکه به نفع کل جامعه خواهد بود و می‌تواند به ایجاد تغییرات مثبت در سطح اجتماعی و فرهنگی منجر شود..»
