به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، در دنیایی که هر روز و ثانیه به ثانیه، نگاه‌ها به‌سوی رنگ و لعاب و فالوور بیشتر دوخته شده، جایی میان طوفان تصویر و صدا، سوالی مهم و بنیادی بی‌پاسخ مانده است: آیا زن در آینه ظاهر معنا می‌شود یا در عمق اندیشه و هویت؟
در حالی‌که فضای مجازی با الگوسازی‌هایی غرب‌زده، مسیرهای تازه‌ای از جذابیت بصری را به نسل جدید نشان می‌دهد، دغدغه‌ای جدی در دل برخی افراد شکل گرفته است: آیا سبک پوشش بلاگرهای ایرانی، بی‌سروصدا دارد ریشه‌های فرهنگ اسلامی را می‌خشکاند؟
فرشته روح‌افزا، پژوهشگر حوزه زن و خانواده با نگاهی نقادانه و تحلیلی، در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو به بررسی این مسئله پرداخته است؛ در همین راستا آنچه در ادامه می‌خوانیم تنها یک گفت‌وگو نیست، بلکه بازخوانی هویتی است که شاید در پیچ‌وتاب نمایش‌ها و ژست‌ها فراموش شده است:
مجله آرونو: با اینکه کشور ما جمهوری اسلامی ایران است و مدعی داشتن حکومتی بر مبنای اسلام ناب محمدی است، امروزه شاهد هستیم که بلاگرهای ایرانی سبک جدیدی از پوشش یا همان پوشش آمریکایی را اختیار کرده‌اند و بر سبک پوشش مخاطبان خود نیز اثر می‌گذارند؛ آیا به‌نظر شما این سبک با پوشش اسلام ناب محمدی در تضاد است، یا رابطه تنگاتنگ دارد یا دو مسیر موازی است که ایرادی را وارد نخواهد کرد؟
روح‌افزا: اسلام با فرهنگ آمریکایی در تضاد است؛ اگر سبک زندگی ما آمریکایی باشد، اسلامی نیست، به‌طوری که باید برای کمبود غذا به فلان فروشگاه حمله کنیم یا بسیار کارتون‌خواب داشته باشیم و به یکدیگر رحم نکنیم! تشکیل خانواده به روش آمریکایی سخت است و گاهی منجر به کشتن مادر توسط فرزند یا فرزند توسط والدین می‌شود.
فمینیسم غربی با اینکه در رابطه با حقوق زنان و مواردی از این دست بیان شده است اما به‌هیچ‌وجه پاسخگوی حقوق زنان نیست و این اسلام است که به‌خوبی از حقوق زنان دفاع و پشتیبانی کرده است.
امروزه پوشش‌های مختلف را با فرهنگ غربی درآمیخته‌اند تا دافعه نداشته باشد و ابتذال را رواج دهند؛ همه بلاگرهایی که چنین پوشش‌هایی را ترویج می‌دهند، روی آن کار می‌کنند و مشتری جمع می‌کنند، داخلی نیستند و گاهی به‌دنبال اهداف مختلفی در فضای مجازی هستند.
پوشش اسلام ناب محمدی همان چیزی است که در قرآن آمده است و هر مسلمان در دنیا حد آن را تشخیص می‌دهد؛ حجاب یعنی جذب نکردن نگاه و اگر موجب نگاه جنسیتی شود، غلط است، اگرچه جذب نگاه به سمت اندیشه خوب است و باید اینگونه باشد.
مقام معظم رهبری فرمودند نهج‌البلاغه را مطالعه کنیم، در همین راستا جذب و به طرف اندیشه رفتن درست و خوب است؛ اگر بتوانیم با مطالعات خود، درست انتخاب کنیم، دنبال روش صحیح بگردیم و درست استنتاج کنیم، اشکالی وجود ندارد، اما جنسیتی کردن نگاه زن و مرد در جامعه و ایجاد جاذبه زن و مرد خلاف اسلام است.
زنانی که از ادیان دیگر به اسلام روی می‌آورند، نخستین کاری که پس از یاد گرفتن نماز و طهارت و واجبات انجام می‌هند، رعایت کامل پوشش ظاهری است و پس از آن نمی‌بینیم که حتی مویی از آن‌ها بیرون باشد، همچنین ادیان الهی دیگر همچون مسیحیت و یهودیت نیز پوشش خاص و کامل خود را دارند که این موضوع در ظاهر راهبه‌ها مشخص است.
پوشش آمریکایی موجب می‌شود زن با کتاب، اندیشه، شغل، شخصیت مادری و همسری، هنر، عفت و مواردی از این دست دیده نشود و اذهان و چشم‌ها تنها به سمت جنسیت برود، یعنی با وجود این همه فضا، همه‌چیز در ظاهر گنجانده می‌شود و ذهن‌ها مشغول خواهد شد، به همین دلیل بانوان باید در فعالیت‌های عمومی و اجتماعی سعی بر داشتن پوشش درست و کامل داشته باشند و بکر بودن انسانی را حفظ کنند، نه اینکه تحت تأثیر نگاه‌ها قرار گیرند.
مجله آرونو: به‌نظر شما سبک حجاب و پوشش بلاگرها، نتیجه‌اش چه خواهد بود و تا کجا پیش خواهد رفت؟
روح‌افزا: در اصطلاح باید گفت «این ره که تو می‌روی به ترکستان است»؛ اگر بخواهیم با این روش جلو برویم غیر از اینکه زن را از حالت جاذبه‌های واقعی خودش بیرون آوریم، چیزی نیست. ابتدا با یک آرایش کردن شروع می‌شود، بعد ست کردن و آرام‌آرام همه‌چیز زن از جمله عفت، حیا، پاکی از بین می‌رود و انتهایش مسیری می‌شود که غرب رفته است و اکنون فرهنگ برهنگی و حتی بدتر از آن به ازدواج با حیوانات رسیده است که نتیجه‌ای جز هلاکت نخواهد داشت.
به‌نظرم افراد بیایند و در همان ابتدا با خود صادق باشند نه اینکه کم‌کم پیش بروند، البته کار شیطان همین است و هیچ‌وقت از همان ابتدا به آدمی نمی‌گوید برو و بی‌دین شو، بلکه با توجیه گناهان پیش می‌رود تا جایی که حیا، عفت و دین کنار برود و کارهای دیگر پیش گرفته شود.
همه افراد را جمع نمی‌بندیم و محکوم نمی‌کنیم، اما باید بدانیم کسی می‌تواند مال کسی را بردارد که بی‌حیا باشد، کسی می‌تواند به حقوق دیگران تجاوز کند که بی‌حیا باشد و به‌طور مثال اسرائیل زمانی می‌تواند بچه‌ها را اینگونه تکه‌تکه کند که حیا نداشته باشد.
پیشبرد این مسیر موجب می‌شود که فرد وارد بازی با خود و شخصیتش شود، فرد چه با چادر و چه بدون چادر نگاه را گدایی کند، فرقی نمی‌کند؛ هدف این کار و نقطه پایانش مشخص است و به نتیجه نمی‌رسد.
ما باید جامعه را از اینکه ارزش زن فقط به جسمش محدود شود، نجات دهیم؛ ما باید نشان دهیم که در جامعه یک زن غیر از جاذبه ظاهری و زیبایی ظاهری، دنیایی از استعدادها و توانمندی‌ها را دارد و او را نباید در قالب تابلوی نقاشی قرار داد.
امام خمینی (ره) فرمودند که از دامن یک زن مرد به معراج می‌رسد، این یک پدیده بزرگ اجتماعی است، همچنین ایشان می‌فرمایند زن انسان‌ساز است و قرآن انسان‌ساز و این نشان از اثربخشی ویژه زن دارد، اما تابلوی نقاشی نمی‌تواند چنین باشد و تهی است. سن و زیبایی می‌گذرد و آرام‌آرام از دست می‌رود و اینجاست که زن تهی می‌شود، در صورتی که زن همچون قرآن انسان‌ساز است، سکان آرامش و مجرای محبت خانواده است و رسالت گسترده‌ای دارد.
آیا درست است که زن عزت و احترام خود را کنار بگذارد تا ببیند مردها چه نگاهی به او دارند؟! اگر بخواهیم مرد را در این حد بزرگ ببینیم، شخصیت زن صفر می‌شود! با این روال آدمی چه ارزشی را می‌خواهد برای خود جمع کند؟ زن باید به اندیشه، هنر و توانمندی خود فکر کند تا درک کند با مورد قضاوت گذاشتن خود شخصیت وجودی‌اش از بین خواهد رفت.
انسان‌ها وقتی پیر می‌شوند، پا به سن می‌گذارند و پتانسیل جوانی را از دست می‌دهند، ظاهرشان هم تغییر می‌کند و اینجاست که زنانِ تابلویی، از جامعه حذف و دچار افسردگی می‌شوند و همان بلا و مشکلاتی که بر سر زنان غربی آمد، رخ خواهد داد؛ تشکیل خانواده سخت می‌شود و گاهی امکان‌پذیر نیست و محبت‌ها به ظاهر محدود می‌شود، توجهات واقعی نخواهد بود و فرد در خود احساس حقارت می‌کند و تبدیل به یک موجود سرخورده می‌شود.
از لحاظ روان‌شناسی زنان جاذبه ظاهری بالایی دارند، قدرت محبت کردن دارند، باهوش هستند، قدرت تربیت کردن دارند و ریزنگر هستند، اگر همه اینها را کنار بگذاریم و فقط به ظاهر نگاه کنیم تا ما را تأیید کنند آن هم مقطعی، چه می‌شود؟ باید بدانیم که شخصیت زن بسیار بالاتر از این است که به دنبال تأیید افراد باشد.
تأیید شدن در وجود زن نهادینه شده است، اما در حالت مطمئن با یک فرد مطمئن که آن را به‌عنوان شریک زندگی‌اش قبول دارد، چراکه آنجا بستر امنی است و هرچه توانمندی، زیبایی و محبت خود را بگذارد، با فضای ناامن بیرون متفاوت است و موجب رشد شخصیتش خواهد شد. در فضای ناامن بیرون معلوم نیست فردی که به ما نگاه یا تاییدمان می‌کند، چه هدف یا منظوری دارد، همچنین باید در نظر داشت که بسیاری از خاطرات در مجرای محبت و عاطفه مادر برای فرزندانش در خانه اتفاق می‌افتد و هیچ‌گاه بیرون از خانه به این زیبایی اتفاق نخواهد افتاد.
مجله آرونو: چطور هم‌زمان با تأثیر رسانه و بلاگرها بر نسل جدید، سبک پوشش اسلام ناب محمدی را به جای سبک پوشش غربی تبیین کنیم که مخاطب نسبت به این موضوع آگاه و عمیق‌تر فکر کند؟
روح‌افزا: اگر به اشخاص منافعشان را نشان دهیم، بهتر است، هیچ‌کس دوست ندارد ضرر کند، هیچ آدم عاقلی این کار را نمی‌کند و به دنبال ضرر کردن نیست، در همین راستا سرمایه عمر محدود است و روزی همه بلاگرها و حتی ملکه‌ها و هنرپیشه‌های مطرح دنیا پس از مدتی کنار گذاشته می‌شوند و گاهی به دلیل رسیدن به پوچی خودکشی می‌کنند.
ما باید منفعت داشتن شخصیت عفیف را برجسته کنیم تا همه بدانند استعدادهای مختلف همچون یک زن پزشک یا مهندس در جامعه، همچنین نویسنده، شاعر یا یک مادر مهربان، یک زن کشاورز، هنرمند یا نقاش تا ابد بادوام است و احساس مفید بودن خواهد کرد.
شخصیت و هویت یک زن در ظاهرش نیست و اگر ظاهر خود را برای جلوه و قضاوت دیگران بگذارد، شخصیتش آسیب می‌بیند و دیگر برایش چیزی نمی‌شود، اینجاست که دارد سرمایه وجودی و عمرش را هدر می‌دهد.
انسان می‌تواند مجرای محبت باشد، در همین راستا نقش انسان‌سازی زن فقط به مادری محدود نمی‌شود، بلکه زنان در همسری نیز می‌توانند بسیار نقش سازنده و مفید همچون معلم داشته باشند.
مهارت تربیت در وجود زن گذاشته شده است؛ در قرآن دو تن از زنان عاقبت‌به‌خیر همچون حضرت مریم و آسیه و دو تن از زنان منفی، یعنی همسران نوح و لوت را معرفی شده‌اند.
وقتی شخصیت و قلب انسان توسط فردی تحقیر شود تا آخر عمر فراموش نمی‌شود، در همین راستا باید فکر کنیم از این مدت محدود زندگی خود چطور استفاده کنیم و چه کنیم؟ تا چه زمانی بین عمل‌های جراحی، زیبایی یا لباس سردرگم باشیم و وقت و هزینه صرف کنیم؟ در نهایت عمرمان تمام می‌شود و نگاه می‌کنیم می‌بینیم هیچ کاری نکرده‌ایم و تنها به‌دنبال لباس و آرایش و ظاهر و تأیید دیگران بودیم…!
ممکن است برخی در پاسخ این حرف بگویند که برای ما تأیید دیگران مهم نیست و هر کاری را برای خودمان انجام می‌دهیم؛ اما انسان برای خودش هزینه نمی‌کند، چراکه زیبایی واقعی خود را درک می‌کند، یعنی خود می‌داند که یک روح لطیف دارد، خودش می‌داند روح مهربان دارد و می‌تواند به یک انسان دیگر کمک کند، خودش می‌فهمد که می‌تواند تلاش کند و به هم‌نوعش کمک کند.
اگر انسان از نظر شخصیتی، تفکری و معنوی رشد کند، خودش را در زمینه‌های مختلف رشد می‌دهد و لذت آن را هم می‌برد. راه‌حل این است که ما در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی بحث کنیم و گفتمان خوب داشته باشیم، البته فقط گفتمان کافی نیست و موضوعات باید در فیلم‌ها و کلیپ‌ها نشان داده شود تا افراد به‌درستی متوجه شوند.
توانمندی مادر شدن یک امتیاز برای روح زن است، ما راجع به این موضوع زیاد صحبت نکرده‌ایم، جوانان را آگاه نکرده‌ایم و در بیشتر برنامه‌ها، فیلم‌های تلویزیون، سینما، کلیپ‌ها و تئاترها روی جاذبه ظاهری روابط بین زن و مرد، نحوه آشنایی یا دوست شدن کار شده است و جنبه‌های دیگر را کنار گذاشته‌اند.
این اتفاق بد است که ما ابعاد مختلف روحیه انسان را بسط نداده‌ایم و نگفته‌ایم که اگر ما از ورزش، خطاطی، شعر یا دیوان حافظ باز کردن لذت می‌بریم، همه نیازهای داخلی، عواطف و افکاری است که انسان به آن‌ها نیاز دارد و لذت می‌برد، مسائل دیگری همچون حل یک معادله یا نجات یک بیمار نیز برای افرادی لذت‌بخش است، بنابراین ما باید روی نیاز انسان‌ها کار کنیم و فقط نسبت به مسائل جنسی و مواردی از این دست بپردازیم.
مجله آرونو: امروز ما چطور می‌توانیم از فضای مجازی برای ترویج سبک پوشش اسلامی به صورت اثرگذار استفاده کنیم؟
روح‌افزا: ما بایدبه‌طور عمیق درباره حجاب صحبت کنیم، ما نباید این مطالب را نگه داریم، بلکه باید درس بدهیم، افراد را روشن کنیم و آن‌ها را وارد بحث کنیم.
در فیلم‌ها آن‌قدر که به روابط توجه کرده‌اند، اهمیت داده‌اند و آن را بزرگ کرده‌اند، به منفعت حجاب و چرایی آن توجه خاصی نکرده‌اند، در همین راستا نیاز است که روی نیازهای دیگر بشر کار کنیم.
