به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، «صورت فلکی خانوادگی»، روشی درمانی نوآورانه است که با تلفیق روانشناسی مدرن و خرد باستانی، به اعماق پویاییهای خانوادگی نفوذ میکند. این روش که ریشه در درمان سیستمهای خانواده، پدیدارشناسی وجودی و باورهای قبیلهای زولو دارد، به ما نشان میدهد که ریشه بسیاری از مشکلات کنونی، عمیقتر از آن چیزی است که تصور میکنیم.
برخلاف روشهای سنتی رواندرمانی که بر تجربیات فردی متمرکز هستند، صورت فلکی خانوادگی به کل سیستم خانواده و تأثیر نسلی آن میپردازد. بنیانگذار این روش، برت هلینگر، با الهام از فیزیک کوانتومی و مفهوم رزونانس مورفیک، به این نتیجه رسید که افراد به صورت نامرئی به نسلهای گذشته خود متصل هستند و تأثیرات روانی آنها میتواند در زندگی کنونی ما نمود پیدا کند.
یکی از مفاهیم کلیدی در صورت فلکی خانوادگی، «درهمتنیدگیهای سیستمی» است، این مفهوم به این معناست که ما نه تنها به طور مستقیم تحت تأثیر تجربیات خود قرار میگیریم، بلکه به طور غیرمستقیم از طریق ارتباطات خانوادگی نیز تحت تأثیر قرار میگیریم؛ حتی اگر از وقایع گذشته آگاه نباشیم، ممکن است اثرات آنها را در زندگی خود تجربه کنیم.
صورت فلکی خانوادگی ترکیبی از چندین رویکرد فلسفی و روانشناختی است، این روش از پدیدارشناسی وجودی برای بررسی تجربیات فردی، از درمان سیستمهای خانواده برای درک پویاییهای خانوادگی و از عرفان بومی برای ایجاد ارتباط با نیروهای ناخودآگاه استفاده میکند، هلینگر با زندگی در آفریقا و آشنایی با فرهنگ زولو، به عمق باورهای قبیلهای پی برد و از آنها در روش خود بهره برد.
یکی از مهمترین مزایای صورت فلکی خانوادگی، امکان کاوش در الگوهای پنهان خانوادگی است، این روش به ما کمک میکند تا آسیبهای بین نسلی، الگوهای تکراری و ارتباطات ناسالم را شناسایی کنیم؛ با آگاهی از این الگوها، میتوانیم آنها را بشکنیم و روابط سالمتری برقرار کنیم.
صورت فلکی خانوادگی برای طیف وسیعی از مشکلات روانشناختی قابل استفاده است، از جمله این مشکلات میتوان به مشکلات ارتباطی، افسردگی، اضطراب، مشکلات زوجین، سوگ و مسائل مربوط به خودشناسی اشاره کرد، همچنین این روش برای افرادی که به دنبال درک بهتر از خود و خانواده خود هستند، مفید است، بنابراین صورت فلکی خانوادگی، روشی قدرتمند برای درمان و رشد شخصی است، با کاوش در ریشههای مشکلات و ایجاد ارتباط با نسلهای گذشته، این روش به ما کمک میکند تا به درک عمیقتری از خود و جهان پیرامون خود برسیم.
تأثیر نسلهای گذشته بر مشکلات کنونی افراد
سارا رضایی، روانشناس بالینی و متخصص درمانهای سیستمی خانواده درباره «خانواده درمانی صورت فلکی» به خبرنگار مجله آرونو میگوید: «خانواده درمانی صورت فلکی» روشی نوین و قدرتمند است که به ما اجازه میدهد تا به اعماق ناخودآگاه و الگوهای پنهان در روابط خانوادگی نفوذ کنیم، بسیاری از ما تحت تأثیر رویدادهای گذشته و الگوهای تکرارشوندهای هستیم که ممکن است حتی از آنها آگاه نباشیم؛ این روش درمانی با ایجاد یک فضای امن و حمایتگر، به ما کمک میکند تا این الگوها را شناسایی کرده و آنها را تغییر دهیم و به سمت حل و فصل تعارضات عاطفی حرکت کنیم.
وی افزاید: مشکلات و الگوهای رفتاری کنونی افراد ممکن است ریشه در تجربیات و آسیبهای نسلهای قبلی خانواده داشته باشد، حتی اگر فرد از آن رویدادها آگاه نباشد. این ایده با یافتههای اخیر در زمینه اپی ژنتیک که نشان میدهد، تجربیات محیطی میتوانند بر بیان ژنها تأثیر گذاشته و حتی به نسلهای بعدی منتقل شوند، همخوانی دارد.
این روانشناس بالینی یکی از ویژگیهای این روش را امکان تجربه مجدد رویدادهای گذشته در یک محیط تحت کنترل عنوان میکند و میگوید: این تجربه، نه تنها به ما بینش عمیقی درباره ریشههای مشکلاتمان میدهد، بلکه به ما این فرصت را میدهد تا با احساسات سرکوب شده خود روبرو شویم و آنها را رها کنیم، این فرایند میتواند به بهبود روابط بین فردی، کاهش اضطراب و افسردگی و افزایش رضایت از زندگی منجر شود.
وی اضافه میکند: نباید فراموش کرد که «خانواده درمانی صورت فلکی» یک رویکرد بهطور نسبی جدید است و هنوز پژوهشهای کافی برای اثبات اثربخشی آن انجام نشده است، برخی منتقدان معتقدند که نتایج مثبت گزارش شده از این روش، میتواند ناشی از عوامل غیراختصاصی مانند تلقین، همدلی و حمایت گروهی باشد، با وجود مزایای این روش باید توجه داشت که خانواده درمانی صورت فلکی روشی پیچیده و حساس است که نیازمند درمانگری ماهر و مجرب است.
روش «خانواده درمانی صورت فلکی» برای حل مشکلات بین نسلی و تعارضات عاطفی
رضایی خاطرنشان میکند: «خانواده درمانی صورت فلکی» میتواند به عنوان یک ابزار مکمل در کنار سایر رویکردهای درمانی استاندارد مورد استفاده قرار گیرد، این روش با فراهم کردن یک فضای نمادین و تجربی، میتواند به مراجعهکنندگان کمک کند تا الگوها و پویاییهای پنهان در روابط خانوادگی خود را بهتر درک کنند و به سمت حل و فصل تعارضات عاطفی حرکت کنند.
وی تأکید میکند: «خانواده درمانی صورت فلکی» ظرفیت زیادی برای کمک به افراد در درک عمیقتر روابط خانوادگی و رفع مشکلات بین نسلی دارد، اما هنوز به تحقیقات بیشتر و ارزیابیهای دقیقتر نیاز است تا بتوان آن را به عنوان یک روش درمانی بهصورت کامل معتبر در نظر گرفت.
این متخصص درمانهای سیستمی خانواده میگوید: یکی از نقاط قوت اصلی «خانواده درمانی صورت فلکی»، توانایی آن در آشکار ساختن پویاییهای پنهان خانواده است، این روش به مراجعه کنندگان اجازه میدهد تا الگوهای تعاملی و ارتباطی را که ممکن است در شرایط عادی قابل مشاهده نباشند، ببینند و تجربه کنند، این بینش میتواند نقطه شروعی برای تغییرات مثبت در روابط خانوادگی باشد.
وی ادامه میدهد: تحقیقات نشان دادهاند که خانواده درمانی صورت فلکی میتواند در درمان طیف وسیعی از مشکلات روانی مؤثر باشد، با این حال همچون هر روش درمانی دیگری اثربخشی آن به عوامل مختلفی از جمله آمادگی مراجع، ماهیت مشکل و مهارت درمانگر بستگی دارد.
رضایی خاطرنشان میکند: از نظر نوروبیولوژیک، خانواده درمانی صورت فلکی میتواند تأثیرات قابل توجهی بر مغز داشته باشد، تجربه مجدد رویدادهای گذشته در یک محیط امن میتواند به بازسازی خاطرات آسیبزا و کاهش پاسخهای استرسی مرتبط با آنها کمک کند، این فرایند میتواند منجر به تغییرات در مسیرهای عصبی مرتبط با پردازش هیجانی و حافظه شود.
بنابر آنچه گفته شد، خانواده درمانی صورت فلکی به عنوان یک رویکرد نوین در عرصه رواندرمانی، به بررسی عمیق و وسیعتری از تأثیرات نسلی بر رفتارها و تجربیات کنونی افراد میپردازد، این روش با تمرکز بر الگوهای پنهان خانوادگی، به ما این امکان را میدهد که با آگاهی از ریشههای مشکلات و تعارضات عاطفی، مسیر بهبودی را در پیش بگیریم، همچنین استفاده از مفاهیم مدرن و سنتی، فضایی را فراهم میکند که در آن افراد قادرند به تجربیات سرکوبشده خود نزدیکتر شوند و با آنها روبهرو شوند، این فرایند از طریق ایجاد ارتباطی عمیق با نسلهای گذشته به کشف و شناخت بهتری از خود و زندگی جاری منجر میشود.
این روش بهعنوان یک ابزار مکمل در کنار درمانهای رایج دیگر میتواند به افرادی که به دنبال بهبود روابط خانوادگی و رفع مشکلات روحی هستند، یاری رساند، با بهرهگیری از پدیدارشناسی وجودی و باورهای فرهنگی، خانواده درمانی صورت فلکی به افراد کمک میکند تا الگوهای تکراری و آسیبهای بین نسلی را شناسایی و آنها را تغییر دهند، بهویژه در دنیای امروز که پیچیدگیهای زندگی خانوادگی روز به روز بیشتر میشود، این روش میتواند راهی مؤثر برای بهبود روابط بین فردی و افزایش کیفیت زندگی باشد.