ملینا شیرانی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با اشاره به علل بروز اختلال خواب بین دانش آموزان با شروع سال تحصیلی اظهار کرد: اگر والدینی فکر می‌کنند که کودک یا نوجوان آنها در اثر اضطراب، بیش فعالی و دیگر اختلال‌های روحی و روانی درگیر مسائل عمیق‌تری شده و هنگامی که دچار بی قراری شده و نمی‌تواند به خوبی بخوابد، نیاز است که از کمک تخصصی یک روانشناس بالینی و در تشخیص نهایی در صورت نیاز به مصرف دارو به روانپزشک کودک و نوجوان مراجعه کنند.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل کم خوابی و بی‌خواب کودک و نوجوان در شب از نظر علم روان‌کاوی تمایل به آماده‌باش و گوش به زنگ بودن آنها است، افزود: اگر کودک و نوجوان به هر دلیلی در زندگی روزمره خود احساس ناتوانی و اضطراب کنند، مغز آنها فرمان آماده‌باش و گوش به زنگ بودن را می‌دهد و به همین علت در ذهن ناهوشیار خود ترس از دست دادن کنترل را دارد و به این موضوع می‌اندیشد که اگر بخوابد احتمال دارد، شرایطی پیش بیاید که او نتواند آن شرایط را کنترل کند.
والدین اضطراب درونی خود را به دانش آموزان منتقل نکنند
دکترای روانشناسی بالینی و مشاوره خانواده تصریح کرد: ذهن این گروه از کودکان و نوجوانان به طور دائم به محرک‌های محیطی متفاوتی واکنش نشان می‌دهد، اجازه ندهد آنها خواب و استراحت را تجربه کنند، باید والدین از ابتدای کودکی فرزندان، زندگی روزمره را برای آنها لذت بخش جلوه دهند و به کودک و نوجوان اجازه دهند که به مدرسه برای درس خواندن، یادگیری و انجام وظایف علاقه‌مند شود.
وی با تاکید بر اینکه عده‌ای از والدین به دلیل اضطراب درونی خود از همان ابتدای صبح کودک و نوجوان را می‌ترسانند، گفت: این گروه از والدین به جای اینکه کودک را با یک لحن آرام به مدرسه رفتن تشویق کنند، با گفتن جمله‌های منفی او را می‌ترسانند و همین جمله‌ها باعث ایجاد اضطراب در کودک می‌شود و از رفتن به مدرسه اجتناب می‌کند و شب همان روز هم به دلیل همین اضطراب‌ها نمی‌توانند بخوابند.
شیرانی خاطرنشان کرد: این اتفاق موجب می‌شود کودک و نوجوان احساس تسلط به وظایف خود نداشته باشد، در واقع یکی از ریشه‌های ناهوشیار و نامحسوس کم خوابی و بی‌خوابی کودکان کمبود احساس تسلط به وظایف روزانه است، بنابراین والدین نباید اضطراب‌های خود را به کودک و نوجوان منتقل کنند و ضروری است که محیطی آرام برای کودک و نوجوان به ویژه در طول سال تحصیلی فراهم شود.
وی در خصوص زمان انجام فعالیت ورزشی دانش آموزان اظهار کرد: مسئله مهم‌تر انجام فعالیت‌های بدنی و ورزشی کودک و نوجوان در طول روز است و باید از فعالیت در شب پرهیز کنند تا شب دچار کم خوابی و بی‌خوابی نشوند، دمای محیط و اتاق خواب دانش‌آموزان باید متعادل و پایین‌تر از دمای بدن آنها باشد تا دانش‌آموزان خواب راحتی را تجربه کنند، مصرف یک لیوان شیر یا ماست کم چرب یک تا دو ساعت قبل از زمان خوابیدن دانش‌آموزان می‌تواند به خوب خوابیدن آنها کمک کند.
اختلافات والدین موجب اضطراب و بی‌خوابی دانش‌آموزان می‌شود
دکترای روانشناسی بالینی و مشاوره خانواده گفت: یکی از درمان‌های خوب برای کاهش اضطراب و بی قراری و تنظیم خواب افراد تکنیک «مدیتیشن» است، به همین دلیل توصیه می‌شود، دانش‌آموزان قبل از رفتن به رختخواب در مکان آرام و بی سرو صدا بنشینند و مدت کوتاهی روی بدن و سیستم تنفسی خود متمرکز شوند، والدین بدانند «مدیتیشن» تا اندازه زیادی می‌تواند افکار پراکنده دانش‌آموزان را دور کند و ذهن و بدن آنها را به آرامش برساند و به خوب خوابیدن آنها کمک می‌کند.
وی تصریح کرد: والدین باید در طول زمانی که دانش‌آموز آنها قرار است به مدرسه برود از ایجاد تنش، دعوا و اختلافات خانوادگی اجتناب کنند، بسیاری از دانش‌آموزان به دلیل اختلافات والدین دچار اضطراب و بی‌خوابی هستند و در مدرسه نیز تمرکز لازم برای درس خواندن ندارند و باید والدین اختلافات خانوادگی را در جلسه‌های زوج درمانی و حریم شخصی رفع کنند.
شیرانی در مورد اینکه دعوا، درگیری و تشنج والدین با دانش‌آموزان باعث کاهش عزت نفس، خشم، ایجاد اختلال اضطراب و بی‌خوابی آنها می‌شود، عنوان کرد: اگر برخی از والدین با سبک زندگی دانش‌آموز خود مشکل دارند و موفق به رفع چتلش‌های موجود نشدند، باید بدانند دعوا و بحث با فرزند بی‌فایده است، بنابراین باید با روانشناس و متخصص کودک و نوجوان در این زمینه صحبت کنند تا متخصص این حوزه با ارائه راهکارها و رابطه درمانی با دانش‌آموز به ایجاد تغییرات مثبت و حل مسئله کمک کند.
وی تاکید کرد: والدین باید تلاش کنند در ذهن دانش‌آموزان نگرش مثبت در مورد زندگی، مسئولیت‌پذیری و پیشرفت کردن ایجاد کنند تا آنها به درس خواندن و وظیفه شناسی علاقه‌مند شده و کمتر دچار اضطراب و اختلال بی‌خوابی شوند.
