به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، شهرنشینی مستلزم رعایت قوانین و قواعد شهری است و کارشناسان بر این باورند شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام بگذارند و به مسئولیتهای خویش در برابر شهر و اجتماع عمل کنند، به «شهروند» ارتقا پیدا میکنند.
حقوق شهروندی مجموعه حقهایی است که هر کدام از شهروندان از آن برخوردارند و باید توسط دیگر شهروندان و حاکمیت رعایت شود، حقوق شهروندی در ایران همچون بسیاری از کشورها پذیرفته شده است که بارزترین و مهمترین نمود آن قانون اساسی است که در اصول ۳۲، ۳۴، ۳۵، ۳۷، ۳۸ و ۳۹ به آن اشاره شده است.
یکی از موضوعات قابل توجه حقوق شهروندی، موضوع طلا و جواهراتی است که بین زن و شوهر رد و بدل میشود. در سیستم حقوقی خانواده، وظایف و مسئولیتهای مالی زن و شوهر بهطور مشخص تعیین شده است. مرد وظیفه تأمین هزینههای زندگی را بر عهده دارد و زن مالک آن چیزی است که با تلاش خود بهدست میآورد.
اگر زنی از دستمزد خود طلا یا نقره بخرد یا این اموال را از خانواده خود بیاورد، مالکیت آنها به وی تعلق دارد و میتواند بهدلخواه خود از آنها استفاده کند. در این شرایط، مرد نمیتواند ادعایی بر روی این اموال داشته باشد، همچنین زمانی که مرد به زن هدایایی مثل طلا یا نقره میدهد، این اموال نیز تحت مالکیت زن قرار میگیرند و او میتواند آنها را بفروشد. بنابراین، مرد نمیتواند به دلیل فروش این اموال بدون اجازه او، از زن شکایت کند.
امروزه بهعلت افزایش تورم، بسیاری از مردان پساندازهای خود را به شکل طلا و نقره نگهداری میکنند و طلای بدون اجرت و جواهرات را برای حفظ ارزش مالی و استفاده زن بهعنوان زیورآلات میخرند. در این حالت، هدیهای به زن داده نشده و هدف اصلی سرمایهگذاری است و چون استفاده از طلا ارزش آن را کاهش نمیدهد، مرد به زن اجازه استفاده میدهد. در این موقعیت، زن تنها حق استفاده از زیورآلات را دارد و مالکیت آنها با شوهر است. بنابراین، زن نمیتواند بدون اجازه مرد آنها را بفروشد.
اگر زن فقط اجازه استفاده از طلا را داشته باشد و این طلا بهعنوان امانت نزد او باشد، فروش آن جرم خیانت در امانت تلقی میشود و ممکن است علیه او شکایت صورت گیرد. در چنین مواردی دادگاه نهتنها حکم به بازگرداندن ارزش طلای فروخته شده میدهد، بلکه ممکن است مجازاتهای دیگری نیز برای زن در نظر بگیرد.
در صورتی که مرد مقداری طلا در خانه نگهداری کند و آن را بهعنوان هدیه به زن ندهد یا برای استفاده به او اجازه ندهد و زن اقدام به فروش آن کند، مرتکب جرم سرقت خواهد شد و مجازات میشود.
نکته قابل توجه این است که در دادگاهها، صدور حکم خیانت در امانت و سرقت در چنین مواردی برای زنان بهسختی و به ندرت صادر میشود.
آیا میتوان طلای هدیه شده را به جای مهریه و نفقه در نظر گرفت؟
یکی از مسائلی که بهطور معمول موجب بروز اختلاف بین همسران میشود این است که در مواردی مرد به زن خود طلا هدیه میدهد و وقتی اختلافی بین آنها پیش میآید، مرد ادعا میکند که این طلاها به عنوان بخشی از مهریه یا نفقه به زن داده شدهاند.
این برداشت نادرست است، زیرا هدیه دادن بهطور معمول از روی محبت و بدون دریافت عوض صورت میگیرد و نمیتوان آن را به عنوان پرداخت مهریه یا نفقه تلقی کرد. در واقع، هدیه به معنای انتقال مالکیت به صورت بلاعوض است و نمیتواند بهعنوان بخشی از بدهی مرد محسوب شود.
با این حال، اگر در زمان هدیه دادن، مرد از زن رسید بگیرد و مشخص کند که این طلاها به عنوان بخشی از مهریه پرداخت میشوند، این کار دیگر ماهیت هدیه ندارد و بهعنوان پرداخت مهریه در نظر گرفته میشود.
بازپسگیری طلای هدیه داده شده توسط مرد
آیا مرد میتواند طلایی را که به عنوان هدیه به زن داده است، باز پس بگیرد؟ بله، این امکان وجود دارد. با این حال، لازم است به قوانین خاصی که برای هدایای دوران نامزدی تعیین شدهاند توجه داشت. به طور کلی، بازگرداندن هدیه ممکن است، مگر در شرایط زیر:
هبه معوض: اگر هدیه به دور از رایگان بودن و در قبال چیزی از طرف زن بوده باشد.
نابودی یا انتقال مال: اگر طلا از بین رفته یا به فروش رفته و یا مالکیت آن به فرد دیگری منتقل شده باشد.
تغییر شکل: اگر طلای موجود به صورتی تغییر کرده باشد که دیگر طلای اصلی نباشد، مانند تبدیل شمش طلا به دستبند.
بنابراین، چنانچه هیچکدام از شرایط فوق در میان نباشد، مرد میتواند برای بازپسگیری هدیه طلایی که داده است، اقدام کند.