به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، برخی افراد با شروع فصل سرد سال برای پیشگیری از ابتلاء به سرماخوردگی‌های شدید واکسن آنفلوانزا می‌زنند، این ویروس تنفسی به شدت مسری است و می‌تواند در زمان کوتاه افراد زیادی را درگیر کند، شاید این واکسن اثربخشی صددرصدی نداشته باشد، اما می‌توان تزریق واکسن آنفلوانزا را بهترین گزینه دانست تا از ابتلای افراد به این بیماری جلوگیری شود.
پیشگیری از آنفلوانزا
واکسن آنفلوانزا به‌طور قابل‌توجهی پیشگیری از آنفلوانزا را افزایش می‌دهد، به‌طوری‌که CDC در صورت تطبیق با انواع رایج ویروس، کارایی ۴۰ تا ۶۰ درصد را گزارش می‌دهد، این واکسن مکانیسم‌های دفاعی بدن را با معرفی پروتئین‌های آنفلوانزا تقویت می‌کند و باعث تولید آنتی‌بادی‌های آنفلوانزا می‌شود، این آنتی‌بادی‌های هوشیار با نگهبانی در طول فصل آنفلوانزا، پیشگیری قوی از آنفلوانزا را فراهم می‌کنند و خطر عفونت و عوارض احتمالی آن را کاهش می‌دهند.
واکسن آنفلوانزا چیست؟
واکسن آنفلوانزا به انگلیسی influenza vaccine گفته می‌شود و یک واکسن شناخته‌شده برای پیشگیری از بیماری با همین نام است، درواقع واکسن‌های آنفلوانزا یک فرآورده زیستی هستند که باعث می‌شوند تا بدن در مقابل یک میکروب یا یک ویروس مشخص، ایمنی فعال اکتسابی تولید کند، بدین شکل آن را در مقابل ابتلاء به آنفلوانزا محافظت می‌کنند.
ویروس‌های آنفلوانزا از طریق هوا منتشر و از راه بینی، دهان یا حتی سطوح آلوده به افراد منتقل می‌شود، این ویروس‌ها مدام در حال جهش هستند و تغییر پیدا می‌کنند، از همین‌رو هر سال نوع جدیدی از واکسن آنفلوانزا را می‌سازند تا بدن نسبت به این ویروس ایمن باشد، بنابراین می‌توان گفت واکسن‌هایی که افراد در سال‌های قبل برای پیشگیری از آنفلوانزا دریافت کرده‌اند در سال جاری اثربخش نخواهد بود، حتی برخی متخصصان معتقد هستند افرادی با شرایط خاص باید دو نوبت در طول سال این واکسن را تزریق کنند.
زمان تزریق واکسن آنفلوانزا
شیوع ویروس آنفلوانزا از ابتدای مهر شروع و تا پایان اردیبهشت ادامه دارد، از همین‌رو مناسب‌ترین زمان برای دریافت واکسن، اواخر شهریور تا اواسط آبان است، ولی در صورت نیاز می‌توان این واکسن را در ماه آذر یا حتی بعد از آن هم دریافت کرد؛ آنفلوانزا بیماری‌ای است که علائم شدیدتری در مقایسه با سرماخوردگی دارد و در مواردی ممکن است بسیار خطرناک باشد.
کدام واکسن آنفلوانزا بهتر است؟
هر ساله انواع واکسن‌های آنفلوانزا مناسب با تغییرات جهش ویروس این بیماری ساخته می‌شوند، بهترین واکسن آنفلوانزا در حال حاضر از نوع هلندی، فرانسوی یا ایرانی است که بر اساس بازه سنی مراجعه‌کنندگان انتخاب می‌شود، تمام این واکسن‌ها دارای تاییدیه CDC هستند و ایمنی قابل قبولی دارند که بهترین نوع آن‌ها برای هر فرد متناسب با شرایط خاص، سن، وجود حساسیت و مواردی از این قبیل مشخص می‌شود.
آیا زنان باردار و یا شیرده می‌توانند از واکسن آنفلوانزا استفاده کنند؟ / بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا در بارداری
باور غلطی در مورد واکسن آنفلوانزا در بارداری وجود دارد که موجب می‌شود بزرگترین نگرانی در خانم‌های باردار، احتمال زایمان زودرس باشد، در حالی که با دریافت این واکسن، هم بدن مادر و هم بدن نوزاد از این بیماری ایمن می‌شود، بنابراین می‌توان گفت واکسن آنفلوانزا در بارداری نه‌تنها خطرناک نیست، بلکه ایمنی نسبی برای نوزاد پس از تولد تا شش ماهگی ایجاد می‌کند، البته واکسن‌های ضعیف‌شده زنده به شکل افشانه بینی برای زنان باردار توصیه نمی‌شود، همچنین واکسن آنفلوانزا در شیردهی برای محافظت از مادر و انتقال آنتی‌بادی‌های محافظ به کودک، بسیار ضروری است و احتمال ابتلای کودک به آنفلوانزا را کاهش می‌دهد.
واکسن آنفلوانزا برای چه کسانی ضروری است؟
به توصیه پزشکان تمامی افراد بالای شش ماه می‌توانند این واکسن را دریافت کنند، البته برای یک‌سری از افراد این توصیه حالت تأکیدی دارد و باید در زمان مقرر واکسینه شوند که این افراد عبارت‌اند از:
- کودکان بین شش ماه تا شش سال
- افراد ۵۰ سال و بالاتر
- بیمارانی با نقص ایمنی یا سرکوب ایمنی
- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی، قلبی عروقی، کلیوی، کبدی، عصبی و هماتولوژیک
- مبتلایان به بیماری‌های متابولیک همچون دیابت، پنومونی، برونشیت، عفونت‌های سینوسی یا گوش
- زنان باردار یا خانم‌هایی که قصد بارداری در فصل پاییز و یا زمستان دارند
- افراد بین شش ماه تا ۱۸ سالی که آسپرین مصرف می‌کنند
- افرادی که در مراکز نگهداری روزانه مثل خانه سالمندان زندگی می‌کنند
- افراد چاق با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۴۰
چه کسانی نباید واکسن آنفلوانزا بزنند؟
تزریق واکسن آنفلوانزا در زمان سرماخوردگی ملایم خطری ایجاد نمی‌کند، اما در صورت احساس تب، بهتر است دریافت واکسن را به تعویق بیندازید، افرادی با ویژگی‌های زیر کاندید دریافت این واکسن نیستند:
- نوزادان زیر شش ماه
- تجربه واکنش شدید به واکسن‌های آنفلوانزا
- سابقه حساسیت به اجزای تشکیل‌دهنده واکسن
عوارض واکسن آنفلوانزا
واکسن آنفلوانزا به طور معمول عوارض جانبی کمی دارد، با این حال شایع‌ترین خطرات و عوارض این واکسن عبارت‌اند از:
- احساس درد، قرمزی و گرما در بعضی موارد تورم در محل تزریق
- سردرد و یا دردهای ماهیچه‌ای
- سرگیجه یا غش کردن
- تب خفیف
برخی افراد نیز ممکن است واکنش‌های خیلی شدیدتری همچون تب بالای ۳۸ درجه، سندرم گیلن باره (بیماری عصبی ایجادکننده ضعف یا فلج در بدن)، واکنش‌های آلرژیک شدید مثل کهیر، تورم، مشکلات تنفسی، تند شدن ضربان قلب، سرگیجه‌های شدید و ضعف شدید در بدن را در بدن خود احساس کنند.
تداخل‌های دارویی با واکسن آنفلوانزا
آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند، مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک‌ها با واکسن آنفلوانزا مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌توان هر دو را تجویز کرد، اما افرادی که از کورتون‌ها استفاده می‌کنند باید در تزریق واکسن آنفلوانزا احتیاط کنند، زیرا ممکن است اثربخشی واکسن را کاهش دهند.
مصرف مسکن‌ها قبل از تزریق واکسن آنفلوانزا برای کاهش عوارض جانبی اشتباه است و موجب کاهش اثربخشی واکسن می‌شود، بهتر است در صورت بروز عوارض جانبی مانند درد، تب یا کوفتگی، پس از تزریق واکسن مسکن مصرف شود.
شرایط نگهداری واکسن آنفلوانزا
واکسن آنفلوانزا باید در دمای بین ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد و در یخچال نگهداری شود، مهم است که از یخ‌زدگی واکسن جلوگیری شود، زیرا این موضوع می‌تواند تأثیر منفی بر اثربخشی آن داشته باشد؛ همچنین واکسن باید در جعبه اصلی خود و به دور از نور مستقیم نگهداری شود تا از تخریب ترکیبات آن جلوگیری شود.
برای ایمنی بیشتر، این دارو باید در مکانی دور از دسترس کودکان قرار گیرد، همچنین توجه داشته باشید که پس از تاریخ انقضای درج شده روی بسته‌بندی، که با EXP مشخص شده است، از مصرف واکسن خودداری کنید، زیرا تاریخ انقضا به معنای آخرین روز آن ماه است؛ در نهایت، برای دور انداختن واکسن‌های استفاده نشده یا منقضی شده، هرگز آن‌ها را از طریق فاضلاب یا سطل زباله دور نیندازید.
