درمان‌های رایج سرطان همچون شیمی درمانی، پرتودرمانی و جراحی، اگرچه در بسیاری از موارد مؤثر هستند، اما اغلب با عوارض جانبی شدیدی همراه است که می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به شدت تحت تأثیر قرار دهد؛ از سوی دیگر، این درمان‌ها در مواردی که سرطان به مراحل پیشرفته رسیده یا به دیگر اندام‌ها متاستاز داده است، کمتر مؤثر هستند و احتمال بازگشت بیماری نیز افزایش می‌دهد.
در چنین شرایطی، دیالیز سلول‌های سرطانی به‌عنوان یک راهکار مکمل و نوآورانه مطرح می‌شود که می‌تواند نتایج درمانی را بهبود ببخشد، این روش به گونه‌ای طراحی شده که از طریق یک فرایند مشابه دیالیز کلیه، سلول‌های سرطانی را از جریان خون جدا می‌کند، عملکرد این دستگاه به این شکل است که خون بیمار از بدن خارج شده و از طریق یک فیلتر مخصوص که توانایی شناسایی و جداسازی سلول‌های سرطانی را دارد، عبور داده می‌شود، سلول‌های سرطانی پس از شناسایی و جداسازی، از خون خارج شده و خون تصفیه شده به بدن بیمار بازمی‌گردد.
مزیت اصلی این روش، کاهش بار سلول‌های سرطانی در بدن و جلوگیری از متاستاز و گسترش بیماری به دیگر اندام‌ها است، این روش به‌دلیل استفاده نکردن از داروهای شیمیایی عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی و پرتودرمانی دارد و می‌تواند به‌عنوان یک روش درمانی تکمیلی در کنار سایر روش‌ها به کار رود، همچنین این روش می‌تواند برای بیمارانی که به درمان‌های رایج مقاومت نشان داده‌اند یا در مراحل پیشرفته بیماری قرار دارند، یک گزینه درمانی مؤثر باشد.
ساخت دستگاه‌های دیالیز سلول‌های سرطانی، نیازمند دانش فنی پیشرفته و همکاری بین‌المللی در حوزه‌های مختلف همچون بیولوژی، پزشکی، مهندسی و فناوری نانو است، توسعه این فناوری علاوه‌بر اینکه بهبود شانس بقا و کیفیت زندگی بیماران سرطانی را به همراه دارد، می‌تواند تحولی اساسی در نحوه درمان سرطان ایجاد کند؛ این فناوری می‌تواند به‌ویژه در درمان سرطان‌های خونی همچون لوسمی و لنفوم که سلول‌های سرطانی در خون به‌طور گسترده پخش می‌شوند، مؤثر واقع شود.
این تکنولوژی همچنان در مراحل اولیه تحقیق و توسعه قرار دارد و برای رسیدن به مرحله استفاده گسترده بالینی نیاز به تحقیقات و آزمایش‌های بیشتری دارد، چالش‌هایی همچون بهبود دقت و کارایی فیلترهای مورد استفاده، افزایش سرعت فرایند و کاهش هزینه‌های تولید، از جمله مسائلی هستند که باید به آن‌ها پرداخته شود.
فاطمه ملاعباسی، پژوهشگر برجسته جهاد دانشگاهی ایران و دارنده دکترای تخصصی در رشته تجزیه شیمیایی، به‌عنوان سرپرست تیم اختراع دستگاه دیالیز سلول‌های سرطانی شناخته می‌شود؛ امیرحسین کفایت، متخصص برجسته سرطان، نیز به همراه ملاعباسی نقش کلیدی در توسعه و بهبود این فناوری داشته است.
این دستگاه نوآورانه با هدف بهبود درمان و کاهش عوارض جانبی سرطان طراحی شده است و به‌عنوان ابزاری قدرتمند و کم‌عارض، پتانسیل بالایی در مقابله با سرطان دارد و می‌تواند به بهبود چشمگیر نتایج درمانی و کیفیت زندگی بیماران کمک کند. ملاعباسی در تولید کیت‌های تشخیص سرطان نقش مؤثری داشته و به‌عنوان عضو هیئت علمی پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی فعالیت می‌کند و به‌دلیل دستاوردهای برجسته‌اش در حوزه تحقیقات سرطان، به‌عنوان پژوهشگر برتر جهاد دانشگاهی کشور تقدیر شده است.
