علیرضا فروتن در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با اشاره به اهمیت مراجعه دانش‌آموزان به مشاور تحصیلی برای انتخاب رشته اظهار کرد: پایه‌ریزی مشخص کردن مسیر شغلی افراد از پایه نهم آغاز می‌شود و اگر دانش‌آموزی به اشتباه در رشته‌ای مشغول به تحصیل شود، فرصت ورود به رشته‌های دیگر را از دست می‌دهد، همچنین برخی دانش‌آموزان پس از مدتی تصمیم به تغییر رشته می‌گیرند یا به اشتباه به مدت چند سال در رشته‌ای که مناسب آن‌ها نیست مشغول به تحصیل می‌شوند و در زمان ورود به دانشگاه تصمیم به تغییر رشته می‌گیرند، بنابراین توجه به هدایت تحصیلی و مراجعه به مشاوران شغلی برای انتخاب رشته صحیح موجب صرفه‌جویی در زمان و استفاده مفید از منابع موجود می‌شود، علاوه بر آن نیز می‌تواند باعث افزایش اطمینان دانش‌آموز برای انتخاب مسیر شغلی مطلوب شود.
وی افزود: دانش‌آموزانی که میان انتخاب چندین رشته مردد هستند، اطلاعات شغلی اندکی دارند و آگاهی کافی درباره ملاک‌های صحیح انتخاب رشته ندارند، می‌توانند از راهنمایی مشاوران تحصیلی و شغلی استفاده کنند، به عبارتی مشاوران تحصیلی نقش ناجی را دارد که می‌تواند دانش‌آموز را از پا گذاشتن در مسیری اشتباه بازدارد و او را به سمت مسیری صحیح و مناسب هدایت کند، همچنین برای انتخاب رشته صحیح دانش‌آموزان به خانواده‌ها آگاهی لازم را ارائه دهد.
کارشناس ارشد مشاوره مسیر شغلی درباره ویژگی‌های مشاور خوب برای انتخاب رشته صحیح ادامه داد: دانش‌آموزان باید به تخصص مشاوران توجه کنند تا برای انتخاب رشته و انتخاب مسیر شغلی آینده به مشاوری مراجعه کنند که تحصیلات تخصصی در این حوزه را داشته، با شرایط کنونی انتخاب رشته آشنا و از اطلاعات کافی و به‌روز برخوردار باشد، همچنین میزان تجربه مشاوران در راهنمایی دانش‌آموزان از عوامل مهم و تأثیرگذار برای انتخاب مشاور مناسب است.
فروتن با اشاره به اهمیت اعتبار مشاوران تحصیلی و شغلی عنوان کرد: در چند سال اخیر، تعداد مشاوران اینترنتی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی افزایش یافته است و این امر اهمیت توجه به تخصص، دانش و اعتبار مشاوران تحصیلی را دو چندان می‌کند، مشاوران تحصیلی و شغلی باید دانش و اطلاعات کافی در این حوزه را دارا باشند تا بتوانند دانش‌آموزان را به مسیر شغلی صحیح و مناسب رهنمون سازند.
هوش مصنوعی تمام مؤلفه‌های انتخاب رشته صحیح و خردمندانه را ندارد / به هدایت تحصیلی توجه لازم داشته باشید
وی با اشاره به مؤلفه انتخاب رشته صحیح و خردمندانه اضافه کرد: توجه دانش‌آموز به رغبت و علاقه شخصی، در نظر گرفتن توانایی و استعدادها، آشنایی با ویژگی‌های شخصیتی و ارزش‌های فردی، توجه به شرایط فردی همچون شرایط خانوادگی و شرایط ویژه رشته مورد نظر، شش مؤلفه مهم و مؤثر در انتخاب رشته صحیح، مناسب و مطلوب دانش‌آموزان است که باید با تطبیق تمام این موارد رشته متناسب با خود را انتخاب کند، در این صورت می‌توان گفت دانش‌آموزان، انتخاب رشته خردمندانه‌ای داشتند.
این روان‌شناس و مشاور مسیر شغلی درباره چالش‌های انتخاب رشته با استفاده از هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: با پیشرفت هوش مصنوعی شاهد روی آوردن افراد برای استفاده از این ابزار که جذابیت خاص خود را دارد، هستیم، البته اتکای کامل به این ابزار برای هدایت تحصیلی علاوه بر اینکه سودی نمی‌رساند، می‌تواند آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد.
فروتن افزود: هوش مصنوعی تمام مؤلفه‌های انتخاب رشته صحیح و خردمندانه را ندارد، حتی اگر بتواند رغبت‌ها و استعدادهای دانش‌آموز را شناسایی کند، همچنان نمی‌تواند تحلیل و بررسی مولفه‌هایی همچون بررسی شرایط خانوادگی دانش‌آموز، ویژگی‌های روانشناختی فرد، شرایط تحصیل و بازار درآمدزایی در محل زندگی را مورد بررسی قرار دهد، همچنین هوش مصنوعی پیش‌بینی آینده شغلی متناسب با هر فرد را ارائه نمی‌دهد و پیش‌بینی‌های آن نسخه‌ای واحد برای تمام افراد در شرایط مختلف است.
وی با تاکید بر اینکه استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند مفید باشد، اما واگذار کردن تصمیم‌گیری نهایی به آن اشتباهی بزرگ است که صدمه جبران‌ناپذیری به مسیر شغلی دانش‌آموز خواهد زد، بیان کرد: دانش‌آموزان به هدایت تحصیلی توجه لازم و کافی را داشته باشند، زیرا گذار پایه نهم به پایه دهم مرحله‌ای مهم و تأثیرگذار در مسیر شغلی نوجوانان است و از اهمیت بسزایی برخوردار است، همچنین دانش‌آموزان با توجه به شرایط دشوار تغییر رشته سعی کنند در همین مرحله انتخاب رشته صحیح و متناسب با شرایط شخصی خود داشته باشند.
