به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، بد غذایی کودکان مشکل شایع و نگران‌کننده‌ای برای والدین بوده و دلیل بد غذایی کودکان با توجه به سن و شرایط جسمی و سلامتی آنها متفاوت است، بد غذایی یک مرحله طبیعی از تکامل رفتار غذا خوردن در کودک است، در بد غذایی به علت رفتاری، به طور معمول از شروع غذای کمکی، غذاهای جامد را به راحتی می‌خورند و غذاهای متنوع شامل سبزیجات، میوه‌ها و بافت‌های مختلفی از غذا شامل غذاهای انگشتی رو امتحان می‌کنند، امام یک روز به طور ناگهانی غذاهای خاصی رو نمی‌خورند، این مشکل حدود یک سالگی اتفاق می‌افتد یا حتی بعد از یک سالگی، به مرور زمان کم کم این بد غذایی بدتر می‌شود.
امروزه والدین بسیاری از غذا نخوردن و بد غذایی کودک خود شاکی هستند، بسیاری از والدین از این شکایت دارند که کودک گروه‌های غذایی مهم را حذف کرده و نمی‌خورد، برخی از این شکایت دارند که کودک به جای وعده اصلی خوراکی‌های بیهوده می‌خورد و بعضی از والدین از این متعجب هستند که کودک آنها اشتهایی به خوردن غذا ندارد و باید با بشقاب و قاشق به دنبال کودک در خانه راه بروند، این موضوع می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و مهم است که درمان شود، بنابراین در واکاوی بیشتر این مسئله و علل بد غذایی کودکان، نوع رفتارهای این کودکان در خوردن غذا، نحوه برخورد والدین با کودکان بد غذا و عوامل مؤثر بر رشد و تغذیه آنها با امید صادقی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:
مجله آرونو: ریشه بد غذایی کودکان در چیست؟
صادقی: بد غذایی در بین کودکان شایع است و بسیاری از مراجعه‌کننده به متخصصان تغذیه شکایت از بد غذایی کودک خود دارند و ریشه‌های این بد غذایی می‌تواند باعث کم وزن و کوتاه قد شدن کودک شود و این اتفاق به نحوه رفتار خانواده با کودک وابسته است، به طور معمول مادران به دلیل علاقه‌ای که به فرزندان دارند، تمایل به غذا خوردن و رشد کردن آنها دارند و حتی به اجبار به کودکان خود غذا می‌دهند و این اجبار در خوردن غذا باعث ایجاد بد غذایی در بین کودکان می‌شود، یعنی گروهی از مادران به کودکان اجازه نمی‌دهند که احساس گرسنگی را تجربه کنند و به دلیل گرسنگی خودشان برای خوردن به سمت غذا بروند.
مجله آرونو: سوءتغذیه کودکان بد غذا چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
صادقی: سوءتغذیه کودکان بد غذا را می‌توان به کم وزنی، کوتاه قدی و لاغری کودکان تقسیم‌بندی کرد، کم وزنی کودک یعنی اینکه وزن کودک نسبت به استانداردهای سن او پایین‌تر باشد، لاغری کودک به این مفهوم است که وزن کودک نسبت به قد او پایین‌تر است و کوتاه قد بودن کودک هم به این معنی است که قد او نسبت به سن او پایین‌تر باشد، یعنی در هر سنی در کودکان یک قد استاندارد وجود دارد و اگر قد کودک از آن حد استاندارد کمتر باشد گفته می‌شود که کودک کوتاه قد است.
مجله آرونو: کودکان بد غذا چه نوع رفتارهایی نشان می‌دهند؟
صادقی: این کودکان هر موقع غذا می‌بینند، دچار استرس می‌شوند به دلیل اینکه اجباری را که مادر در خوردن غذا ایجاد می‌کند، را به یاد می‌آورند و دچار استرس می‌شوند و در اثر دعواهایی که بین مادر و فرزند شکل می‌گیرد و مادر فرزند را اجبار به خوردن غذا می‌کند و او هم غذا را نمی‌خورد و این اتفاق باعث ایجاد تنش و استرس در کودک می‌شود، این استرس می‌تواند موجب بی‌اشتهایی کودکان شود و یکی از عوامل بد غذایی آنها است، باید مادران توجه کنند اگر این اجبار را کنار بگذارند تا حدودی وعده غذایی کودکان کنترل می‌شود.
مجله آرونو: نحوه برخورد مادران برای کاهش بد غذایی کودکان باید چگونه باشد؟
صادقی: شاید برخی از مادران معتقد باشند که اگر به کودک خود غذا ندهند، چند روز هم ممکن است غذا نخورد و بسیاری از مادران از این موضوع شکایت دارند، بهتر است این گروه از مادران که فرزند آنها دچار بد غذایی است، غذا را در اختیار کودک بگذارند و به او کاری نداشته باشند و بگذارند کودک زمانی که گرسنه شد به سمت غذا بیاید و هیچ اجباری در کار نباشد، این کار احتمال دارد یک یا دو هفته طول بکشد، اما باعث می‌شود که رفتار کودک اصلاح شود.
مجله آرونو: آیا ساعت خواب و بیدار شدن کودکان و فعالیت فیزیکی آنها در بد غذایی مؤثر است؟
صادقی: به طور یقین علت دیگری که موجب بد غذایی کودکان می‌شود ساعت خواب و بیدار شدن کودک در شبانه‌روز است، عده‌ای از کودکان وقتی که شب می‌خواهند بخوابند، با گوشی تلفن همراه بازی می‌کنند و دیر خوابیدن آنها در شب باعث می‌شود، فردای آن روز ظهر از خواب بیدار شوند و این اتفاق موجب می‌شود که کودک دو وعده غذایی و دریافت مقدار زیادی از کالری بدن را از دست دهد و در زمان باقی مانده شبانه‌روز باید این گروه از کودکان بتوانند کالری کافی بدن را از مواد غذایی دریافت کنند و اگر دچار بد غذایی هم باشند، این مقدار کالری بدن تأمین نمی‌شود، اما اگر کودک به موقع بخوابد و از خواب بیدار شود، می‌تواند به طور منظم در طول شبانه‌روز میزان کالری بدن را دریافت کند، لازم است که کودکان فعالیت فیزیکی منظم داشته باشند، اگر کودکان گوشه‌گیر و بدون فعالیت باشند، اشتهای کمتری خواهند داشت، فعالیت فیزیکی کودکان می‌تواند اشتهای آنها را تحریک کرده و بد غذایی‌شان را کاهش دهد، باید فرهنگ ورزش کردن در خانواده وجود داشته باشد تا کودکان انجام فعالیت فیزیکی را از والدین یاد بگیرند.
مجله آرونو: برای رفع بی‌اشتهایی کودکان بد غذا چه باید کرد؟
صادقی: باید بی‌اشتهایی کودک را مورد بررسی قرار داد که ناشی از مشکل خاصی نباشد و اگر این بی‌اشتهایی به دلیل حالت‌های رفتاری کودک و یا انتخاب غذایی نامناسب باشد، باید ابتدا نظم کافی به وعده‌های غذایی کودک داد و بعد از آن به تنوع و توزیع گروه‌های غذایی مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات، لبنیات در برنامه غذایی کودک توجه شود، برای کودکان بد غذا بهتر است میوه‌های رنگی را در ظرف رنگی خود کودکان برای اشتهای بیشتر آنها خرد کنیم تا بهتر بتوانند مصرف کنند.
مجله آرونو: الگوی غذایی نامناسب کودکان چه تأثیری در افزایش وزن و چاقی آنها دارد؟
صادقی: در حال حاضر با معضل چاقی بزرگسالان و کودکان در جامعه مواجه هستیم، اختلالی که مادر بیماری‌ها است و کودکانی که دچار اضافه وزن و چاقی باشند، در معرض خطر انواع بیماری‌ها مانند دیابت، فشارخون، مشکلات کلیوی و سرطان‌ها هستند و باید والدین به کنترل وزن کودکان خود توجه کافی داشته باشند، در گذشته کودکان مشکل کم وزن بودن را داشتند، در حال حاضر در جامعه بحران اضافه وزن و چاقی بین کودکان وجود دارد و این اتفاق وابسته به علت‌های متفاوتی است، بی‌تحرکی کودکان و استفاده زیاد از بازی‌های رایانه‌ای باعث افزایش این معضل می‌شود و این کودکان بی‌تحرک تمایلی به انجام فعالیت بدنی ندارند و بیشتر از غذاهای چرب، تنقلات و غذاهای شیرین استفاده می‌کنند، به دلیل الگوی غذایی نامناسب، نداشتن فعالیت بدنی و عادت‌های رفتاری نامناسب این گروه از کودکان دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند و برخی از کودکان به دلیل این معضل دچار کبد چرب می‌شوند.
مجله آرونو: رژیم غذایی مناسب برای تغذیه کودکان و جلوگیری از بد غذایی آنها چیست؟
صادقی: انتخاب‌های غذایی درست در وعده غذایی کودکان برای رشد کافی آنها ضرورت دارد، منبع اصلی انرژی برای بدن رژیم غذایی غلات و ویتامین‌های B است که از غلات دریافت می‌شود، استفاده از غلات کامل یکی از اجزای اصلی رژیم غذایی کودکان است و باید والدین سعی کنند مصرف غلات کامل را در برنامه غذایی کودکان قرار دهند، استفاده از نان‌های سبوس‌دار و مصرف غلات در غذاها برای کودکان توصیه می‌شود، نان‌های سبوس‌دار و و غلاتی که در غذاها استفاده می‌شود، در اولویت قرار گیرد تا ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن آنها تأمین شود و از غلات تصفیه‌شده مانند شیرینی‌ها، نان‌های سفید و برنج سفید کمتر استفاده شود، منبع اصلی آنتی‌اکسیدان‌ها میوه‌ها و سبزی‌ها هستند، به خصوص میوه‌های رنگی آنتی‌اکسیدان بیشتری دارد و استفاده از آن در برنامه غذایی کودکان مهم است، استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها و مصرف روزانه سه یا چهار واحد از سبزی‌ها مانند هویج، گوجه، خیار، کدو، سالاد و انواع آش‌های حاوی سبزی در رژیم غذایی روزانه کودکان برای تأمین ویتامین‌ها، مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان های بدن و پیشگیری از اضافه وزن و چاقی کودکان ضرورت دارد.
