به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، دیابت یکی از بیماری‌های مزمن متابولیک است که کنترل آن تا حد زیادی به تغذیه صحیح وابسته است و انتخاب مواد غذایی مناسب، کاهش مصرف قندهای ساده و چربی‌های اشباع و افزایش مصرف فیبر، چربی‌های مفید و پروتئین‌های سالم می‌تواند به تنظیم بهتر قند خون، پیشگیری از عوارض قلبی و بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی کمک کند و تغذیه آگاهانه، پایه‌ای‌ترین ابزار مدیریت این بیماری است.
التهاب مزمن یکی از عوامل پنهان در پیشرفت دیابت نوع ۲ است که مطالعات نشان می‌دهد رژیم‌های غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند سبزیجات برگ‌دار، توت‌ها و ادویه‌هایی مانند زردچوبه، می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند و بیماران دیابتی با انتخاب غذاهای ضدالتهابی نه‌تنها سطح قند خون خود را بهتر کنترل می‌کنند، بلکه از آسیب‌های عروقی نیز پیشگیری خواهند کرد.
فیبرهای محلول مانند پکتین و بتاگلوکان نقش مهمی در کاهش سرعت جذب قند دارند و مصرف منظم حبوبات، جو دوسر، سیب و بامیه می‌تواند به کنترل بهتر قند خون کمک کند، این مواد غذایی همچنین احساس سیری را افزایش می‌دهد و به مدیریت وزن در بیماران دیابتی کمک می‌کند.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که زمان صرف وعده‌های غذایی می‌تواند بر کنترل قند خون تأثیرگذار باشد؛ صرف صبحانه کامل و کاهش مصرف غذا در ساعات پایانی شب، به تنظیم ریتم انسولین و گلوکز کمک می‌کند و بیماران دیابتی با رعایت زمان‌بندی مناسب، می‌توانند نوسانات قند خون را کاهش دهند.
خطر بالای ابتلاء به چربی خون و بیماری‌های قلبی عروقی در بیماران مبتلا به دیابت / بیماران دیابتی چه نوع روغن‌هایی استفاده کنند؟
فاطمه شیرانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی و عروقی و افزایش چربی خون در بیماران مبتلا به دیابت بسیار بیشتر از سایر افراد است، اظهار کرد: یکی از عوامل تأثیرگذار در این خصوص، نوع چربی‌های مصرفی بیماران است و به بیماران توصیه می‌شود مانند سایر افراد، مصرف چربی‌های اشباع را کاهش دهند.
وی با بیان اینکه مصرف روغن جامد، چربی‌های حیوانی و دنبه باید در بیماران مبتلا به دیابت کاهش پیدا کند، افزود: در کنار این محدودیت، استفاده از چربی‌های خوب از جمله روغن کانولا، روغن زیتون، آجیل و مغزی‌جات مانند گردو و دانه‌های روغنی توصیه می‌شود و بیماران دیابتی باید مصرف این مواد خوراکی را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه بیماران دیابتی باید مجموعه‌ای از روغن‌ها را استفاده کنند و روغن‌های کانولا و زیتون، انتخاب‌های بهتری محسوب می‌شود، تصریح کرد: مطالعات میدانی نشان می‌دهد که روغن‌های کنجد گرفته شده به روش سنتی در بعضی اماکن، دارای آلودگی بالایی است و گاهی اوقات حتی روش روغن‌گیری، روش استانداردی نیست.
روغن کنجد برای بیماران دیابتی مفید است؟ / مصرف خرما، عسل و میوه در بیماران دیابتی
شیرانی با بیان اینکه در صورتی که افراد قصد استفاده از روغن کنجد را دارند، روغن‌های کنجد صنعتی انتخاب بهتری به شمار می‌رود، ادامه داد: برای روغن‌های کنجد صنعتی، در کارخانجات بعضی از آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده می‌شود و در عین حال روش روغن‌گیری صنعتی، روشی استاندارد است.
وی با بیان اینکه بیماران مبتلا به دیابت باید مصرف غذاهای دارای چربی بالا به ویژه چربی حیوانی را محدود کنند، گفت: مصرف لبنیات پرچرب نیز باید محدودتر شود و استفاده از ماهی به این بیماران توصیه می‌شود و باید توجه داشت که روغن ماهی نیز روغن بسیار مفیدی به شمار می‌رود.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه خرما قند ساده دارد و مصرف زیاد خرما در افرادی که قصد کاهش وزن دارند و بیماران دیابتی، یکی از چالش‌ها است، اضافه کرد: خرما نیز مانند میوه‌ها و عسل، قند طبیعی دارد، اما طبیعی بودن قند است مواد خوراکی دلیلی بر این نیست که قند خون را بالا نبرد.
پروتئین‌های گیاهی مانند عدس، نخود، سویا و دانه‌های چیا، جایگزین‌های مناسبی برای گوشت‌های پرچرب هستند و این منابع پروتئینی نه‌تنها فاقد چربی‌های اشباع است، بلکه حاوی فیبر و ترکیبات مفید برای سلامت قلب هستند و گنجاندن این مواد در رژیم غذایی، به کاهش خطر بیماری‌های قلبی در بیماران دیابتی کمک می‌کند.
آموزش تغذیه در سطح جامعه می‌تواند نقش کلیدی در پیشگیری از دیابت ایفا کند و آشنایی با مفاهیم پایه‌ای مانند شاخص گلیسمی، ترکیب وعده‌های غذایی و انتخاب چربی‌های سالم، به افراد کمک می‌کند تا سبک زندگی خود را اصلاح کنند و مدارس، مراکز درمانی و رسانه‌ها می‌توانند در این زمینه نقش‌آفرینی مؤثری داشته باشند.
نوشیدنی‌های شیرین شده با قند، یکی از عوامل افزایش قند خون در بیماران دیابتی هستند و جایگزینی این نوشیدنی‌ها با آب، دمنوش‌های گیاهی یا آب‌میوه‌های طبیعی رقیق شده، می‌تواند به کنترل بهتر قند خون کمک کند، همچنین نوشیدن آب کافی در طول روز، به عملکرد کلیه‌ها و دفع سموم کمک می‌کند.
بسیاری از بیماران دیابتی با چالش‌های روانی در زمینه تغذیه مواجه می‌شوند از جمله این چالش‌ها می‌توان به وسوسه‌های غذایی، احساس محرومیت یا اضطراب ناشی از محدودیت‌ها اشاره کرد و استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی شناختی (CBT) و مشاوره تغذیه می‌تواند به بیماران کمک کند تا رابطه سالم‌تری با غذا برقرار و رژیم خود را پایدارتر دنبال کنند.
