به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، تغذیه صحیح در دوران بارداری و حتی پیش از آن، به عنوان یکی از عوامل اصلی حفظ سلامت مادر و جنین، از اهمیت بالایی برخوردار است، بدن مادر در این دوره نیازمند دریافت مواد مغذی خاصی است که می‌تواند بر رشد جنین و سلامت کلی مادر تأثیر مستقیم بگذارد و مواد مغذی مانند اسید فولیک، آهن، کلسیم، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب ضروری مانند امگا ۳، مواد مغذی حیاتی برای داشتن یک بارداری سالم است و کمبود هر یک از این عناصر ممکن است باعث مشکلاتی مانند نقص‌های مادرزادی، رشد ناقص جنین یا ضعف سیستم ایمنی مادر شود و به همین دلیل، تهیه یک برنامه غذایی متوازن و متنوع برای این دوران ضروری است.
یکی از موارد مهم پیش از بارداری، آگاهی مادر از وضعیت تغذیه‌ای خود است، چراکه بدن مادر باید به طور کامل برای تغییرات فیزیکی و روانی دوران بارداری آماده باشد و کمبود آهن، ویتامین D یا سایر مواد مغذی می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند و بهتر است این کمبودها قبل از بارداری شناسایی شود، پزشکان و متخصصان تغذیه می‌توانند با بررسی شرایط مادر، برنامه‌ای مناسب برای اصلاح این کمبودها ارائه دهند و مادر با آمادگی کامل وارد دوران بارداری شود.
مصرف مواد غذایی مانند سبزیجات برگ‌دار، حبوبات و غلات کامل پیش از بارداری، به عنوان منبعی غنی از اسید فولیک، می‌تواند از بروز مشکلات مرتبط با لوله عصبی جنین جلوگیری کند، آهن نیز یکی دیگر از مواد ضروری است که می‌تواند کم‌خونی مادر را کاهش می‌دهد و به رشد سلول‌های خونی جنین کمک کند و علاوه بر این، تغذیه متنوع شامل میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های باکیفیت، بهترین زمینه را برای بارداری سالم ایجاد می‌کند.
دوران بارداری با چالش‌های جسمی و روانی متعددی همراه است و تغذیه مناسب می‌تواند به مادر کمک کند تا این چالش‌ها را بهتر مدیریت کند و دریافت مواد مغذی کافی، از مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی جلوگیری و انرژی لازم را برای فعالیت‌های روزمره مادر فراهم می‌کند و کمبود تغذیه‌ای ممکن است به مشکلاتی مانند زایمان زودرس یا وزن کم نوزاد منجر شود که می‌تواند سلامت جنین و مادر را تهدید کند.
دوران جنینی و یک سالگی؛ فرصتی برای سرمایه‌گذاری روی سلامت جسمی و مغزی افراد
رضا امانی، متخصص تغذیه و فلوشیپ تغذیه بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه با توجه به اهمیت تغذیه و تأثیر آن بر سلامت مغز، سرمایه‌گذاری باید از بدو تولد و پیش از آن تا دوران‌های مختلف عمر افراد مد نظر قرار داشته باشد، اظهار کرد: پس از تولد نوزاد، بیشترین رشد مغزی و جسمی آنها تا یک سالگی اتفاق می‌افتد.
وی با بیان اینکه در صورتی که به هر دلیل امکان سرمایه‌گذاری بر سلامت جنین وجود نداشته باشد، تا یک سالگی نیز فرصت سرمایه‌گذاری برای سلامت مغز کودک وجود دارد، افزود: دریافت‌های غذایی مادر پیش از بارداری و ذخایر تغذیه‌ای مادر، بر سلامت مغزی و جسمی جنین تأثیرگذار است.
متخصص تغذیه و فلوشیپ تغذیه بالینی با بیان اینکه رژیم‌های تغذیه‌ای خطا و ناصحیح می‌تواند تأثیرات جبران‌ناپذیری بر سلامت افراد داشته باشد، تصریح کرد: برای داشتن بارداری سالم، نیاز است مادر با مراجعه به پزشک و متخصصان، از نظر کمبودهای تغذیه‌ای مورد بررسی قرار گیرد.
حساس‌ترین زمان بارداری، سه ماه نخست بارداری است / تأثیر عوامل محیطی و مصرف بعضی داروها بر سلامت مادر و جنین
امانی با بیان اینکه حساس‌ترین مدت زمان بارداری، سه ماه نخست بارداری و به ویژه ماه اول بارداری است، ادامه داد: کمبود تغذیه‌ای به ویژه در ماه‌های ابتدایی بارداری یکی از موضوعات جدی حائز اهمیت است که افراد باید به آن توجه داشته باشند و نداشتن آگاهی از بارداری، سواد ناکافی و توجه نداشتن مادر به خود در این دوران می‌توان عواقب جدی به همراه داشته باشد.
وی با بیان اینکه بعضی از داروها می‌تواند منجر به سقط جنین یا نقص عضو شود و مادران باردار باید توجه ویژه‌ای به مواد دریافتی تغذیه‌ای و دارویی خود داشته باشند، گفت: احتیاط مادران باردار در این دوران باید به مراتب بسیار بیشتر از زمان پیش از بارداری باشد تا سلامت مادر و جنین به خطر نیفتد.
متخصص تغذیه و فلوشیپ تغذیه بالینی با بیان اینکه توجه به شرایط محیطی از دیگر مواردی است که باید مد نظر مادران باردار و اطرافیان آنها قرار داشته باشد، اضافه کرد: زندگی در محیط‌های دارای آلودگی هوای زیاد می‌تواند دوران حیاتی بارداری را با مخاطره روبه‌رو کند و افراد باید توجه لازم به این موضوع داشته باشند.
آلودگی هوا به عنوان یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر بارداری باید جدی گرفته شود، چراکه ذرات معلق و آلاینده‌های موجود در هوا ممکن است خطر مشکلاتی مانند زایمان زودرس، نقص‌های مادرزادی و کم‌وزنی نوزاد را افزایش دهد، از همین رو در مناطقی که سطح آلودگی بالا است، بهتر است مادران باردار از وسایل تصفیه‌کننده هوا استفاده و از حضور طولانی‌مدت در محیط‌های آلوده اجتناب کنند.
هیدراتاسیون یا مصرف کافی مایعات نیز بخش مهمی از تغذیه در دوران بارداری است، چراکه آب نقش کلیدی در دفع سموم بدن و حفظ سلامت کلی مادر دارد و مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه نیز که دارای آب زیادی است، علاوه بر تأمین مایعات مورد نیاز بدن، به دریافت مواد مغذی ضروری کمک می‌کند و کم‌آبی بدن می‌تواند عوارضی مانند عفونت کلیوی ایجاد کند که سلامت مادر و جنین را به خطر می‌اندازد.
مراقبت‌های جامع از جمله تغذیه صحیح، بررسی شرایط محیطی و توجه به کمبودهای تغذیه‌ای، می‌تواند تضمین‌کننده بارداری سالم و ایمن باشد و مشاوره با پزشک و متخصص تغذیه برای طراحی برنامه‌ای مناسب از مراحل پیش از بارداری تا زایمان، خطرات احتمالی بارداری را کاهش می‌دهد و کیفیت زندگی مادر و نوزاد را بهبود می‌بخشد.
