به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، رعایت نکردن ارگونومی در زندگی روزمره و در محیطهای کاری میتواند آسیبهای جدی و جبرانناپذیری به ستون فقرات و گردن وارد کند و یکی از شایعترین دلایل این آسیبها، استفاده نادرست از صندلی و میز است، نشستن طولانیمدت در وضعیت نامناسب باعث فشار به مهرههای کمری و گردنی میشود و دردهای مداوم به همراه دارد و قرار گرفتن سر در موقعیت خمشده به سمت جلو، فشار زیادی به عضلات گردن و ستون فقرات گردنی وارد میکند.
فعالیتهای روزمره که در آنها ارگونومی رعایت نشود، میتواند به تحلیل دیسکهای ستون فقرات منجر شود؛ دیسکهای بین مهرهای مانند ضربهگیر عمل میکند و در صورت فشار غیرطبیعی، ممکن است دچار فرسایش یا پارگی شود که این مشکل میتواند دردهای شدید، التهاب و حتی مشکلات عصبی مانند بیحسی یا ضعف عضلات در دستها و پاها را به همراه داشته باشد.
در ستون فقرات گردنی، آسیبدیدگی ناشی از فعالیتهای غلط یا قرارگیری مداوم در وضعیت نادرست، میتواند منجر به ایجاد آرتروز شود و این نوع آرتروز که از فشار مستمر به مهرههای گردن ناشی میشود، علاوه بر درد، ممکن است محدودیت حرکتی ایجاد کند و چنین شرایطی میتواند باعث سردردهای مکرر نیز شود و کیفیت زندگی فرد را بهشدت کاهش دهد.
لزوم توجه افراد به اصول ارگونومی در فعالیتهای روزمره و محیطهای کاری
مجتبی بنیاسدی، دکترای تخصصی ارتوپدی و جراح استخوان و مفاصل در گفتوگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه تمام افراد باید به علم ارگونومی و شرایط بدن در فعالیتهای روزمره محیطهای کاری توجه داشته باشند، اظهار کرد: ارگونومی شامل شرایط و نحوه قرارگیری بدن هنگام انجام فعالیت است که افراد باید به آن توجه داشته باشند تا کمترین آسیب متوجه بدن و بهویژه ستون فقرات شود.
وی افزود: ستون فقرات انسان به حالت حرف انگلیسی S است و این فرم ستون فقرات پس از یک سالگی شکل میگیرد ، در دوران جنینی، ستون فقرات به شکل C انگلیسی است و حالتی کمانشکل دارد و هرچه حالت قرارگیری بدن به گونهای اعمال نیرو کند که حالت S ستون فقرات برهم نخورد و کمترین فشار به ستون فقرات وارد شود، بهترین شکل ارگونومی برای انجام کار است.
دکترای تخصصی ارتوپدی و جراح استخوان و مفاصل با بیان اینکه هرچه به ستون فقرات نیروی بیشتری وارد شود و شکل S آن برهم بخورد، آسیب بیشتری متوجه ستون فقرات خواهد شد، تصریح کرد: وضعیت نامناسب قرارگیری بدن، حالتهایی است که به ستون فقرات نیروی بیشتری وارد میکند و بلند کردن اجسام از زمین، سادهترین حالتی است که ممکن است به ستون فقرات آسیب برساند.
خم شدن گردن به سمت جلو در پی استفاده از تلفن همراه و آسیبهای آن
بنیاسدی ادامه داد: اگر فرض بر این باشد که جسمی پنج کیلوگرم وزن دارد، در صورتی که فرد برای بلند کرم این جسم از حالت ایستاده خم شود، پنج کیلوگرم وزن جسم، حدود ۵۰ کیلوگرم روی ستون فقرات فرد فشار وارد میکند، اما در صورتی که فرد از حالت ایستاده، کنار جسم بنشیند، جسم را در دست بگیرد، به آغوش بکشد و سپس بلند شود، به اندازه وزن جسم به ستون فقرات او فشار وارد میشود.
وی با بیان اینکه هرچه جسم نزدیک به ستون فقرات باشد و به نوعی در آغوش فرد جای گرفته باشد، نیروی کمتری به ستون فقرات وارد خواهد شد، گفت: ستون فقرات گردنی بسیار به آسیبها حساس است و نحوه قرارگیری بدن باید به گونهای باشد که ستون فقرات گردنی به حالت مستقیم قرار گیرد.
دکترای تخصصی ارتوپدی و جراح استخوان و مفاصل با بیان اینکه هر حالتی که باعث شود گردن به سمت جلو خم شود، میتواند به گردن آسیب وارد کند، اضافه کرد: استفاده از تلفن همراه سادهترین شرایطی است که به ستون فقرات گردن افراد فشار وارد میکند و در صورتی که افراد برای انجام فعالیتی مجبور به خم کردن گردن به سمت جلو باشند، باید هر ۱۰ دقیقه یک بار، گردن خود را صاف کنند و مقداری به سمت عقب فشار دهند.
علاوه بر عوامل کاری، استفاده نادرست از وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه یا لپتاپ نیز به آسیبهای ستون فقرات دامن میزند و نگاه کردن مداوم به صفحهنمایش در وضعیت خمشده، فشار زیادی به مهرههای گردنی وارد میکند که به همین دلیل شاهد رواج یافتن اصطلاح «گردن پیامکی» به همین دلیل هستیم و این اصلاح نشاندهنده آسیبهای مرتبط با استفاده افراطی از ابزارهای الکترونیکی است.
آگاهی نداشتن از شیوههای صحیح بلند کردن اجسام یکی از عوامل مهم در آسیبهای ستون فقرات به شمار میرود و بلند کردن وزنههای سنگین بدون استفاده از زانوها و با خمکردن کمر میتواند منجر به فشار زیاد به مهرههای کمری شود که این وضعیت نهتنها باعث دردهای حاد میشود، بلکه احتمال بروز فتق دیسک را نیز افزایش میدهد.
پیشگیری از آسیبهای ستون فقرات و گردن از اهمیت بالایی برخوردار است و استفاده صحیح از صندلیهای ارگونومیک، تنظیم ارتفاع میز و صفحهنمایش، یادگیری روشهای صحیح بلند کردن اجسام و استراحتهای منظم هنگام کارهای طولانیمدت، میتواند تا میزان بالایی خطر این آسیبها را کاهش دهد و انجام ورزشهای اصلاحی و تقویتی نیز نقشی اساسی در حفظ سلامت ستون فقرات دارد.