به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، مزاج‌شناسی از دیرباز در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای داشته است و نقش مهمی در درک تفاوت‌های فردی و سلامت جسمانی ایفا می‌کند، دانش مزاج‌شناسی بر پایه شناخت ویژگی‌های طبیعی افراد و تأثیر مزاج آنها بر وضعیت جسم و روان بنا شده است و بر این اساس، هر یک از چهار مزاج اصلی شامل صفراوی، دموی، سوداوی و بلغمی، خصوصیات خاص خود را دارند که تأثیر مستقیمی بر وضعیت سلامت فرد و واکنش بدن او به شرایط محیطی، تغذیه و سبک زندگی دارد و شناخت صحیح مزاج و توجه به نیازهای بدن، می‌تواند به افراد برای داشتن سبک زندگی سالم‌تر و کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های مختلف کمک کننده باشد.
به طور کلی، افرادی که مزاج صفراوی دارند، بیشتر دارای بدنی گرم و پوستی خشک و پرانرژی، فعال و جاه‌طلب هستند، اما گرمای زیاد بدن آنها می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله بی‌خوابی، سردردهای مداوم، سوزش معده و التهابات داخلی شود و در طب سنتی توصیه می‌شود در تغذیه روزانه خود از مواد غذایی خنک‌کننده مانند آبلیمو، آلو و سبزیجات تازه استفاده کنند تا تعادل گرمای بدن آنها حفظ شود و انجام انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند یوگا و مدیتیشن، راهکاری مؤثر برای کاهش استرس و کنترل مزاج صفراوی است.
دموی‌مزاج‌ها بیشتر پوستی گرم و مرطوب دارند و افرادی اجتماعی، پرتحرک و خوش‌رو هستند، اما با این حال، گردش خون بالا در بدنشان ممکن است باعث فشار خون زیاد، مشکلات قلبی و التهاب‌های پوستی شود، از همین رو رعایت تعادل در مصرف غذاهای سنگین و پرچرب و داشتن ورزش منظم و مصرف مایعات کافی، تأثیر قابل‌توجهی در حفظ سلامت آنها دارد و علاوه بر این، پرهیز از شرایط استرس‌زا و فعالیت‌های شدید می‌تواند به تنظیم دمای بدن و جلوگیری از مشکلات ناشی از گرمای زیاد کمک کند.
افراد سوداوی پوست خشک، اندام لاغر و خلق‌وخوی حساس دارند و بیشتر مستعد مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، بی‌خوابی و یبوست هستند، سردی و خشکی بدن این افراد می‌تواند باعث کاهش انرژی و احساس خستگی دائمی شود و داشتن تغذیه مناسب و استفاده از خوراکی‌های گرم و رطوبت‌بخش مانند عسل، خرما و شیر، به بهبود وضعیت جسمی و روانی آنها کمک می‌کند و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی مانند مدیریت استرس، استراحت کافی و داشتن فعالیت بدنی مناسب، برای بهبود تعادل مزاج سوداوی‌ها ضروری است.
ارتباط میان مزاج افراد و خطر ابتلاء به انواع بیماری‌ها
بهنام یوسفیان، پزشک و متخصص طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه مزاج افراد نقش مهمی در سلامت جسمی و روانی آنها ایفا می‌کند، اظهار کرد: در طب سنتی مزاج‌ها به چهار دسته‌ی اصلی گرم و خشک (صفراوی)، گرم و تر (دموی)، سرد و خشک (سوداوی) و سرد و تر (بلغمی)، تقسیم می‌شود و هر فرد با توجه به مزاج خود، ویژگی‌های خاصی دارد که بر واکنش بدن او نسبت به عوامل محیطی، سبک زندگی و تغذیه تأثیر می‌گذارد.
وی با بیان اینکه داشتن مزاج گرم و خشک فعالیت سیستم عصبی را بالا می‌برد و موجب افزایش حرارت بدن می‌شود، افزود: افراد دارای این مزاج بیشتر پرانرژی، پرحرکت و سریع‌الانتقال هستند، اما ممکن است مستعد مشکلاتی مانند سردردهای مزمن، بی‌خوابی، خشکی پوست و مشکلات گوارشی ناشی از گرمی بیش از حد باشند که برای پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با این مزاج، مصرف غذاهای خنک کننده مانند خیار، هندوانه و آبلیمو توصیه می‌شود.
پزشک و متخصص طب سنتی با بیان اینکه افراد دارای مزاج گرم و تر به طور معمول سیستم گردش خون قوی دارند و پوست آنها گرم و براق است، تصریح کرد: این افراد شاداب و پرجنب‌وجوش هستند، اما ممکن است دچار مشکلاتی مانند فشار خون بالا، جوش‌های پوستی و التهابات داخلی شوند و رعایت تعادل در مصرف غذاهای گرم و سرد، ورزش منظم و دوری از استرس می‌تواند به حفظ سلامت آنها کمک کند.
افراد دارای مزاج سرد به چه بیماری‌هایی مبتلا می‌شوند؟
یوسفیان ادامه داد: افراد دارای مزاج سرد و خشک، فکر زیاد، نگرانی و حساسیت بالایی دارند و مستعد بیماری‌هایی مانند افسردگی، مشکلات گوارشی، یبوست و کم‌خونی هستند که به منظور پیشگیری از این مشکلات، مصرف غذاهای گرم و رطوبت‌بخش مانند عسل، خرما، روغن زیتون و پرهیز از استرس و بی‌خوابی توصیه می‌شود.
وی با اشاره به اینکه مزاج سرد و تر بیشتر در افرادی مشاهده می‌شود که آرام، کم‌تحرک و دارای استخوان‌های درشت هستند، گفت: این افراد ممکن است دچار مشکلاتی مانند افزایش وزن، تجمع بلغم در بدن، سستی عضلات و کاهش انرژی شوند و به همین دلیل، مصرف غذاهای گرم، انجام ورزش‌های سبک و داشتن فعالیت بدنی منظم می‌تواند به بهبود وضعیت جسمی آنها کمک کند.
پزشک و متخصص طب سنتی با بیان اینکه شناخت مزاج فرد و رعایت اصول تغذیه و سبک زندگی متناسب با آن، تأثیر چشمگیری در پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقای کیفیت زندگی دارد، اضافه کرد: با توجه به موارد بیان شده، افراد می‌توانند با در نظر داشتن نکات لازم برای سبک زندگی، سلامت خود را به صورت مؤثر حفظ و از بسیاری از مشکلات جسمی و روانی جلوگیری کنند.
مزاج بلغمی با سردی و رطوبت همراه است و افراد دارای این مزاج بدنی درشت، پوستی سرد و انرژی کم دارند و نداشتن تحرک و تجمع بلغم در بدن، این افراد را مستعد بیماری‌هایی همچون اضافه‌وزن، ضعف عضلانی و کاهش انرژی می‌کند و مصرف مواد غذایی گرم از جمله ادویه‌جاتی مانند زنجبیل و دارچین همراه با داشتن ورزش سبک و فعالیت‌های بدنی منظم می‌تواند تأثیر مطلوبی در کنترل این مزاج داشته باشد و کاهش مصرف غذاهای سرد مانند لبنیات و ترشیجات، به بهبود وضعیت بدنی این افراد کمک می‌کند.
با توجه به اهمیت مزاج‌شناسی در سلامت فردی، رعایت سبک زندگی و تغذیه متناسب با مزاج، می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کند و افراد با شناخت دقیق از وضعیت بدنی خود می‌توانند سبک زندگی متعادلی را انتخاب کنند و از مشکلاتی مانند استرس، اختلالات گوارشی، مشکلات پوستی و بیماری‌های مزمن پیشگیری می‌شود و هماهنگی میان تغذیه، فعالیت بدنی، شرایط آب‌وهوایی و نوع مزاج، عامل کلیدی در حفظ سلامت فردی و ایجاد احساس آرامش و نشاط در زندگی روزمره است.
