به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، اربعین حسینی، بزرگ‌ترین گردهمایی مذهبی شیعیان است که هر سال میلیون‌ها زائر از کشورهای مختلف و به ویژه ایران، به عراق سفر می‌کنند و در این مسیر، مرزهای زمینی کشور با عراق به نقاط کلیدی تبدیل می‌شوند که نه‌تنها گذرگاه‌های عبور، بلکه بسترهای فرهنگی، امنیتی و خدماتی هستند و در سال ۱۴۰۴، با توجه به رشد جمعیت زائران و تجربه‌های سال‌های گذشته، مدیریت این مرزها اهمیتی حیاتی خواهد داشت.
به طور معمول، مرزهای مهران، شلمچه، چذابه و خسروی در ایام اربعین فعال و مهران همچنان پرترددترین مرز است، اما تلاش‌هایی برای توزیع بار جمعیتی به سایر مرزها در جریان است و مرز خسروی با زیرساخت‌های مناسب، ظرفیت بالایی برای پذیرش زائران دارد و می‌تواند نقش مکملی برای مهران ایفا کند.
با توجه به ازدحام جمعیت در ایام اربعین، توسعه زیرساخت‌های مرزی در اولویت قرار گرفته است و احداث پارکینگ‌های بزرگ، مراکز اسکان موقت، ایستگاه‌های درمانی و سامانه‌های هوشمند کنترل جمعیت از جمله اقدامات برنامه‌ریزی‌شده هستند، همچنین ارتقای مسیرهای دسترسی و بهبود خدمات حمل‌ونقل عمومی در اطراف مرزها در دستور کار قرار دارد.
یکی از جلوه‌های زیبای اربعین، حضور گسترده مواکب مردمی در مرزها است و این مواکب با ارائه غذا، آب، خدمات درمانی و فرهنگی، نقش مهمی در تسهیل سفر زائران دارند؛ در سال ۱۴۰۴، سازمان‌دهی بهتر این مواکب و هماهنگی با نهادهای دولتی می‌تواند به ارتقای کیفیت خدمات و کاهش فشار بر زیرساخت‌های رسمی کمک کند.
فاصله مهران تا کربلا، فاصله مرز چذابه تا کربلا و فاصله مرز خسروی تا نجف / معیارهای انتخاب مرز مناسب برای رفتن به پیاده روی اربعین
محسن مؤمنی مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو درباره فاصله مسیرهای تردد زائران اربعین در عراق اظهار کرد: مرز مهران تا بغداد ۲۵۵ کیلومتر، مهران تا نجف ۳۰۳ کیلومتر، مهران تا کربلا ۲۷۹ کیلومتر، مهران تا کاظمین ۲۸۳ کیلومتر و مهران تا سامرا ۴۴۴ کیلومتر، فاصله دارد.
وی با بیان اینکه مرز خسروی تا بغداد ۱۹۰ کیلومتر، خسروی تا نجف ۳۸۰ کیلومتر، خسروی تا کربلا کیلومتر ۳۱۵ کیلومتر، خسروی تا کاظمین ۲۰۳ کیلومتر و خسروی تا سامرا ۳۲۶ کیلومتر، فاصله دارد، افزود: فاصله مرز شلمچه تا بصره ۲۰ کیلومتر، شلمچه تا نجف ۴۶۰ کیلومتر، شلمچه تا کربلا ۵۴۹ کیلومتر و شلمچه تا کاظمین ۵۷۵ کیلومتر است.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان اصفهان با بیان اینکه نجف تا کربلا ۷۸ کیلومتر فاصله دارد، تصریح کرد: فاصله نجف تا بغداد ۱۶۱ کیلومتر، نجف تا بصره ۴۶۷ کیلومتر، نجف تا کاظمین ۱۸۰ کیلومتر و نجف تا سامرا ۲۸۷ کیلومتر است، همچنین کربلا تا بغداد ۱۰۸ کیلومتر فاصله دارد.
مؤمنی با بیان اینکه کربلا تا بصره ۵۲۴ کیلومتر، کربلا تا کاظمین ۱۱۵ کیلومتر و کربلا تا سامرا ۲۲۰ کیلومتر فاصله دارد، ادامه داد: در انتخاب مرزهای کشور برای پیاده‌روی اربعین، چندین معیار کلیدی باید مدنظر قرار گیرد تا زائران بتوانند با امنیت، سهولت و نظم بیشتری در این مسیر معنوی شرکت کنند.
بهترین مرز برای رفتن به عراق در اربعین ۱۴۰۴ را چگونه انتخاب کنیم؟
وی با بیان اینکه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و خدماتی یکی از مهم‌ترین معیارها برای انتخاب مرز مناسب، وجود زیرساخت‌های حمل‌ونقل، اقامتی و خدماتی کافی در منطقه مرزی است، گفت: مرزهایی که به جاده‌های اصلی، پایانه‌های اتوبوس‌رانی، پارکینگ‌های وسیع و مراکز درمانی مجهز هستند، می‌توانند حجم بالای زائران را بهتر مدیریت کنند.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان اصفهان با بیان اینکه وجود امکاناتی مانند موکب‌ها، ایستگاه‌های صلواتی و مراکز امداد و نجات در نزدیکی مرز، نقش مهمی در تأمین رفاه و سلامت زائران دارد، اضافه کرد: مرزهایی که توانایی پذیرش و مدیریت جمعیت انبوه را دارند، باید در اولویت قرار گیرند و به طور معمول، مرز مهران ازدحام بیشتری از جمعیت را تجربه می‌کند.
مؤمنی با اشاره به اینکه موقعیت جغرافیایی مرز نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب آن دارد، افزود: مرزهایی که به استان‌های پرجمعیت نزدیک‌تر هستند یا مسیرهای کوتاه‌تری تا شهرهای زیارتی عراق دارند، به طور معمول بیشتر ترجیح داده می‌شوند، همچنین شرایط اقلیمی منطقه، مانند دمای هوا و احتمال وقوع طوفان یا بارندگی، باید در نظر گرفته شود تا زائران در مسیر دچار مشکل نشوند و انتخاب مرزهایی با شرایط جوی مساعد و مسیرهای هموار، به کاهش خستگی و افزایش ایمنی کمک می‌کند.
یکی از راهکارهای کاهش فشار بر مرزها، توزیع زمانی سفر زائران است و تشویق مردم به سفر در روزهای قبل و بعد از اوج اربعین، استفاده از سامانه‌های ثبت‌نام و نوبت‌دهی و اطلاع‌رسانی دقیق درباره وضعیت مرزها می‌تواند به مدیریت بهتر جمعیت کمک کند، همچنین بهره‌گیری از ظرفیت حمل‌ونقل ریلی و هوایی نقش مکملی در این زمینه دارد.
مدیریت مرزهای اربعین نیازمند هماهنگی مستمر میان ایران و عراق است و توافقات دوجانبه درباره تسهیل عبور، امنیت مسیرها و خدمات‌رسانی به زائران، نقش مهمی در موفقیت این رویداد دارد و تقویت دیپلماسی زائر و ایجاد سازوکارهای مشترک برای مدیریت بحران‌ها می‌تواند به ارتقای کیفیت تجربه زائران کمک کند.
مرزهای اربعین ۱۴۰۴ نه‌تنها گذرگاه‌های فیزیکی، بلکه نمادهایی از همبستگی، خدمت‌رسانی و مدیریت ملی هستند و با توجه به رشد جمعیت زائران و پیچیدگی‌های خدماتی، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری زیرساختی و هماهنگی فرامرزی بیش از پیش احساس می‌شود و اگر این مسیر با نگاه بلندمدت و مشارکت مردمی و دولتی همراه شود، می‌توان اربعین را به الگویی جهانی از مدیریت جمعیت و خدمت‌رسانی انسانی تبدیل کرد.
