به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، بیماری وبا یک عفونت اسهالی حاد است که طیف وسیعی دارد، حدود ۷۵ درصد از افرادی که دچار عفونت با ویبریوکلرا میشوند هیچ نشانهای از بیماری ندارند، ۲۰ درصد دیگر دچار اسهال میشوند که از اسهال ایجاد شده توسط دیگر ارگانیسمها قابل افتراق نیست.
در ۲ تا ۵ درصد از افراد مبتلا، عفونت اسهال آبکی، استفراغ و از دست رفتن آب بدن رخ میدهد و در برخی موارد حتی تا ۲۵ لیتر آب را در روز دفع میشود، اگر این آب از دست رفته جبران نشود برای فرد خطرناک و مرگآور خواهد بود، وبای علامتدار با اسهال آبکی حجیم بدون تب و زورپیچ شکم آغاز میشود.
همچنین استفراغ و کرامپهای دردناک در پاها شایع است و در موارد شدید بیماری زورپیچ در معده و درد در دستها و پاها ممکن است وجود داشته باشد، پوست بدن در افراد مبتلا، چروکیده و ادرار آنان کم و بسیار غلیظ میشود.
ثبت بیش از ۳۰۷ هزار مورد ابتلاء به وبا در ۲۶ کشور
وبا (Cholera) یک عفونت اسهالی حاد است که به دنبال خوردن آب یا غذای آلوده به باکتری ویبریوکلرا ایجاد میشود، این بیماری با دسترسی ناکافی به آب آشامیدنی ایمن و سیستم جمعآوری فاضلاب نامناسب ارتباط دارد و از سرایت پذیری بالایی برخوردار است.
اگرچه اغلب افراد آلوده علائم بالینی ندارند یا علائم خفیف دارند و میتوانند با موفقیت درمان شوند، اما در مواردی نیز به دنبال بروز علائم اسهال حاد آبکی شدید میتواند با مرگ و میر و ناتوانی بالایی توأم و در عرض چند ساعت منجر به مرگ بیمار شود.
با توجه به شرایط جمعیت و منطقه درگیر، این امکان وجود دارد که بیماری وبا به سرعت گسترش یابد، بیماری هنوز در دنیا به عنوان یک تهدید برای سلامت عمومی جوامع محسوب میشود و طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، میزان بروز اسهال حاد آبکی و بیماری وبا طی سالهای اخیر از روند افزایشی برخوردار بوده است.
از تاریخ یکم ژانویه تا بیستوهشتم جولای ۲۰۲۴، ۳۰۷ هزار و ۴۳۳ مورد ابتلاء به وبا و مرگ ۲۳۲۶ نفر به دلیل ابتلاء به این بیماری در ۲۶ کشور از پنج منطقه سازمان بهداشت جهانی گزارش شده که بیشترین موارد گزارش شده مربوط به منطقه مدیترانه شرقی بوده است.
بیماری وبا در کشور در گروه بیماریهای مشمول گزارش تلفنی فوری قرار دارد، نظام مراقبت وبا، نظام مراقبت مبتنی بر مراکز ارائه خدمات سلامت Health Facility-Based Surveillance است و با هر دو روش سندرمیک و اتیولوژیک اجرا میشود.
اجزای اصلی نظام مراقبت این بیماری شامل شناسایی دقیق و به هنگام بیماران با تابلو بالینی سندرم اسهال حاد آبکی، نمونهگیری از موارد مشکوک به وبا، انجام بررسی آزمایشگاهی به روش کشت جهت شناسایی موارد قطعی ابتلاء و همچنین انجام تستهای بررسی حساسیت ضد میکروبی در سویههای ویبریوکلرا در بیماران با تشخیص قطعی وبا، ارزیابی بیمار و ارزیابی محیط، انتشار اطلاعات به ذینفعان و شرکای برنامه است.
شناسایی ۱۰ مورد مبتلا به وبا در پنج استان کشور
از ابتلای سال جاری تا پایان شهریور، ۱۰ مورد مبتلا به وبا در پنج استان کشور شناسایی شدهاند و هیچ مورد فوتی به دلیل ابتلاء به بیماری وبا طی این مدت گزارش نشده است و ۱۰ مورد شناسایی شده در فاصله زمانی ۲۵ مرداد تا ۷ شهریور شناسایی شدهاند.
بر اساس بررسیهای انجام شده، ۹۰ درصد موارد ابتلاء که معادل ۹ نفر از مبتلایان است، به عنوان موارد وارده از سایر کشورها طبقهبندی شدهاند و فقط یک مورد، انتقال محلی «ویبریوکلرا» صورت گرفته است، روش تشخیص در تمام مبتلایان با «کشت مدفوع» بوده و ایزوله شناسایی شده در تمام بیماران با تشخیص قطعی وبا، ویبریوکلرا O۱ سروتایپ اوگاوا بوده است، ۹ نفر از مبتلایان به بیماری وبا، ملیت ایرانی دارند و یک نفر ملیت افغانستانی دارد.
موارد وارده وبا عبارت است از عفونت مشکوک یا قطعی وبا که در خارج از واحد مراقبت کسب شده باشد و مستندات اپیدمیولوژیک به دست آمده از طریق بررسی مورد، یا مستندات میکروبیولوژیک یا هردو، این موضوع را تأیید کند.
موارد «وارده وبا» به دو نوع «موارد وارده از سایر کشورها» و «موارد وارد از داخل کشور» تقسیمبندی میشود؛ موارد وارده از سایر کشورها، مواردی که عفونت در کشور دیگری کسب شده است، همچنین موارد وارده از داخل کشور، عفونت در یک واحد مراقبت دیگر، اما داخل کشور کسب شده است و مورد انتقال محلی وبا عبارت است از عفونت مشکوک یا قطعی وبا که در همان واحد مراقبتی که بیمار شناسایی شده، کسب شده باشد.
علائم وبا چیست؟
حدود یک نفر از هر ۱۰ نفر مبتلا به وبا علائم شدیدی را تجربه میکنند که در مراحل اولیه عبارتند از:
- اسهال آبکی فراوان
- استفراغ
- تشنگی
- گرفتگی عضلات پا
- بیقراری یا تحریک پذیری
علائمی که به دنبال اسهال میآید، کم آبی شدید بدن است که پزشک معالج باید موارد زیر را در نظر بگیرد:
- ضربان قلب سریع
- از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست
- غشاهای مخاطی خشک
- فشار خون پایین
چگونه از وبا پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بیماریهای قابل انتقال به وسیله آب و مواد غذایی از جمله بیماریهای اسهالی و وبا در منزل، تفریحگاهها، پارکها و در حین مسافرت باید به نکات بهداشتی زیر توجه کنید:
از یخهای قالبی و کارخانهای غیر بهداشتی استفاده نکنید، زیرا در آب مصرفی مراحل تولید و عرضه آن احتمال آلودگی به میکروب وبا یا سایر میکروبها وجود دارد.
هنگام سفر، آب و غذای سالم و مطمئن همراه داشته باشید یا از نوشیدنیها و غذاهای با بسته بندی مطمئن و بهداشتی استفاده کنید و در رودخانهها با آبهای مشکوک به هیچ عنوان شنا نکنید.
از آشامیدن آبهای مشکوک در پارکها، باغها و فضای سبز و همچنین آب آشامیدنی ذخیره شده در منبعهای آب و آبخوریهای کنار خیابان که دارای لیوان مشترک هستند و آبی که در اتوبوسهای بین شهری در ظروف عمومی و با استفاده از یخهای قالبی برای سرد کردن عرضه میشود، خودداری کنید.
به هیچ عنوان مواد غذایی را از دست فروشان نخرید و تا حد امکان تا برطرف شدن خطر سرایت وبا، از مصرف سبزیجات، کاهو، کلم، خیار و گوجه فرنگی خودداری و در صورت لزوم آن را ضدعفونی و سپس مصرف کنید.
از قرار دادن سبزی و میوهجات شسته نشده و ضدعفونی نشده در یخچال جدا خودداری کنید، پیش از خوردن و دست زدن به مواد غذایی دستهای خود را با آب و صابون خوب بشویید و ضمن رعایت بهداشت فردی از شنا کردن در استخر، رودخانه، نهر یا جویهای آلوده خودداری کنید.
بیماری به مدت یک تا سه هفته (یعنی زمانی که میکروب در مدفوع یافت میشود) مسری است و با مشاهده هر مورد از ابتلاء به اسهال به مرکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید.
بدون تجویز پزشک از مصرف قرصهای ضداسهال به هر نحو خودداری کنید، بسیاری از افراد به دلیل خوددرمانی و استفاده از بعضی داروهای ضداسهال در این بیماری دچار مشکلات حاد و باعث از دست رفتن زمان که برای این بیماران فوقالعاده حیاتی است میشوند.