سایه‌ای به نام اضطراب فراگیر در دنیای امروز

به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، اضطراب بخشی طبیعی از زندگی انسان است، اما زمانی که از کنترل خارج شود، می‌تواند به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) تبدیل شود، GAD یکی از شایع‌ترین اختلالات اضطرابی است که کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد و افراد مبتلا به این اختلال، نگرانی‌های مداوم و غیرقابل کنترلی را تجربه می‌کنند که با موقعیت‌های واقعی زندگی آن‌ها متناسب نیست.

علائم GAD فراتر از نگرانی‌های ذهنی است و شامل علائم جسمی نیز می‌شود، این علائم می‌تواند شامل تنش عضلانی، خستگی مزمن، بی‌قراری، مشکلات خواب، تحریک‌پذیری و مشکل در تمرکز باشد و بر عملکرد شغلی، تحصیلی و روابط اجتماعی افراد تأثیر منفی گذارد.

یکی از چالش‌های اصلی در مورد GAD این است که بسیاری از افراد مبتلا ممکن است متوجه نباشند که اضطراب آن‌ها غیرطبیعی است و نیاز به درمان دارد، آن‌ها ممکن است فکر کنند که نگرانی‌های مداوم بخشی طبیعی از شخصیت آن‌هاست یا حتی آن را نوعی محافظت از خود در برابر مشکلات احتمالی بدانند.

تشخیص و درمان به موقع GAD بسیار مهم است، زیرا این اختلال می‌تواند به مرور زمان شدیدتر شده و بر تمام جنبه‌های زندگی فرد تأثیر منفی گذارد، شناخت علائم و نشانه‌های GAD و تفاوت آن با نگرانی‌های طبیعی روزمره، اولین قدم در مسیر درمان است.

روش‌های درمانی مؤثری برای کمک به افراد مبتلا به GAD وجود دارد، این روش‌ها شامل روان‌درمانی، دارودرمانی و تغییرات سبک زندگی می‌شود، ترکیبی از این درمان‌ها می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.

علاوه بر درمان‌های پزشکی، تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در کنترل اضطراب دارد و ورزش منظم، تکنیک‌های آرام‌سازی و مدیریت استرس می‌تواند به افراد مبتلا به GAD کمک کند تا اضطراب خود را بهتر مدیریت کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

افراد مبتلا به GAD می‌دانند که نگرانی‌هایشان بیش از حد یا غیرمنطقی است، اما قادر به کنترل آن نیستند

میترا مولایی‌نژاد، روانشناس بالینی در خصوص افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) به خبرنگار مجله آرونو می‌گوید: اختلال اضطراب فراگیر (GAD) با نگرانی‌های مداوم و کنترل‌ناپذیر در مورد جنبه‌های مختلف زندگی مشخص می‌شود، برخلاف سایر اختلالات اضطرابی که اغلب بر یک موضوع خاص متمرکز هستند، اختلال اضطراب فراگیر (GAD) به نوعی تمام جوانب زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، افراد مبتلا اغلب می‌دانند که نگرانی‌هایشان بیش از حد یا غیرمنطقی است، اما قادر به کنترل آن نیستند که این امر می‌تواند منجر به احساس ناامیدی و درماندگی شود.

وی با بیان اینکه علت دقیق اختلال اضطراب فراگیر (GAD) هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و نوروبیولوژیکی در ایجاد آن نقش دارند، می‌افزاید: برخی افراد ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد اضطراب باشند، اما تجربیات زندگی، استرس‌های مزمن و الگوهای فکری ناکارآمد نیز در شکل‌گیری این اختلال تأثیر می‌گذارد، یکی از چالش‌های اصلی در درمان GAD این است که بسیاری از بیماران به نگرانی به عنوان یک راهبرد مقابله‌ای نگاه می‌کنند و باور دارند که نگرانی آن‌ها را برای مشکلات احتمالی آماده می‌کند.

این روانشناس بالینی تصریح می‌کند: اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک اختلال قابل درمان است و رویکردهای درمانی مؤثری برای آن وجود دارد، درمان شامل ترکیبی از روان‌درمانی و در بعضی موارد دارودرمانی است؛ ، در میان روش‌های روان‌درمانی رویکرد شناختی-رفتاری (CBT) یکی از مؤثرترین روش‌ها است، در این رویکرد، درمانگران به بیماران کمک می‌کنند تا الگوهای فکری ناکارآمد خود را شناسایی و اصلاح کنند، مهارت‌های مدیریت استرس را بیاموزند و تکنیک‌های آرام‌سازی را تمرین کنند.

وی اضافه می‌کند: علاوه‌بر رویکرد شناختی-رفتاری (CBT)، تکنیک‌های ذهن‌آگاهی و پذیرش نیز در درمان GAD بسیار مؤثر هستند، این روش‌ها به بیماران آموزش می‌دهند که به جای تلاش برای کنترل یا سرکوب افکار اضطرابی، آن‌ها را بپذیرند و از آن‌ها فاصله گیرند، این رویکرد می‌تواند به کاهش شدت و فراوانی نگرانی‌ها کمک کند و به بیماران اجازه دهد تا با وجود افکار اضطرابی، زندگی پر معناتری داشته باشند.

مولایی‌نژاد می‌گوید: استفاده از داروهای ضداضطراب یا ضدافسردگی نیز می‌تواند به کاهش شدت علائم کمک کند و شرایط را برای بهره‌گیری بهتر از روان‌درمانی فراهم کند، لازم به ذکر است که بهبودی از GAD یک فرایند تدریجی است که نیاز به صبر و پشتکار دارد، ممکن است چندین ماه طول بکشد تا بیمار بهبود قابل توجهی را احساس کند.

یکی از چالش‌های اصلی در تشخیص GAD این است که بسیاری از علائم آن ممکن است با سایر مشکلات پزشکی اشتباه گرفته شود

در همین راستا، سعید سمندری، فلوشیب روانپزشکی به خبرنگار مجله آرونو می‌گوید: از دیدگاه روان‌پزشکی، اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک اختلال مزمن است که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت روان و جسم افراد داشته باشد، یکی از نکات مهم در مورد اختلال اضطراب فراگیر (GAD) این است که این اختلال ممکن است با سایر اختلالات روان‌پزشکی به ویژه افسردگی و سایر اختلالات اضطرابی همراه باشد.

وی می‌افزاید: در بررسی‌های نوروبیولوژیک، مشخص شده است که افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) تغییراتی در فعالیت مغزی خود نشان می‌دهند، به ویژه در مناطقی که مسئول پردازش هیجانات و تنظیم استرس هستند، این یافته‌ها به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از مکانیسم‌های زیربنایی این اختلال داشته باشیم و درمان‌های مؤثرتری را توسعه دهیم.

این فلوشیب روانپزشکی با بیان اینکه یکی از چالش‌های اصلی در تشخیص اختلال اضطراب فراگیر (GAD) این است که بسیاری از علائم آن ممکن است با سایر مشکلات پزشکی اشتباه گرفته شود، تصریح می‌کند: علائمی همچون تپش قلب، تعریق زیاد یا مشکلات گوارشی ممکن است ابتدا به عنوان مشکلات جسمی در نظر گرفته شوند، به همین دلیل ارزیابی دقیق پزشکی و روان‌پزشکی برای تشخیص صحیح بسیار مهم است.

وی در مورد درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) اضافه می‌کند: در بسیاری از موارد استفاده از داروهای ضد اضطراب یا ضد افسردگی می‌تواند به کاهش شدت علائم کمک و شرایط را برای بهره‌گیری بهتر از روان‌درمانی فراهم کند، داروهای ضدافسردگی از گروه مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های باز جذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRIs) به‌طور معمول خط اول درمان دارویی برای GAD هستند، این داروها عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای قدیمی‌تر دارند و برای استفاده طولانی مدت مناسب‌تر هستند.

سمندری تأکید می‌کند: در بعضی موارد به ویژه در دوره‌های حاد اضطراب، ممکن است از بنزودیازپین‌ها استفاده شود، اما این داروها به‌طور معمول فقط برای دوره‌های کوتاه مدت تجویز می‌شوند، زیرا خطر وابستگی و عوارض جانبی در استفاده طولانی مدت وجود دارد.

وی می‌گوید: یکی از نکات مهم در درمان دارویی اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، پیگیری منظم و تنظیم دوز دارو بر اساس پاسخ بیمار است، برخی بیماران ممکن است نیاز به تغییر دارو یا ترکیب چند دارو داشته باشند تا بهترین نتیجه را بگیرند.

تشخیص به موقع GAD بسیار مهم است / بسیاری از افراد سال‌ها بدون آگاهی از بیماری خود رنج می‌برند

فاطمه خدادادی، روان‌شناس بالینی در خصوص اختلال اضطراب فراگیر (GAD) به خبرنگار مجله آرونو می‌گوید: اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یکی از پیچیده‌ترین اختلالات روانی است که نیازمند رویکرد درمانی چندجانبه بوده و تشخیص صحیح و به موقع این اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا بسیاری از افراد مبتلا سال‌ها با علائم خود دست و پنجه نرم می‌کنند، بدون آنکه از ماهیت اختلال خود آگاه باشند، GAD یک اختلال قابل درمان است و با مداخلات مناسب می‌توان کیفیت زندگی افراد مبتلا را به طور چشمگیری بهبود بخشید.

وی با بیان اینکه درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از مؤثرترین رویکردهای درمانی برای اختلال اضطراب فراگیر (GAD) است، می‌افزاید: این روش به بیماران کمک می‌کند تا الگوهای فکری ناکارآمد خود را شناسایی کرده و با افکار واقع‌بینانه‌تر جایگزین کنند، یکی از تکنیک‌های مهم در درمان شناختی-رفتاری (CBT)، «زمان نگرانی» است که به فرد کمک می‌کند، کنترل بیشتری بر افکار خود داشته باشد، علاوه بر این تکنیک‌های مدیریت استرس و آرام‌سازی نیز به بیماران آموزش داده می‌شود.

این روان‌شناس بالینی تصریح می‌کند: تکنیک‌های ذهن‌آگاهی و مدیتیشن نیز می‌توانند در درمان GAD بسیار مفید باشند، این روش‌ها به بیمار کمک می‌کنند تا به جای غرق شدن در افکار نگران‌کننده بر لحظه حال تمرکز کند، مطالعات نشان داده است که تمرینات منظم ذهن‌آگاهی می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند.

وی در مورد دارودرمانی اضافه می‌کند: به‌طور معمول از داروهای ضد افسردگی SSRI یا SNRI استفاده می‌شود، این داروها می‌توانند به کاهش شدت علائم کمک کنند و فرد را در وضعیت بهتری برای بهره‌مندی از روان‌درمانی قرار دهند، البته باید توجه داشت که دارو درمانی به تنهایی کافی نیست و باید با روان‌درمانی همراه شود.

خدادادی می‌گوید: درمان GAD یک فرایند تدریجی است و صبر و پشتکار در ادامه درمان بسیار مهم است، تغییرات سبک زندگی همچون ورزش منظم، خواب کافی و تغذیه سالم نیز نقش مهمی در بهبود علائم دارند، بیماران نباید انتظار بهبودی فوری داشته باشند و باید به خود زمان دهند تا نتایج درمان را مشاهده کنند.

وی تأکید می‌کند: حمایت خانواده و دوستان در روند درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) بسیار حائز اهمیت است، آموزش اطرافیان در مورد ماهیت این اختلال و نحوه حمایت صحیح از بیمار می‌تواند به بهبود روابط بین فردی و کاهش استرس‌های محیطی کمک کند، این حمایت می‌تواند نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و افزایش اثربخشی درمان داشته باشد.

بنابر آنچه گفته شد، اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک مشکل پیچیده روانی است که نیاز به رویکرد درمانی چندجانبه دارد، ترکیبی از روش‌های درمانی مدرن همچون درمان شناختی‌رفتاری و دارو درمانی، همراه با رویکردهای طب سنتی همچون طب سوزنی و گیاه‌درمانی می‌تواند به بهبود قابل توجه علائم و کیفیت زندگی افراد مبتلا منجر شود.

مهم‌ترین نکته در مدیریت GAD، تشخیص به موقع و شروع درمان است، افراد مبتلا باید بدانند که اضطراب مزمن و غیرقابل کنترل یک وضعیت طبیعی نیست و می‌توان آن را درمان کرد؛ حمایت خانواده و جامعه نیز نقش مهمی در روند بهبودی دارد.

تغییرات سبک زندگی همچون ورزش منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس نیز بخش مهمی از درمان هستند، این تغییرات نه تنها به کاهش علائم اضطراب کمک می‌کنند، بلکه سلامت کلی جسم و روان را نیز بهبود می‌بخشند.