به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، پنجم ژوئن، روز جهانی محیط زیست یادآور این حقیقت است که زمین دیگر تابِ بیتفاوتی ندارد؛ بحرانهایی مانند تغییرات اقلیمی، آلودگی هوا، تخریب منابع طبیعی، انقراض گونهها و کمآبی امروز دیگر فقط مسئله نیستند؛ بلکه آنها هشدارهایی جهانیاند؛ اما مسئله اینجاست که مقابله با این بحرانها تنها با سیاستهای بالا به پایین ممکن نیست؛ بلکه نیازمند فرهنگسازی در زندگی روزمره است.
بلاگرها؛ روایتگران زندگی سبز
در سالهای اخیر گروهی از بلاگرها و فعالان شبکههای اجتماعی با تمرکز بر موضوع محیط زیست توانستهاند سهم مهمی در آگاهیبخشی ایفا کنند؛ آنها نه فقط از طریق نوشتن و هشدار دادن بلکه با سبک زندگی و انتخابهای شخصی خود، الگویی از زیستن مسئولانه ارائه دادهاند؛ از کمپینهای جمعآوری زباله در طبیعت و معرفی محصولات کممصرف و دوستدار محیط زیست گرفته تا تشویق به کاهش مصرف پلاستیک و آموزش بازیافت خانگی؛ بلاگرها توانستهاند پیام محیطزیستی را از شعار به کنش روزمره بدل کنند.
با وجود اقدامات قابل توجه بلاگرهای محیط زیست در زمینه ترویج سبک زندگی پایدار، بسیاری از بلاگرها و اینفلوئنسرها در سالهای اخیر سبک زندگی مصرفگرایانه، اسراف و تجملگرایی را نیز ترویج کردهاند؛ این موضوع، چالشی جدی برای تحقق فرهنگ محیط زیستی است و ضرورت توجه بیشتر به اهمیت رسانه و نقش آن را نشان میدهد.
فرهنگ محیط زیستی؛ مسئلهای فراتر از آموزش
برای ترویج فرهنگ پایدار محیطزیستی تنها توصیههای فردی کافی نیست؛ فرهنگ، زمانی شکل میگیرد که ارزشها و نگرشهای مربوط به طبیعت در سطح جامعه نهادینه شود؛ از آموزشهای رسمی در مدرسه و دانشگاه تا تبلیغات شهری، سبک معماری، رسانهها، ادبیات و هنر عمومی.
در این مسیر تجربههای دیجیتال و روایتهای شخصی بلاگرها میتوانند نقش تسهیلگر داشته باشند؛ زیرا آنها فاصلهی بین آمار خشک علمی و زندگی روزمره را پر میکنند؛ با زبان ساده، تصویر، تجربه و روایت، فهم مسائل پیچیده را آسانتر میکنند و مشارکت عمومی را افزایش میدهند.
نقش رسانههای رسمی و جریانساز نیز در این میان کلیدی است؛ در بسیاری از کشورها، رسانهها توانستهاند با ساخت مستندهای محیطزیستی، میزگردهای تخصصی یا برنامههای سرگرمکننده با پیامهای زیستمحیطی، فضای عمومی را نسبت به محیط زیست حساس کنند؛ در ایران نیز ظرفیتهای بزرگی برای این نوع فعالیت وجود دارد اما هنوز این موضوع در حاشیهی تولیدات رسانهای باقی مانده است.
روز جهانی محیط زیست میتواند بهانهای برای بازنگری در جایگاه رسانهها در این حوزه باشد؛ اگر رسانهها بهطور پیوسته و خلاقانه به مسئله محیط زیست بپردازند، میتوانند آگاهی اجتماعی را از سطح کمپینهای مقطعی به رفتار پایدار و مطالبهگری جمعی ارتقا دهند.