به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، زردی یا یرقان، اتفاقی شایع میان نوزادان تازه متولد شده است که بهدلیل تجمع بیلیروبین در خون رخ میدهد؛ بیلیروبین از تجزیه هموگلوبین در گلبولهای قرمز تولید و توسط کبد دفع میشود و در نوزادانی که تازه متولد شدهاند، به علت نارس بودن سیستم کبدی، این ماده بهطور کامل از بدن دفع نمیشود و نتیجه آن زرد شدن پوست و چشمهای نوزاد است که این حالت بهطور معمول در چند روز ابتدایی پس از تولد دیده میشود.
در بیشتر اوقات جای نگرانی وجود ندارد و زردی در حقیقت نشاندهنده تلاش بدن نوزاد برای تطبیق با دنیای خارج از بدن مادر است؛ بیلیروبین میتواند در نقش یک آنتیاکسیدان عمل کند و این موضوع یکی از جنبههای مثبت بیولوژیکی زردی نوزادان به شمار میرود.
در مقادیر معین، این ماده میتواند از سلولهای بدن نوزاد در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کند و این ویژگی به خصوص برای زمانی که سیستم ایمنی هنوز در حال تکامل است، فواید بسیاری دارد و بیلیروبین به نوبه خود نقشی مفید در سلامت ابتدایی نوزاد ایفا میکند.
تغذیه منظم بهویژه از طریق شیر مادر میتواند بیلیروبین اضافه را سریعتر از بدن نوزاد دفع کند و والدین باید در این شرایط توجه بیشتری به نیازهای اولیه تغذیهای کودک داشته باشند، همچنین باید توجه داشت که زردی نوزادان در بیشتر موارد گذرا و موقتی است.
۸۰ درصد نوزادان نارس درگیر زردی میشوند
بهزاد برکتین، متخصص اطفال و فوق تخصص نوزادان در گفتوگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه زردی به افزایش میزان بیلیروبین اطلاق میشود، اظهار کرد: زمانی که افزایش میزان بیلیروبین اتفاق میافتد، رنگ پوست به زردی میرود، زردی از اندامهای فوقانی و سر و صورت آغاز میشود و هرچه میزان بیلیروبین بیشتر میشود، قسمتهای تحتانی بدن نیز زردتر میشود.
وی با اشاره به اینکه با درمان زردی، ابتدا زردی اندامهای تحتانی بهبود پیدا میکند و آخرین عضو بدن که به بهبودی میرسد، سفیدی چشم است، افزود: ۶۰ درصد نوزادان رسیده و ۸۰ درصد نوزادان نارس دچار درجاتی از زردی میشوند و پیک زردی، روز دوم تا چهارم تولد نوزاد است.
متخصص اطفال و فوق تخصص نوزادان با بیان اینکه ممکن است برخی نوزادان پیک دوم زردی را از روز هفتم تا نهم تولد تجربه کنند، تصریح کرد: پیک دوم زردی، به شدت پیک اول نخواهد بود و بهطور معمول، اغلب زردیهای نوزادی در دو هفته نخست تولد از بین میرود.
فوتوتراپی نوزاد تا کی ادامه دارد؟ / فواید زردی برای سلامت نوزادان
برکتین با بیان اینکه بیلیروبین زمانی که تولید میشود، وارد جریان خون و کبد و سپس تغییراتی روی آن اعمال میشود، ادامه داد: پس از ایجاد تغییرات، بیلیروبین محلول در آب میشود و از طریق مدفوع قابل دفع است، علل بسیار زیادی برای زردی نوزادی مطرح میشود، اما آنچه که بیشتر مطرح میشود، زردیهای فیزیولوژیک است.
وی گفت: زردیهای فیزیولوژیک، زردیهای طبیعی است که برای تمام نوزادان اتفاق میافتد و حتی زردی میتواند فواید متعددی برای نوزاد داشته باشد، زردی بهعنوان یک آنتیاکسیدان عمل میکند و میتواند موجب پیشگیری از بعضی بیماریها شود و خطر حملات و سکتههای دوران نوزادی را به شدت کمتر کند.
متخصص اطفال و فوق تخصص نوزادان با بیان اینکه زردی نوزادی میتواند به یک چاقوی دو لبه تشبیه شود، اضافه کرد: درمان زردی پاتولوژیک و بیمارگونه باید مورد توجه قرار داشته باشد و در این امر، سن نوزاد، زمان آغاز زردی و عدد زردی تأثیرگذار است و بر اساس بعضی عوامل، استفاده از فوتوتراپی برای نوزاد آغاز میشود و تا زمانی که عدد بیلیروبین کاهش پیدا کند، فوتوتراپی ادامه خواهد داشت.
با رشد نوزاد، عملکرد کبد بهبود پیدا میکند و بیلیروبین به مرور از بدن دفع میشود که این تغییر طبیعی نمایانگر تطبیق زیستی نوزاد با شرایط جدید زندگی است؛ از دیدگاه پزشکی، زردی نوزادان میتواند توجه پزشکان را به مشکلات کبدی جلب کند و این امر احتمال تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات جدی را افزایش میدهد.
در واقع زردی نوزادان میتواند علامتی هشداردهنده برای بررسی کامل سلامت نوزاد باشد و افزایش آگاهی والدین درباره شرایط سلامتی نوزاد، موجب بهبود مراقبت و آمادگی بیشتر برای برخورد با چالشهای اولیه دوران نوزادی خواهد شد.
زردی نوزادان ممکن است در ابتدا نگرانیهایی ایجاد کند، اما در بیشتر اوقات به راحتی مدیریت میشود و این وضعیت فرصتی برای والدین فراهم میکند که نیازهای فرزند خود را بهتر بشناسند و باید توجه داشته باشند که زردی نوزادان بهطور معمول بدون هیچ مشکل جدی برطرف میشود و به سلامت نوزاد آسیبی نمیرسد.