به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، هادی البرزی امروز _یکشنبه، پنجم آذر_ در نشست نقد و ارزیابی عملکرد رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران در جریان نبرد طوفان الاقصی اظهار کرد: از زمان شروع رویداد طوفان الاقصی در هفت اکتبر (۱۵ مهر ماه)، رسانه ملی با دو رویکرد اقتدار و مظلومیت وارد میدان شد و در این راستا شبکه خبر و سایر شبکه‌های ملی تلاش کردند به عنوان بازوهای اصلی رسانه ملی در داخل کشور و خارج کار را پیش ببرند.
وی با بیان اینکه با شروع کار در شبکه خبر، از ساعت هفت رسانه ملی سوار بر کار شد و تمام برنامه‌ها منعطف به این حمله و رویداد را منتشر کرد، افزود: با استفاده از امکاناتی چون ارتباطات و پخش زنده‌های این جنگ، توانستیم به طور زنده رویدادها را نشان دهیم و در کنار این موارد به تحلیل و تفسیر رویداد در شبکه یک سیما با حضور کارشناسان بسیاری بپردازیم.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با یادآوری اینکه در طول این مدت شبانه‌روزی همکاران ما در صدا و سیما و در بخش‌های مختلف برای انعکاس موضوعات غزه پای کار بودند، خاطرنشان کرد: همچنین رادیو مقاومت که در ایام شهادت حاج قاسم افتتاح می‌شد، امسال دو ماه زودتر به‌دلیل این اتفاق فعالیت خود را آغاز کرد.
البرزی ادامه داد: با توجه به قدرت رسانه‌ای که صدا و سینما در داخل کشور دارد، باید بتواند از طریق فضای تلویزیون، رادیو و روزنامه جام جم گفتمان خود را در این موضوع به ثمر برساند، زیرا امروز در این رویداد و سایر موضوعات در میدان جنگ روایت‌ها قرار گرفتیم، از این رو باید مظلومیت و اقتدار مردم غزه را نشان دهیم.
وی افزود: در بیان این اتفاق از ابزارهای مختلفی چون ارتباط با خبرنگاران داخلی و خارجی به صورت زنده، استفاده از خبرنگاران حاضر در غزه چون خبرنگار المیادین و العالم و پایش، رصد و استفاده از محتوا شبکه‌های خبری در دستور کار قرار گرفت.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با بیان اینکه در انتشار اتفاقات از همه قالب‌های رسانه‌ای بهره بردیم، گفت: با کمک گروه پایش ترجمه توانستیم شبکه‌ها و موارد مختلف را رصد و از تصاویر و سایر امکانات مورد نیاز استفاده کنیم و از آن‌ها برای پخش در تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی و باشگاه خبرنگاران بهره ببریم.
نشان دادن مظلومیت مردم غزه، از اهداف اصلی رسانه ملی بود
البرزی با اشاره به اینکه استفاده از برنامه‌های گفت‌وگومحور راهکاری دیگر بود، اظهار کرد: سیاست اصلی رسانه ملی که اخبار بخشی از آن محسوب می‌شود، موظف است مظلومیت و اقتدار مردم غزه را نشان بدهد، در همین راستا با اجرای راهکارهایی از روز اول جنایات رژیم صهیونیستی و حملات آن‌ها به مناطق مسکونی، بیمارستان‌ها و کشتار کودکان را پیگیری و منتشر کردیم.
وی ادامه داد: دومین موضوعی که در دستورکار قرار گرفت، نشان دادن اقتدار مردم غزه و مقاومت مردم مظلوم حماس بود که توانسته بودند به امکاناتی دست پیدا کرده و دشمن صهیونیستی را مورد هدف قرار دهند؛ این نشان از اقتدار این مردم داشت که توانستند از سه مسیر دریایی، هوایی و زمینی خود را به مناطق اشتغالی برسانند و اسیر بگیرند.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با بیان اینکه در ۴۸ روز گذشته اخبار غزه تمام ارزش‌های خبری را به لحاظ حرفه‌ای شامل می‌شد و خبر اول بود، افزود: در این مدت برای نشان دادن آخرین اخبار از همه قالب‌های رسانه‌ای چون گزارشات موضوعی و رویدادی استفاده کردیم.
البرزی گفت: در صدا و سیما گروهی به نام رسانه‌های بیگانه وجود دارد که محتوا و تولیدات رسانه مقابل را رصد کرده و اخبار فیک و جعلی رسانه‌های سلطه و بیگانه را که قصد جابه‌جایی جلاد و شهید را دارند با انتشار موارد اصلی مقابل شبهات می‌ایستد.
وی با اشاره به اینکه این جنگ، جنگ رسانه بود، اظهار کرد: در این جنگ اگر روایت رسانه‌های جریان مقاومت نبود، رسانه جریان سلطه بدون توجه به ۷۵ سال گذشته و با در نظر گرفتن جنگ اخیر روایت غزه را با استفاده از قدرت رسانه‌ای خود طور دیگر نشان می‌داد، اما معرفی کتاب‌ها، پخش و انتشار مستندات، تصاویر و مواردی از این دست موجب رفع شبهات شد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با بیان اینکه سرعت برای ما اهمیت داشت، ادامه داد: در این دوره تناسب بین مظلوم و اقتدار از موضوعاتی بود که به آن توجه داشته و باید آن‌ها را با هم پیش می‌بردیم، چراکه تاکید رهبر معظم انقلاب این بود و اگر به یکی از آن‌ها بیشتر می‌پرداختیم حق مطلب در بیان روایت ادا نمی‌شد.
البرزی با اشاره به اینکه صحت و دقت در موضوعات و منابع مهم است، تصریح کرد: برای معرفی شهدا از راهکارهای مختلف الگوسازی کردیم تا مردم با آن‌ها آشنا شوند.
وی با بیان اینکه حقوق بشر غربی‌ها به خبرنگار، مطبوعات و مردم رحم نمی‌کند، افزود: این روزها یکی از موضوعات برجسته، حقوق بشر آمریکایی بود که کشورهای غربی به ویژه آمریکا در برابر این جنایت ساکت بودند، همچنین انعکاس تظاهراتی که در کشورهای مختلفی چون لندن، استرالیا و سایر کشورها برگزار شد، رسانه ملی علاوه بر پوشش داخلی آن‌ها را نیز منتشر می‌کرد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با تاکید بر اینکه ما وظیفه داشتیم راهپیمایی‌ها، اتفاقات و حضور مردم را در حمایت از مردم فلسطین با بخش‌های مختلف رسانه روایت و نشان دهیم، اظهار کرد: در این مسیر از نظرات و درخواست‌های مخاطبان استفاده می‌کردیم تا در جهت‌گیری با مخاطب موفق عمل کنیم.
البرزی ادامه داد: همچنین در طول این مدت به طور مستقیم نبرد تن با تانک و جزئیات فرایند کار را برای بازنمایی اقدامات و جریان‌سازی منتشر می‌کردیم.
جریان سلطه همواره به دنبال پیروزی در حوزه رسانه است
وی با اشاره به اینکه جریان سلطه همیشه به دنبال پیروزی در حوزه رسانه است، تصریح کرد: رسانه‌های معاند همیشه تلاش می‌کردند از طریق رسانه ضعف‌های خود را پوشش دهند، اما در این راستا رسانه ملی تلاش کرد روایت اول را در انتقال موضوعات و محتوا به مردم دست بگیرد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما با یادآوری اینکه رسانه‌های داخلی برای انتشار آخرین اخبار با سایر شبکه‌های خارجی بدون رقابت بر سر انتشار اولیه و از این دست موارد اقدامات خوبی را انجام دادند، گفت: صدا و سیما با الگوسازی و سرعتی که در انتشار اخبار داشت سعی کرد در روایت اتفاقات اول باشد و این وجهه تمایز این سازمان را از سایرین نشان می‌دهد.
انسان‌ها در اختیار رسانه هستند
در ادامه لیلا وصالی استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: موضوع فلسطین و رژیم غاصب صهیونیستی سال‌ها است که یکی از جریانات اصلی صدا و سیما ما را تشکیل می‌دهد و این روزها با ظهور شبکه‌های اجتماعی جایگاه خبر و چند بعدی شدن آن در این فضا اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
وی ادامه داد: تولیدات رسانه‌های رسمی مانند صدا و سیما و خبرگزاری‌ها، زمانی می‌توانند بازنشر چند برابری داشته باشد که در فضای شبکه‌های اجتماعی منتشر شوند؛ همچنین بازنشرهایی که توسط مردم در گروه‌ها و کانال‌ها صورت می‌گیرد موجب می‌شود تولیدات رسانه‌ای خبرگزاری‌های رسمی انتشار بیشتری پیدا کنند.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: اکنون دو طیف جدی صدا و سیما و در مقابل بی‌بی‌سی و سی‌ان‌ان که در جهت اهداف رژیم صهیونسیتی و آمریکا حرکت می‌کنند، در زمینه انتشار اخبار فلسطین و رژیم صهیونیستی وجود دارند.
وی افزود: افرادی که از این خبرگزاری‌ها بدون سواد رسانه‌ای کافی استفاده می‌کنند، به طور قطعی در این میان گیج می‌شوند و نمی‌دانند که به کدام یک باید اعتماد و تکیه کنند.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه باید افراد به اینکه یک رسانه چه وظایفی را انجام می‌دهد، چگونه ذهن مخاطب خود را کنترل می‌کند، به چه رسانه‌ای متصل است، منافع و منبع کدام قدرت را دنبال می‌کند و این دسته از موارد توجه داشته باشند، اظهار کرد: رابطه قدرت، اقتصاد و رسانه و انسان کالایی شده است به طوری که انسان‌ها در اختیار رسانه و قدرت‌ها قرار می‌گیرند تا مقاصد آن‌ها را پیش ببرند.
وصالی ادامه داد: رسانه و قدرت با یکدیگر رابطه مستقیم دارند، یعنی هیچ تفکری مبنی بر داشتن رسانه‌های آزاد و بی‌طرف نیست، بلکه یک تکنیک اغنایی برای اغنای افکار عمومی به پذیرفتن حرف‌هایی است که افراد تصور می‌کنند بی‌طرفانه گفته می‌شود.
رسانه نیاز اصلی افراد برای تثبیت قدرت
وی با بیان اینکه رسانه و قدرت رابطه دوسویه دارند، یعنی رسانه قابلیت این را دارد که قدرت را کنترل کند و بالعکس؛ قدرت‌ها نیز برای اینکه قدرت خود را تثبیت کنند نیازمند رسانه‌ها هستند، افزود: برای درک و تحلیل پیام‌های رسانه‌ای باید به رابطه اقتصادی آن توجه کنیم، یعنی باید ببینیم رسانه چه منفعت و سودی از نشر آن خبر می‌برد از این رو روابط اقتصادی رسانه‌ها موجب بقای آن رسانه می‌شود؛ به طوری که رسانه برای تأمین مالی به بودجه نیاز دارد از این رو برای فعالیت خود باید منافع تأمین کننده خود را پیش ببرد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با یادآوری اینکه در تفکر سرمایه‌داری، تفکر اومانیستی و تفکر مسئولیت اجتماعی معنای سود و امتیاز متفاوت است، ادامه داد: بر اساس سیاست‌هایی که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی وجود دارد، مبنای آن تفکر مسئولیت اجتماعی است، در این نوع نگاه منافع و لذت‌ها در نظر گرفته می‌شود، اما با این حال در مسئولیت اجتماعی در قبال تأثیری که بر روی دیگران می‌گذارید باید پاسخگو باشید و فقط بر حسب لذت نمی‌شود پیش رفت.
وصالی تصریح کرد: در این نوع تعریف موظف هستیم از افراد مظلوم دفاع و در مقابل ظالم بایستیم و این اساس تفکری است که در اسلام و ذهن مردم جا گرفته است.
وی افزود: در این اتفاق فلسطین هیچ منفعتی برای ما در سیاستگذاری خارجی از جمله زمینه‌های بازرگانی و اقتصادی، حفاظت از مرزهای داخلی و منافع مادی ایجاد نمی‌کند.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه در این راستا تنها مسئولیت اجتماعی در قبال دفاع از مظلوم اهمیت دارد، خاطرنشان کرد: در مقابل رسانه‌های دیگری را می‌بینیم که از رژیم صهیونیستی حمایت می‌کنند و تنها منافع خود را دنبال می‌کنند.
وصالی ادامه داد: رسانه‌هایی که بر اساس منافع آمریکا و صهیونیست پیش می‌روند، در بیشتر مواقع از طریق منافع اقتصادی خود وابسته به آن‌ها هستند و در مقابل زمانی که صدا و سیمای جمهوری اسلامی را می‌بینیم، می‌دانیم که این رسانه قرار است سیاست‌های حکومت جمهوری اسلامی را پیش ببرد و این نوع فرایند مربوط به سیاست‌های حکومتی رسانه رسمی هر کشور می‌شود.
حضور شبکه‌های اجتماعی معادلات رژیم صهیونیستی را بهم زد
وی با بیان اینکه فلسطین یک کشور اسلامی است و ما در قبال یک کشور اسلامی مسئولیت بیشتری داریم و باید از آن‌ها حمایت کنیم، تصریح کرد: حضور شبکه‌های اجتماعی در این موضوع باعث شد بسیاری از معادلاتی که رژیم غاصب روی آن حساب کرده بود به هم بخورد و این جایگاه او را متزلزل کرد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه حجم محتوا منتقل شده به مخاطب باید متناسب باشد، افزود: انتظار مخاطب از رسانه ملی این است که به تمام موضوعاتی که وی با آن درگیر است بپردازد و برای آن‌ها زمان اختصاص بدهد.
وصالی گفت: یکی از وظایف ما ایجاد فهم درست در جنگ رسانه‌ای برای قشر جوان است، از این رو با توجه به بازنمایی‌هایی که در حال رخ دادن است، باید تشخیص دهیم که دشمن از چه تکنیک‌هایی برای همراه کردن ذهن مخاطب استفاده می‌کند.
وی اظهار کرد: باید برنامه‌هایی همچون فهم انگارسازی، کلیشه‌سازی و بازنمایی‌هایی که دشمن برای خبری و چگونگی اثرگذاری رسانه ایجاد می‌کند را با مثال و آموزش‌های مناسب برای مخاطب بیاوریم تا برای او قابل درک و استفاده باشد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه گاهی اوقات به قدری تصاویر و محتواهای منفی منتشر می‌شوند که با روح و روان انسان‌ها بازی می‌کنند، ادامه داد: فردی که باید این موضوع را درک کند، یک تصویر هم برای او کافی است از این رو باید حجم محتواها کافی و به اندازه باشد.
ذهن‌ها را برای تجزیه و تحلیل درست پرورش دهیم
وصالی با بیان اینکه نیازمند هستیم ذهن‌ها را برای تجزیه و تحلیل درست پرورش دهیم، تصریح کرد: بنابراین تحلیل‌ها و تفسیرها در این زمینه به ما کمک کرده و یاد می‌دهند که چگونه خود مخاطب تحلیل و تفسیر داشته باشد، در این راستا تلویزیون ملی تعدادی مخاطب خاص و عام دارد که هر کدام از آن‌ها رسانه‌های مختلفی را استفاده می‌کنند، بنابراین ما باید برای هر دسته از مخاطب‌ها برنامه‌های جداگانه داشته باشیم.
وی با بیان اینکه مخاطبانی که از هر دو رسانه استفاده می‌کنند دچار شبهات می‌شوند، چراکه با دو دیدگاه و طیف مختلف مواجه هستند، اظهار کرد: اگر می‌خواهیم روی مخاطب اثرگذاری عمیق‌تری داشته باشیم، لازم است در کنار پوشش اخبار موقعیت‌های مختلف، به موضوعات و مشکلات دیگری نیز توجه داشته باشیم تا برادری خود را اثبات کنیم.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: گاهی اوقات کلیپ‌های چند ثانیه‌ای اثرگذاری عمیق‌تری نسبت به نشست‌ها و سخنرانی‌های چند ساعتی دارند از این رو نقش شبکه‌های اجتماعی در این زمینه پررنگ است.
وصالی تصریح کرد: سواد رسانه‌ای مانند واکسن عمل می‌کند یعنی خاصیت پیشگیرانه دارد، نه مانند دارو که خاصیت درمانگری دارد؛ بنابراین ما باید چهارچوب ذهنی مخاطب را برای اینکه قدرت تحلیل آن افزایش یابد آماده کنیم.
سواد رسانه‌ای توجیه سیاست‌های خاصی نیست
وی افزود: اجرای برنامه‌های رسانه‌ای به طور متوالی و پشت سر هم موجب می‌شود مخاطب فکر کند سواد رسانه‌ای موضوعی توجیه‌گر برای خیلی از سیاست‌ها است، در حالی که سواد رسانه‌ای قرار است درست و غلط مسیری را که طی کردیم نشان دهد تا مخاطب به نتیجه‌گیری منطقی برسد.
استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه باید درک کنیم که رسانه‌ها منافع چه کسی را تأمین می‌کنند، از این رو فهم و نقد سیاسی و اقتصادی موجب دریافت این شناخت می‌شود، اظهار کرد: برنامه‌های خوبی را از جمله به افق فلسطین در صدا و سیما داریم که می‌توانند موجب آگاه‌تر شدن و افزایش ارتباطات بین‌المللی شوند.
وصالی ادامه داد: هدف ما جذب و همراه کردن مخاطبی است که با ما همسو نیست؛ از این رو می‌توانیم با مثال‌هایی که سوگیری ندارد، فردی را که برای آن فهمی از موضوع ایجاد نشده است، توجیه کنیم.
