به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» که کار خودش را از هجدهم آذر با بخش‌های مستند بلند، نیمه‌بلند، کوتاه شهید آوینی و بخش ویژه غزه، در پردیس چارسو تهران با دبیری محمد حمیدی‌مقدم آغاز کرده بود، امروز _یکشنبه بیست‌وپنجم آذر_ به کار خود خاتمه می‌دهد تا پرونده این دوره جشنواره بسته شود.
جشنواره سینماحقیقت امسال همانند سال‌های گذشته دارای ویژگی‌های خاص بود؛ تنوع آثار در بخش‌های مختلف و موضوعات متکثری که ذائقه هر مخاطبی با هر نوع سلیقه‌ای را تأمین می‌کرد؛ ویژگی‌های جشنواره و برجسته‌ترین آثار این دوره جشنواره به روایت خبرنگاران و اهالی رسانه موضوع بود که محور این گزارش قرار گرفت.
مستندسازان درحال کشتی‌گرفتن با پهلوان می‌شوند
محمد شکیبانیا مجری‌تلویزیون و مستندساز و تهیه‌کننده مستند که تجربه ریاست جشن مستقل سینمای مستند را در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با مجله آرونو به روایت یکی از آثار جشنواره پرداخته و اظهار می‌کند: «دره پروانه‌ها» یکی از مستندهایی بود که امسال من در جشنواره دیدم؛ این فیلم درخصوص یک شاعر فارسی‌زبان، گیلکی و ترانه‌سرا به اسم شیون فومنی است؛ نکته این فیلم این مسئله بود که زمانی فیلمساز درباره یک استاد فیلم می‌سازد، انگار درحال کشتی‌گرفتن با یک پهلوان شده و خیلی مهم است که از پس آن برآید و این نکته خیلی برای من جالب بود که کارگردان به سراغ دوستان و خانواده این شاعر رفته بود و با همه این‌ها صحبت کرده بود و توانسته بود فضایی که شاعر در آن زیست کرده بود را از جنگل و آسمان تا آب با نگاه شاعرانه روایت کند.
وی به ویژگی‌های این مستند می‌پردازد و می‌افزاید: من فکر می‌کنم کارگردان در این مستند خودش هم به وجد و شعر آمده و با یک نگاه شاعرانه برای مخاطب روایت می‌کند؛ این نگاه باعث یک روایت ویژه از این شاعر شده بود.
این تهیه‌کننده مستند درباره ارتباط سینماحقیقت با حقیقت می‌گوید: حقیقت امری دست‌یافتنی نیست اما فیلم مستند برای اینکه تعهد به واقعیت دارد، راهی به حقیقت می‌برد و پرتویی به حقیقت است چراکه حقیقت یک مفهوم والاست که با منطق و استدلال محقق می‌شود و سینماحقیقت به‌خاطر اینکه با این مقولات روبه‌روست، متعهدانه به حقیقت است.
لزومی ندارد حقیقت با سینماحقیقت نسبتی داشته باشند
عطیه مؤذن هم که از خبرنگاران سینماست، درباره روایت خود از سینماحقیقت از فیلم مستند «کابین» می‌گوید و اظهار می‌کند: این فیلم از آثاری است که نگاه مخاطب به آن صفر و صدی است یعنی دوست داشتن و نداشتن کابین حتماً سلیقه‌ای است و همان‌طور که کسی فیلم را دوست دارد در نقطه مقابل شخص دیگری می‌تواند دوست نداشته باشد. من درباره این فیلم نمی‌گویم خیلی مستند خوبی است اما به نظرم مستند متفاوتی است، از این حیث که ما تاکنون از این مدل بچه‌ای نسل ضد و آدم‌هایی که احتمالاً خیلی هیچ‌چیزی برایشان مهم نیست و روابط برایشان بی‌پرده است و قید و بندها را ندارند را در یک مستند ندیده‌ایم. اینکه یک مستند به دور از اینکه توصیه کند و به عنوان یک معضل اجتماعی به آن‌ها نگاه کند را ندیده بود و از این حیث برای من یک مستند متفاوت بود که بی‌پروا و صریح این آدم‌ها را نشان می‌دهد.
وی معتقد است شاید صراحت فیلم مخاطب را اذیت کند اما از یک حیث این صراحت برای پدر و مادرها و روانشناسان، جامعه‌شناسان و مسئولان و کسی که برای جامعه تصمیم می‌گیرد، لازم است و در ادامه می‌افزاید: وقتی می‌گوئیم یک مستند خوب است حتماً منظورمان این نیست که فضای مستند حال خوبی دارد نیست بلکه نسل ضد را کاملاً با همان شمایل و زندگی که دارند بدون هیچ روتوشی تصویر می‌کند.
این فعال رسانه‌ای در پاسخ به اینکه نسبت جشنواره سینما حقیقت با حقیقت را چگونه ارزیابی می‌کند، معتقد است لزومی ندارد حقیقت با سینماحقیقت نسبتی داشته باشند. عده‌ای درباره مستند کابین معتقد بودند این مستند دستکاری شده بود لذا مستندهایی را دیده‌ایم که مهندسی شده است و دخالت کارگردان در آن وجود دارد بخاطرهمین حقیقت به معنی همان چیزی که وجود دارد و یا حقیقت به معنی آن چیزی که دوست داریم نمایش دهیم و یا حقیقتی که لازم است مخاطب ببیند همگی تعاریفی است حقیقت است که ابعاد مختلفی دارند لذا ما اصلاً خودم را درگیر این کلیدواژه‌ها نمی‌کنم که بگوییم حالا باید نسبتی بین آن‌ها وجود داشته باشد یا نه اما به نظرم مهم فرم و جذابیت مستند است که حرف و ارزش ازوده‌ای داشته باشد.
«حرفه‌ای» یک مستند جسورانه است
محمد صابری از فعالان رسانه هم مستند «حرفه‌ای» را معرفی کرده و می‌گوید: این فیلم یک پرتره در جشنواره امسال درباره شخصیتی بود که فارغ از ساختار مستند، خودِ شخصیت خیلی برای من کشش داشت و جذاب بود چون این شخصیت برای من ناشناخته بود؛ فیلم درخصوص دکتر محمدعلی امیرمعزی است؛ او یک شیعه پژوه است که کرسی شیعه‌پژوهشی دانشگاه لندن را برعهده دارد. کسی که سابق بر این متعلق به هانری کربن بوده است و امروز این ایرانی بر آن تکیه زده است که این موضوع برای من خیلی جالب بود که یک شهروند که مدال الف شهروندی فرانسه را گرفته است و مصاحبه‌هایی از دانشمندان فرانسوی درخصوص علوم دینی در این مستند آمده است که آن‌ها خیلی به این فرد ایرانی افتخار می‌کنند درحالی که خیلی برای من خیلی غریب بود که این شخصیت را در ایران نمی‌شناسیم.
وی می‌افزاید: دکتر معزی، فردی است که باعث شده نگاه اروپا به شیعه متفاوت شود و این دستاورد بزرگی است که یک نفر در عصری که همه دانشمندان علوم‌پژوه اروپا به اسناد شناختی که از اهالی سنت از اسلام داشتند تا کنون بخاطر مباحث خشونتی علیه اسلام بوده‌اند حالا با قرائتی متفاوت از اسلام که قرائت شیعی و مبتنی بر باور بر امام است، توسط یک دانشمند تشریح می‌شود و خیلی برای من جالب بود که یک پروفسور فرانسوی در این مستند وقتی می‌خواهد دکتر معزی را توصیف کند، می‌گوید «این فرد جاسوس خدا در بین ما آدم‌هاست».
صابری «حرفه‌ای» را یک مستند جسورانه می‌داند و درباره نسبت حقیقت با جشنواره فیلم حقیقت ادامه می‌دهد: دقیقاً فیلم «حرفه‌ای» یعنی نسبت حقیقت با جشنواره حقیقت؛ این جشنواره باعث شد یک حقیقت برای من که سال‌ها در عرصه رسانه بوده‌ام و نسبت به این فرد که بخشی از عمر خودش را برای معرفی شیعه در اروپا صرف کرده ناآگاه باشم را آشکار کند و سینما این ناآگاهی من را مرتفع می‌کند لذا در صحبت از حقیقت نباید خیلی ایده‌آل گرا بود چون حقیقت چیز عجیب‌و غریبی نیست بلکه مثل چراغ‌قوه‌ای است که می‌توانیم به هر سمتی بتابانیم و هرچیزی که باعث برطرف شدن بخشی از تاریکی ذهن مخاطب شود را باید حقیقت دانست و جشنواره سینماحقیقت یک دهه است که پرچمدار حقیقت در سینمای ایران است.
به گزارش مجله آرونو، جشنواره حقیقت بخاطر نگاه ژرف مستندسازان و پژوهش عمیقی که صورت می‌گیرد، یک اتفاق ویژه است. مشکلات و مسائل زیر ذره‌بین دوربین مستندساز قرار می‌گیرد و ابعادی از جامعه منعکس می‌شود که شاید در روزمرگی‌های موجود مورد توجه هیچ مدیر و مسئولی قرار نگیرد لذا جشنواره فیلم مستند ایران «سینماحقیقیت» از آن رویدادهای سینمایی مهم است که مخاطب آن باید فراتر از علاقه‌مندان به سینما باشد بلکه مدیران موفقی که به دنبال نگاه به مشکلات و رفع آن‌ها هستند می‌توانند مخاطبین اصلی این جشنواره قرار گیرند تا حقیقت مشکلات آشکار و درباره آن‌ها اقدام صورت گیرد.
