به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، رشد کودکان و نوجوانان به شدت تحت تأثیر سبک زندگی و عادت‌های روزانه قرار می‌گیرد و این دوره از زندگی که دوران تغییرات جسمانی، روانی و اجتماعی است، نقش حیاتی در شکل‌گیری الگوهای زندگی آینده افراد دارد و انتخاب‌های سالم یا ناسالم می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر سلامت جسمی، روانی و حتی موفقیت تحصیلی و اجتماعی آن‌ها داشته باشند.
کودکان و نوجوانان نیاز دارند محیطی داشته باشند که در آن بتوانند عادت‌های مثبت را تمرین و از الگوهای منفی دوری کنند، چراکه این عادت‌ها می‌تواند در آینده تعیین‌کننده کیفیت زندگی آن‌ها باشد و باید توجه داشت که عادت‌های سالم همچون داشتن خواب کافی و ورزش منظم در حفظ و تقویت سلامت جسمی و ذهنی کودکان و نوجوانان بسیار مؤثر است.
خواب کافی به عنوان یک نیاز اصلی، موجب بازسازی سلول‌ها و تقویت عملکرد مغز می‌شود و نقش کلیدی در ترشح هورمون‌های رشد دارد و خوابیدن در یک محیط آرام و دور از عوامل مزاحم همچون نور شدید و صدای بلند می‌تواند کیفیت خواب را افزایش دهد، ورزش منظم نیز یکی از ارکان مهم در سبک زندگی سالم است و فعالیت‌های بدنی روزانه مانند دویدن، شنا یا بازی‌های ساده موجب تقویت قلب، افزایش استقامت و رشد عضلات و استخوان‌ها می‌شود.
باید توجه داشت که ورزش می‌تواند منجر به بهبود حال عمومی و کاهش استرس شود و شرکت در فعالیت‌های گروهی می‌تواند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را تقویت کند، اما در مقابل، سبک زندگی ناسالم و کم‌تحرکی می‌تواند تأثیرات منفی شدیدی بر روند رشد کودکان و نوجوانان داشته باشد.
کودکان و نوجوانان در برابر بعضی بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر هستند / اهمیت سبک زندگی سالم در روند رشد و تکامل افراد
رؤیا کلیشادی، متخصص کودکان و نوجوانان، تغذیه و رشد در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه مهم‌ترین نعمت برای هر فردی، سلامتی است و باید برای حفظ سلامتی تلاش شود، اظهار کرد: کودکان و نوجوانان سیستم ایمنی قوی‌تری دارند و کمتر به بیماری‌هایی که با افزایش سن افراد را درگیر می‌کند، مبتلا می‌شوند.
وی با بیان اینکه با وجود داشتن سیستم ایمنی قوی‌تر، کودکان و نوجوانان در برابر بسیاری از بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر هستند، افزود: به همین دلیل مهم است که ارتقای سلامت کودکان و نوجوانان همواره مورد توجه قرار داشته باشد و مشکلاتی که سلامت کودکان و نوجوانان را درگیر می‌کند شامل دو گروه بیماری‌های عفونی و اختلالات رشد و تکامل می‌شود.
متخصص کودکان و نوجوانان، تغذیه و رشد با بیان اینکه در صورت ایجاد اختلال در روند رشد و تکامل کودکان و نوجوانان، مشکلاتی بروز می‌کند، ادامه داد: یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در روند رشد و تکامل گروه سنی کودکان و نوجوانان، سبک زندگی است که از جمله عوامل مرتبط با سبک زندگی می‌توان به خواب و تغذیه مناسب اشاره کرد.
صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی است / لزوم نهادینه شدن عادت‌های سالم از دوران کودکی و نوجوانی
کلیشادی با بیان اینکه بهترین نوع رژیم تغذیه‌ای برای کودکان و نوجوانان، رژیم تغذیه‌ای است که در آن از تمام گروه‌های غذایی استفاده شود، گفت: رعایت‌های کلی تغذیه‌ای نیز باید در رژیم غذایی کودکان و نوجوانان مد نظر قرار گیرد و برای نهادینه شدن عادت‌های سالم، تلاش شود.
وی با بیان اینکه صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی است و بر یادگیری، حافظه و خلق کودک و نوجوان تأثیر می‌گذارد، اضافه کرد: صبحانه در روند رشد کودکان و نوجوانان نقشی اساسی دارد، اما با این وجود بسیاری از کودکان و نوجوانان به دلایل مختلفی از جمله دیر خوابیدن یا نداشتن خواب باکیفیت، میلی به مصرف صبحانه ندارند.
متخصص کودکان و نوجوانان، تغذیه و رشد با بیان اینکه در صورت مدیریت و کنترل شدن خواب و زودتر بیدار شدن در ساعات صبح، میل کودکان و نوجوانان به مصرف صبحانه بیشتر خواهد شد، خاطرنشان کرد: والدین می‌توانند برای ترغیب فرزندان به میل کردن صبحانه از مواد غذایی متنوعی استفاده کنند و استفاده از مواد خوراکی شیرین در وعده صبحانه، باوری اشتباه و نیازمند اصلاح است و مصرف مواد غذایی پروتئینی در وعده صبحانه توصیه می‌شود.
استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال همچون تلفن همراه، تبلت یا بازی‌های رایانه‌ای، به کاهش تمرکز، آسیب به چشم‌ها و انزوای اجتماعی منجر می‌شود و این سبک زندگی، موجب کاهش تحرک بدنی می‌شود که خطر ابتلاء به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و چاقی را افزایش می‌دهد و کودکان و نوجوانانی که زمان بیشتری را صرف نشستن و استفاده از فناوری می‌کنند، با کاهش عملکرد تحصیلی و اجتماعی روبه‌رو می‌شوند.
تغذیه سالم به عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای سبک زندگی، بر رشد جسمانی و ذهنی کودکان و نوجوانان تأثیر مستقیمی دارد و مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی همچون سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، پروتئین‌های کم‌چرب و لبنیات باعث افزایش انرژی، تقویت سیستم ایمنی و رشد مطلوب استخوان‌ها و ماهیچه‌ها می‌شود و علاوه بر این، مصرف مواد حاوی امگا ۳ مانند ماهی و گردو می‌تواند عملکرد مغزی را تقویت کند و تمرکز را بهبود ببخشد.
مصرف بیش از حد غذاهای فراوری‌شده، نوشیدنی‌های قندی و شیرینی‌جات، به مشکلاتی مانند چاقی، کمبود مواد مغذی ضروری و کاهش توانایی ذهنی منجر می‌شود و علاوه بر جنبه‌های جسمی، سلامت روانی و اجتماعی نیز در روند رشد کودکان و نوجوانان بسیار تأثیرگذار است، در همین راستا یادگیری مهارت‌هایی همچون مدیریت استرس، ارتباط مؤثر و حل مشکلات به کودکان کمک می‌کند تا احساسات منفی را بهتر کنترل و روابط سالم‌تری ایجاد کنند.
در محیط‌هایی که کودکان با فشارهای روانی یا کمبود حمایت عاطفی روبه‌رو هستند، احتمال بروز مشکلاتی همچون اضطراب، افسردگی و ناتوانی در تعاملات اجتماعی بیشتر است و والدین و مربیان باید توجه ویژه‌ای به ایجاد محیط‌های حمایتی و تشویق کودک به بیان احساسات داشته باشند.
