به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، رتینوبلاستوما که یکی از انواع سرطان چشم در کودکان است، یک بیماری جدی و تهدیدکننده محسوب می‌شود که در سلول‌های شبکیه شکل می‌گیرد و این بیماری به طور معمول در سنین پایین رخ می‌دهد و به دلیل پیشرفت سریع آن، نیازمند توجه فوری و اقدامات مناسب است و با توجه به این موضوع، آگاهی والدین در مورد این بیماری و پیامدهای آن، نقش مهمی در حفظ سلامت کودک دارد.
علائم این بیماری بیشتر در مراحل اولیه قابل شناسایی است و شامل مواردی مانند انعکاس سفید غیرطبیعی در مردمک چشم، اختلال در حرکت چشم‌ها، قرمزی یا التهاب چشم و تغییر در اندازه یا شکل مردمک می‌شود و شناسایی به‌موقع این علائم، می‌تواند مسیر درمان را ساده‌تر و موفق‌تر کند، از همین رو والدین باید دقت کافی در مشاهده علائم داشته باشند و در صورت هرگونه ناهنجاری، به متخصص مراجعه کنند.
یکی از جنبه‌های مهم رتینوبلاستوما، عوامل زمینه‌ساز آن است که این عوامل ممکن است شامل تغییرات ژنتیکی یا مشکلات ارثی باشد، همچنین کودکانی که دارای سابقه خانوادگی این بیماری هستند، باید تحت نظارت دقیق قرار گیرند و ارزیابی‌های ژنتیکی می‌تواند به شناسایی کودکان در معرض خطر کمک کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
برای تشخیص این سرطان، پزشکان از ابزارهای پیشرفته‌ای مانند تصویربرداری پزشکی (سونوگرافی یا ام‌آرآی)، معاینه‌های چشمی تخصصی و در بعضی موارد، نمونه‌برداری استفاده می‌کنند و این روش‌ها به شناسایی دقیق تومور و ارزیابی میزان پیشرفت آن کمک خواهد کرد، در واقع تشخیص زودهنگام بیماری، اصلی‌ترین عامل برای افزایش موفقیت درمان و کاهش آسیب‌های احتمالی است.
سرطان چشم کودکان چه علائمی دارد؟
پوریا عادلی، عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیوانکولوژی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه رتینوبلاستوما یا سرطان چشم کودکان، نوعی بیماری نادر اما جدی است که از سلول‌های شبکیه منشأ می‌گیرد، اظهار کرد: این بیماری نادر است، اما می‌تواند بینایی کودک را به خطر بیندازد و زندگی او را تهدید کند و نقش والدین در آگاهی و تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار حیاتی است، چراکه اقدامات به‌موقع می‌تواند جلوی عواقب جبران‌ناپذیری را بگیرد.
وی با اشاره به اینکه تشخیص زودهنگام سرطان چشم می‌تواند شانس موفقیت درمان را به طرز قابل توجهی افزایش دهد، افزود: علائم اولیه این بیماری شامل انعکاس سفید در مردمک چشم، انحراف چشم (استرابیسم)، قرمزی یا التهاب و تغییر اندازه مردمک است و والدین باید در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرطبیعی در چشمان فرزند خود، به پزشک متخصص مراجعه کنند.
عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیوانکولوژی ایران با بیان اینکه این بیماری تحت تأثیر عوامل خطری مانند سابقه خانوادگی رتینوبلاستوما، جهش‌های ژنتیکی و بعضی بیماری‌های نادر ژنتیکی قرار می‌گیرد، تصریح کرد: اطلاع از این عوامل و انجام معاینات پزشکی منظم در کودکانی که در معرض خطر هستند، می‌تواند کمک قابل توجهی به پیشگیری یا تشخیص زودهنگام بیماری کند.
والدین از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در مقابله با سرطان چشم کودکان هستند
عادلی ادامه داد: روش‌های درمان رتینوبلاستوما بسته به اندازه و محل تومور و میزان پیشرفت بیماری متفاوت است و درمان ممکن است شامل جراحی (تخلیه چشم)، پرتودرمانی، لیزر درمانی، کرایوتراپی (انجماد تومور) یا شیمی‌درمانی باشد؛ در واقع هدف از درمان حفظ بینایی، کنترل بیماری و جلوگیری از گسترش آن به سایر نقاط بدن است.
وی با بیان اینکه پس از درمان این بیماری، مراقبت‌های ویژه‌ای لازم است، گفت: مراقبت‌ها شامل پیگیری‌های پزشکی منظم، توانبخشی بینایی برای کمک به کودک در سازگاری با تغییرات و حمایت روانی و اجتماعی برای ارتقای کیفیت زندگی بیمار است و والدین در این مرحله نقش مهمی ایفا می‌کنند.
عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیوانکولوژی ایران با اشاره به اینکه والدین به عنوان اولین خط دفاعی در مقابله با رتینوبلاستوما شناخته می‌شوند، اضافه کرد: آگاهی از علائم و عوامل خطر و مراجعه سریع به متخصص چشم، می‌تواند تأثیر چشم‌گیری بر پیشگیری از مشکلات جدی این بیماری داشته باشد و زندگی سالم‌تری را برای کودک تضمین کند.
درمان رتینوبلاستوما ممکن است شامل ترکیبی از روش‌های مختلف مانند جراحی، پرتودرمانی، لیزر درمانی، کرایوتراپی و شیمی‌درمانی باشد و بر اساس اندازه و محل تومور، پزشکان تصمیم می‌گیرند که کدام روش بهترین نتیجه را خواهد داشت.
پس از درمان این بیماری خانواده‌ها باید مراقبت‌های لازم را در نظر داشته باشند که این مراقبت‌ها شامل پیگیری‌های پزشکی برای جلوگیری از عود بیماری، برنامه‌های توانبخشی برای کمک به سازگاری کودک و حمایت‌های روانی برای بهبود سلامت روحی و اجتماعی او است و ایجاد محیطی حمایتی و آرامش‌بخش برای کودک، اهمیت زیادی در دوران پس از درمان دارد.
آگاهی و مشارکت والدین عامل کلیدی در مقابله با رتینوبلاستوما است و والدین با توجه دقیق به سلامت چشمان کودک و رعایت اقدامات پیشگیرانه می‌توانند از بروز این بیماری و عوارض ناشی از آن جلوگیری کنند و همکاری و همراهی والدین با متخصصان چشم پزشکی و پیروی از توصیه‌های آن‌ها، بهترین راه برای حفظ سلامت کودک است.
