به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، اضطراب یک واکنش طبیعی بدن به استرس است که در صورت ادامه داشتن برای طولانی‌مدت می‌تواند تأثیرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی بگذارد و درک علل اضطراب و روش‌های مدیریت آن می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی این احساس کمک کند، همچنین در شرایط بحرانی، اضطراب ممکن است شدت بیشتری پیدا کند، اما راهکارهایی برای کنترل آن وجود دارد.
به طور کلی، اضطراب یک احساس ناخوشایند از نگرانی، دلهره یا ترس است که در پاسخ به موقعیت‌های نامشخص یا استرس‌زا ایجاد می‌شود و این حالت می‌تواند شامل علائم جسمی مانند ضربان قلب بالا، تعریق، مشکلات گوارشی و تنش عضلانی باشد و در صورتی که اضطراب مزمن شود، می‌تواند به اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر یا حملات پانیک منجر شود.
اضطراب می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و عوامل زیستی مانند تعادل نداشتن شیمیایی مغز، ژنتیک و ساختار عصبی از جمله دلایل بیولوژیکی اضطراب است و علاوه بر این، تجربیات زندگی، فشارهای اجتماعی، مشکلات مالی یا رویدادهای آسیب‌زا می‌توانند باعث ایجاد اضطراب شود و سبک زندگی ناسالم، مصرف مواد مخدر، کمبود خواب و تغذیه نامناسب نیز از عوامل مؤثر به شمار می‌رود.
برای مدیریت اضطراب، تکنیک‌های متعددی وجود دارد و تمرینات تنفس عمیق و ورزش می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند، همچنین تنظیم خواب، تغذیه سالم و اجتناب از مصرف کافئین و مواد تحریک‌کننده نیز در کنترل اضطراب مؤثر است و نوشتن افکار، ارتباط با دیگران و تمرین پذیرش و ذهن‌آگاهی می‌تواند احساسات منفی را کاهش دهد.
روش‌های درمانی مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT) به افراد کمک می‌کند تا افکار منفی و الگوهای اضطراب‌آور را شناسایی کنند و تغییر دهند که این نوع درمان تأکید بر تغییر دیدگاه فرد نسبت به شرایط استرس‌زا دارد و درمان‌های حمایتی مانند مشاوره گروهی و فردی نیز می‌تواند به بهبود مدیریت اضطراب کمک کند.
اضطراب غیرارادی و همراه با آشفتگی درونی است / علائم جسمانی اضطراب چیست؟
سمانه نیلفروش‌زاده، روانشناس و مشاور خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه اضطراب نوعی هیجان شدید غیرارادی است که با حالت ناخوشایند آشفتگی درونی همراه می‌شود، اظهار کرد: اضطراب برای مدت طولانی فرد را درگیر می‌کند و باعث می‌شود عملکرد فرد تحت تأثیر قرار گیرد.
وی با بیان اینکه بسیاری اوقات اضطراب علائم جسمی به همراه خواهد داشت، افزود: افزایش تعریق، تپش قلب، تکرر ادرار، فراموشی، عصبانیت، پرخاشگری، درد معده و سایر دردهای گوارشی، می‌تواند از جمله علائم جسمانی اضطراب باشد که فرد آنها را تجربه می‌کند و به واسطه این علائم فرد درگیر شرایط جدیدی می‌شود.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه زمانی که علائم جسمی همراه با اضطراب شدید بروز می‌کند، فرد توان انجام فعالیت‌ها و امور را با کیفیت بالا نخواهد داشت، تصریح کرد: اضطراب به صورت کامل غیرارادی است و نمی‌توان با گفتن جمله «نگران نباش»، انتظار داشت که اضطراب فرد فروکش کند و از بین برود.
رفتار افراد هنگام بروز اضطراب قابل مدیریت و کنترل است / رویارویی با موقعیتی غیرقابل پیش‌بینی می‌تواند ایجاد اضطراب کند
نیلفروش‌زاده با بیان اینکه تنها امری که در ارتباط با اضطراب قابل مدیریت و کنترل است، شامل مدیریت رفتار در مقابل اضطراب غیرارادی می‌شود که فرد آن را تجربه می‌کند، ادامه داد: هیجان شدیدی که تحت عنوان اضطراب تجربه می‌شود، غیرارادی است، اما رفتاری که افراد از خود هنگام رویارویی با این هیجان نشان می‌دهند، قابل کنترل و مدیریت است.
وی با بیان اینکه ایجاد تشویش و نگرانی‌های بیشتر سطح اضطراب افراد را بالاتر می‌برد، گفت: والدین باید توجه داشته باشند که استرس‌ها و اضطراب آنها به فرزندان منتقل می‌شود، از همین رو باید نسبت به رفتار و گفتار خود توجه ویژه‌ای داشته باشند و از انجام رفتارهایی که منجر به تشدید اضطراب در فرزندان می‌شود نیز خودداری کنند.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه میزان بروز اضطراب در افراد متفاوت است و به شخصیت آنها بستگی دارد، اضافه کرد: اضطراب علل بسیاری دارد که از جمله آنها می‌توان به روبه‌روی افراد با موقعیتی غیرقابل پیش‌بینی اشاره کرد که فرد در ذهن خود برای این موقعیت برنامه‌ای نداشته است و درگیر شوک می‌شود.
شرایط بحرانی مانند بلایای طبیعی، بحران‌ها، بیماری‌های همه‌گیر و مشکلات خانوادگی می‌تواند اضطراب را تشدید کند؛ در این شرایط، بدن وارد وضعیت آماده‌باش می‌شود که منجر به افزایش سطح کورتیزول و واکنش‌های استرسی شدید می‌شود و اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، ممکن است باعث فرسودگی روحی و جسمی شود.
در شرایط بحرانی، کنترل اضطراب بسیار مهم است و تنفس عمیق، تمرکز بر زمان حال و انجام فعالیت‌های آرام‌بخش مانند گوش دادن به موسیقی یا خواندن کتاب می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند؛ علاوه بر این، صحبت کردن با دیگران، جست‌وجوی حمایت اجتماعی و دوری از اخبار منفی می‌تواند شدت اضطراب را کاهش دهد.
در مجموع، برخورداری از سبک زندگی سالم می‌تواند نقش مهمی در کاهش اضطراب ایفا کند و داشتن برنامه روزانه منظم، انجام ورزش‌های هوازی، خواب کافی و رژیم غذایی متعادل می‌تواند علائم اضطراب را کاهش دهد، همچنین دوری از محرک‌های روانی مانند استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی و اخبار پراسترس می‌تواند به بهبود سلامت روان کمک کند.
اضطراب یک احساس طبیعی است که اگر مدیریت نشود، می‌تواند به مشکلات جدی روانی و جسمی منجر شود و شناخت علل اضطراب و استفاده از تکنیک‌های کنترل آن، به افراد کمک می‌کند تا زندگی آرام‌تری داشته باشند و در شرایط بحرانی، تمرکز بر راهکارهای مقابله‌ای می‌تواند به کاهش اثرات منفی اضطراب کمک کند و باعث حفظ تعادل روحی و جسمی شود.
