به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، سیاه‌دانه یکی از گیاهان دارویی است که در طب سنتی و اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد و از خواص آن استفاده زیادی می‌شود، سیاه‌دانه (Black Seed) است، خواص سیاه‌دانه، برای بدن بسیار فراوان است و دلیل آن وجود تیموکینون (Thymoquinone) در آن است، سیاه‌دانه با نام‌های زیره سیاه، شونیز و رازیانه حبشی نیز شناخته می‌شود، دانه‌های سیاه‌دانه به رنگ سیاه و کمی براق، با طعمی تند و گس است و از آن‌ها به صورت کامل، پودری و روغن استفاده می‌شود.
خواص سیاه‌دانه برای بدن
سیاه‌دانه به دلیل دارا بودن ترکیبات مختلف، خواص درمانی و تقویتی بسیاری برای سلامتی دارد، بعضی از مهم‌ترین خواص سیاه‌دانه عبارتند از:
- تقویت سیستم ایمنی
- کاهش التهاب
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- کاهش کلسترول
- کنترل قند خون
- کاهش فشار خون
- تقویت حافظه
- تقویت مو
- تقویت پوست
- خواص ضد انگلی (Anti Parasite)
- خواص ضد سرطان
- کاهش درد
- افزایش شیر مادر
- بهبود باروری
- تقویت بینایی
- کاهش اضطراب و افسردگی
- سم زدایی بدن
- تقویت استخوان‌ها
- بهبود خلق و خو
- کاهش وزن
خواص سیاه‌دانه در طب سنتی
کاربردهای سیاه‌دانه به قدری گسترده است که برخی گیاه‌شناسان از آن به عنوان گیاه بهشتی نام می‌برند؛ سیاه‌دانه سابقه‌ای پربار در انواع طب سنتی همچون آیورودا، یونانی، سیدها و تیب دارد، مقبره‌های فرعون‌های مصر باستان نشان می‌دهد که از این دانه در دوران مصر باستان نیز استفاده می‌شده است.
امروز از این گیاه دارویی در بسیاری از کشورهای عربی، آسیا، آفریقا و بخش‌هایی از اروپا برای پیشگیری یا درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود؛ خواص سیاه‌دانه به درمان مفاصل متورم و مشکلات تنفسی همچون آسم و برونشیت کمک می‌کند، همچنین گفته می‌شود که خواص سیاه‌دانه از بدن در برابر بیماری‌های مزمن، مانند دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی محافظت می‌کند.
انواع سیاه‌دانه
سیاه‌دانه به شکل دانه یا خمیر عرضه می‌شود که می‌توان از آن‌ها برای طعم دادن به غذا استفاده کرد؛ همچنین می‌توانید سیاه‌دانه را به صورت اسانس روغنی، عصاره، پودر یا کپسول خریداری کنید که همه گزینه‌های پرطرفداری برای استفاده از خواص این گیاه دارویی هستند.
به‌طور کلیبهترین شکل مصرف سیاه‌دانه به نوع نیاز بستگی دارد، به عنوان مثال، روغن‌ها و خمیرها را می‌توان به صورت موضعی برای درمان بیماری‌های پوستی یا کاهش التهاب استفاده کرد، در حالی که مصرف پودر، قرص و عصاره برای پیشگیری یا درمان التهاب داخلی و یا بیماری مزمن توصیه می‌شود.
تأثیر سیاه‌دانه بر سلامت پوست و مو
یکی از مهم‌ترین ترکیبات فعال در سیاه‌دانه، تیموکینون است که خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد، مصرف منظم سیاه‌دانه می‌تواند به درمان مشکلات پوستی همچون آکنه، اگزما و پسوریازیس کمک کند، همچنین وجود آنتی اکسیدان در این دانه سیاه می‌تواند از سلول‌های پوستی در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند و روند پیری را به تعویق بیندازد.
از دیگر خواص سیاه‌دانه برای پوست و مو، ضد قارچ بودن این دانه است، این مورد می‌تواند به درمان عفونت‌های قارچی پوست همچون قارچ ناخن پا کمک کند، همچنین این دانه موجب تقویت فولیکول‌های مو (Hair Follicle) می‌شود و از ریزش مو جلوگیری می‌کند.
عوارض سیاه‌دانه
اگر سیاه‌دانه به‌صورت خوراکی در مقادیر کم، مصرف شود (مانند طعم‌دهنده برای غذاها) برای بیشتر افراد بی‌خطر است، روغن این گیاه و عصاره آن در صورت استفاده کوتاه‌مدت و طبق نظر پزشک، مشکلی ایجاد نمی‌کند و در حال حاضر، اطلاعات زیادی در مورد بی‌خطر بودن مصرف بیشتر آن وجود ندارد.
