به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، «خانواده» از ابتدای تاریخ تاکنون به عنوان اصلیترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و خاستگاه فرهنگها، تمدنها و تاریخ بشر بوده است، دین اسلام به عنوان مکتبی انسانساز، بیشترین توجه را به والایی خانواده دارد؛ از این رو این نهاد مقدس را کانون تربیت میشمارد، نیکبختی و بدبختی جامعه انسانی را نیز به صلاح و فساد این بنا وابسته میداند و هدف از تشکیل خانواده را تأمین نیازهای عاطفی و معنوی انسان از جمله دستیابی به آرامش برمیشمارد.
اولین کارکرد خانه، تأمین آرامش جسم و تسکین جان اعضای آن است که البته مرهون امنیت همه جانبه این محیط برای اعضا است؛ فضای محدود و امن خانه، حریمی برای ابراز احساسات، بیان اسرار و تأمین نیازهای جسمی و روحی انسان است، این سکونت و امنیت را خداوند به خود نسبت میدهد و میفرماید «والله جعل لکم من بیوتکم سکناً»؛ خداوند از خانههای شما محل سکونت و آرامش برایتان قرار داد.
خانواده یک واحد اجتماعی است که هدف از آن در نگاه قرآن، تأمین سلامت روانی برای سه دسته زن و شوهر، پدر و مادر و فرزندان است، همچنین هدف، ایجاد آمادگی برای برخورد و رویارویی با پدیدههای اجتماعی است؛ از این رو در آیه ۷۴ سوره فرقان میخوانیم «وَالَّذِینَ یقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیاتِنَا قُرَّةَ أَعْینٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا؛ و کسانی که میگویند خدایا، ما را از همسرانمان نور چشمان ببخش و ما را رهبر پرهیزکاران گردان»، این آیه بر اهمیت خانواده و پیش آهنگی آن در تشکیل جامعه نمونه انسانی اشاره دارد، چنان که پیوندهای سالم و درخشان خانوادگی را ایده آل پرهیزکاران معرفی میکند.
دین اسلام به ازدواج اهمیت فراوانی داده و آن را سنتی از سنتهای پیامبر اسلام (ص) معرفی کرده است، همچنین قرآن کریم ازدواج را مایه آرامش دانسته و به مسلمانان توصیه کرده است که مردان و زنان بیهمسر را همسر دهند؛ در روایات، ویژگیها و امتیازات فراوانی برای ازدواج ذکر شده که از جمله آنها میتوان به بزرگترین نعمت پس از نعمت اسلام، سبب خیر در دنیا و آخرت، نگهدارنده نصف یا دو سوم دین و افزایشدهنده روزی اشاره کرد.
خانواده، اجتماع کوچکی از جامعه
متن زیر یادداشتی برگرفته از آثار آیتالله مکارم شیرازی، مرجع تقلید و استاد درس خارج فقه و اصول در مورد اهمیت و جایگاه خانواده در اسلام است که در ادامه میخوانید:
«اسلام آئینی اجتماعی است و خانواده یک اجتماع کوچک است، لذا در مقیاس وسیع جامعه، مقیاسی کوچک به نام خانواده قرار دارد، به نحوی که اگر در تشکیل واحدهای بزرگ اجتماعی و کل جامعه انسانی بیندیشیم خانواده به شدت خودنمایی میکند.
نهاد خانواده آنچنان از اهمیت بالایی برخوردار است که محیط سالم یا ناسالم خانواده تأثیر بسیار عمیقی در پرورش فضائل اخلاقی، یا رشد رذائل دارد؛ بهگونهای که باید سنگ زیربنای اخلاق انسان در آنجا نهاده شود، این چنین است که نهتنها پیامبر در سرزمین و خانواده آبرومندی متولد شد، بلکه پرورش و نمو و رشد او نیز در محیطی مملو از کرامت و بزرگواری تحقق یافت.
تأمل در آیات قرآن حاکی از اهمیت زیاد به پیوند خانوادگی، احترام و اکرام پدر و مادر و نیز توجه به تربیت فرزندان است، این بخاطر آن است که جامعه بزرگ انسانی از واحدهای کوچکتری به نام خانواده تشکیل میشود، همانگونه که یک ساختمان بزرگ از غرفهها و سپس از سنگها و آجرها تشکیل میشود.
اهمیت تشکیل خانواده و جایگاه آن تا به آن پایه است که قرآن کریم، یک عذر عمومی و بهانه همگانی برای فراز از زیر بار ازدواج و تشکیل خانواده مسئله فقر و نداشتن امکانات مالی را رد میکند و میفرماید: از فقر و تنگدستی آنها نگران نباشید و در ازدواجشان بکوشید چراکه «إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْ لِهِ؛ اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنها را از فضل خود بی نیاز میسازد».
لزوم توجه به ازدواج، خانواده و فرزندآوری
حجتالاسلام علی گودرزی، معاون بنیاد ملی خانواده نیز پیرامون اهمیت فرزندآوری و تشکیل خانواده از نگاه توصیههای دینی و روایات ائمه اظهار کرد: در رابطه با اهمیت فرزندآوری و تشکیل خانواده روایات زیادی وجود دارد و این نشاندهنده اهمیت و جایگاه والای خانواده در اسلام است.
وی با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم (ص) افزود: «کسی که ازدواج کند، نصف دینش را کامل کرده است.» (مستدرک الوسائل، ج. ۱۴، ص. ۱۵۴.)
معاون بنیاد ملی خانواده ادامه داد: «درهای رحمت آسمانی در چهار زمان گشوده میشود؛ به هنگام بارش باران، زمانی که فرزند به چهره پدر و مادرش مینگرد، هنگام گشوده شدن درب کعبه و هنگام نکاح و ازدواج.» (بحار الانوار، ج. ۱۰۳، ص. ۲۲۱)
حجتالاسلام گودرزی عنوان کرد: امام صادق (ع) نیز درباره ازدواج میفرماید «هر کس از ترس فقر ازدواج نکند نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است، چرا که خداوند میفرماید: اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و کرم خود بی نیازشان میکند».
وی درباره ترویج ازدواج آسان و بههنگام اضافه کرد: مسئله ازدواج از مسائل مهم و راهبردی در جامعه است و به نظر میرسد راهکار اصلی ترویج ازدواج آسان، پایدار و بههنگام، فرهنگسازی ازدواج است، بنابراین خانوادهها سعی کنند در بحث ازدواج فرزندان از تجملات دوری کنند.
دبیر کتاب سال خانواده و جمعیت کشور خاطرنشان کرد: زنان و دختران باید فرصتهای طلایی باروری را مدنظر داشته باشند و بدان توجه ویژهای کنند تا با ازدواج دیرهنگام این فرصت را از دست ندهند، چراکه ازدواج دیرهنگام موجب کم فرزندی خواهد شد و در طولانی مدت رشد جمعیت را کاهش میدهد.