به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، شهرنشینی مستلزم رعایت قوانین و قواعد شهری است و کارشناسان بر این باورند شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام بگذارند و به مسئولیتهای خویش در برابر شهر و اجتماع عمل کنند، به «شهروند» ارتقا پیدا میکنند.
حقوق شهروندی مجموعه حقهایی است که هر کدام از شهروندان از آن برخوردارند و باید توسط دیگر شهروندان و حاکمیت رعایت شود، حقوق شهروندی در ایران همچون بسیاری از کشورها پذیرفته شده است که بارزترین و مهمترین نمود آن قانون اساسی است که در اصول ۳۲، ۳۴، ۳۵، ۳۷، ۳۸ و ۳۹ به آن اشاره شده است.
یکی از موضوعات قابل توجه حقوق شهروندی، موضوع تهدید علیه بهداشت عمومی است؛ سلامت عمومی یکی از ارکان اساسی جامعه محسوب میشود و حفظ آن از وظایف اصلی هر حکومتی است، به همین منظور در قوانین بسیاری از کشورها، جرایمی تحت عنوان «تهدید علیه بهداشت عمومی» تعریف شدهاند که ارتکاب آنها مجازات قانونی به دنبال دارد.
بر اساس قانون مجازات اسلامی ایران، هر اقدامی که سلامت عمومی را به خطر اندازد، جرم محسوب میشود و مرتکب به مجازات خواهد رسید، مصادیق این جرم در ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی ذکر شده است، طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده، دفع غیربهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زائد، ریختن مواد مسمومکننده در رودخانهها، زباله در خیابانها و کشتار غیرمجاز دام، استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پس آب تصفیه خانههای فاضلاب برای مصارف کشاورزی ممنوع است و مرتکبان چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند شد.
منظور از آلودگی محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب یا هوا یا خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیک آن را بهطوری که به حال انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان یا آثار یا بناها مضر باشد، تغییر دهد، تشخیص اینکه اقدام مزبور تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست شناخته میشود و نیز غیرمجاز بودن کشتار دام و دفع فضولات دامی، همچنین اعلام جرم مذکور حسب مورد بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی خواهد بود.
هرگونه اقدامی که منجر به آلودگی آب شرب و به خطر افتادن سلامت مردم شود، مشمول این جرم میشود، دفع غیراصولی فاضلاب و پسماند میتواند منجر به آلودگی محیط زیست و شیوع بیماریها شود و به همین دلیل، جرم محسوب میشود، ریختن مواد مسمومکننده در رودخانهها، جویها، چشمهها و سایر منابع آب علاوه بر آلودگی آب، منجر به مسمومیت و مرگ و میر انسانها و حیوانات نیز شود.
انباشت زباله در معابر و خیابانها، محل تجمع حشرات و جوندگان موذی است و شیوع بیماریهای مختلف را در پی خواهد داشت، همچنین کشتار دام بدون رعایت ضوابط بهداشتی، سبب بروز بیماریهای مشترک انسان و دام شود، استفاده غیرمجاز از فاضلاب خام یا پساب تصفیه نشده فاضلاب برای آبیاری محصولات کشاورزی، میتواند آلودگی خاک و محصولات کشاورزی و به خطر افتادن سلامت مصرفکنندگان را به دنبال داشته باشد.
لازم به ذکر است که بر اساس ماده ۱۲ قانون شکار و صید (مصوب ۱۳۴۶/۳/۱۶)، کسانی که مرتکب آلوده نمودن آب رودخانهها و دریاچهها و قنوات و برکهها و مردابها به موادی که موجبات از بین بردن آبزیان را فراهم نماید، شوند به حبس تأدیبی از یک ماه تا سه ماه یا به جزای نقدی محکوم خواهند شد.