به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، حامد یزدیان ظهر امروز _شنبه بیستوهشتم_ در نشست تخصصی بحران آب و بررسی مسئله زاینده رود اصفهان اظهار کرد: مسئله آب اصفهان را در جوامع مختلف علمی، سیاسی و اجتماعی میشنویم و باید بگوییم اقدامات خوبی برای احیای زاینده رود انجام شده است، اما همچنان تا نقطه مطلوب فاصله داریم.
وی افزود: مسئله آب مطالبه بسیاری از مردم اصفهان و فعالان این حوزه است، اما باید توجه داشت این مسئله تنها یک جنبه ندارد و باید عوامل مختلف بررسی شود تا راهکارهای مطلوبتر و مؤثرتر ارائه شود؛ همچنین یکی دیگر از چالشهایی که با آن مواجه هستیم، این است که طرحهایی که در حال اجرا شدن است، آیا مؤثر است یا مسکنی برای کمبود آب بوده و به تعبیر برخی از افراد اشتباهی در حال رخداد است، بنابراین در نظر گرفتن چنین موضوعاتی قابل اهمیت است که در اجرایی شدن طرحها و بهرهبرداری از آن بسیار مؤثر خواهد بود.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: باید چنین مباحثی بهصورت صحیحتر در جوامع دانشگاهی مطرح شود که آیا میتوان نگاهی تک مؤلفهای بر مسئله آب داشت؟ و توجه کنیم اگر تنها بر میزان بارشها توجه کنیم، با بررسی میزان بارشها در ۵۰ سال اخیر متوجه میشویم که تغییر محسوسی در بارشها نداشتهایم.
یزدیان با اشاره به دیگر جنبههای مسئله آب و زاینده رود اصفهان ادامه داد: در سالهای گذشته، زایندهرود در تمام سالها آب داشته، اما امروزه تنها مسیر انتقال آبی برای انتقال آب برای کشاورزان است، در سال آبی گذشته حدود ۱۲۵۰ میلیمتر بارندگی داشتیم که بالاتر از میانگین بوده است و به تعبیری در سالهای گذشته خشکسالی نداشتهایم.
تنها با مدیریت مصرف شرب، مسئله زاینده رود رفع نخواهد شد
وی درباره علت کمبود آب و تداوم نیافتن جریان آب در زایندهرود خاطرنشان کرد: بحث اقلیمی مسئله نخست نیست و در سالهای معمولی حدود هزار تا ۱۲۰۰ میلیون متر مکعب آبهای سطحی در زاینده رود است که از این مقدار حدود ۴۰۰ میلیون متر مکعب مصرف شرب است، بنابراین تنها با مدیریت مصرف شرب نیز مسئله زاینده رود رفع نخواهد شد.
دبیر دوم کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با بیان اینکه فرهنگ مصرف و کاهش مصرف آب جایگاه ویژهای دارد، اما با توجه به آمار موجود این تنها راهکار احیای زایندهرود نیست، اضافه کرد: مابقی مصرف سالانه حدود ۵۰ میلیون به مصرف صنایع اختصاص دارد، همچنین ۴۵۰ میلیون متر مکعب به شرب، صنعت و کشاورزی اختصاص دارد و مقداری به داخل زمین نفوذ پیدا میکند.
یزدیان با اشاره به تعهدات وزارت نیرو تاکید کرد: وقتی که مصارف و تعهدات وزارت نیرو در حوزه زاینده رود را مشاهده میکنیم، تعهداتی نزدیک به دو میلیارد متر مکعب ایجاد شده است و این یعنی بیش از میزان منابع موجود، برای مصرف تعهد داده شده است، بر این اساس بعضی از نابسامانیها مربوط به اختصاص آب بیش از منبع موجود است.
وی با بیان اینکه نگاه به آب تنها نگاهی فنی و مهندسی نیست، گفت: بخشی از این موضوع به حکمرانی، مسائل حقوقی و اجتماعی اختصاص دارد، اینکه میزان اختیار حاکمیت در تصمیمگیری برای آب چقدر است نیز باید مورد توجه قرار بگیرد و طبق قانون کشور آن قسمتی که حقابهدار دارد، در اختیار تصمیمگیری حاکمیت نیست، اما به علت تصور دولتمردان که آب، انفال (مال مشترکی که صاحب ندارد) است درباره تمام منابع آب تصمیمگیری میکنند، غافل از اینکه بخشی از این آب به حقابهداران اختصاص دارد.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به یکی از مشکلات در حوزه حکمرانی آب افزود: حقوق مالکیت آب در سالهای مختلف مورد توجه قرار نگرفته است، بخشی از این حقوق مربوط به محیطزیست است و طبق قانون در ابتدا باید نیاز به شرب و حقابههای محیطزیست و سپس حقابههای کشاورزی و صنعت مرتفع شود.
مسئله انتقال آب در کوتاه مدت پاسخگوی نیازها است
یزدیان عنوان کرد: علت اینکه زاینده رود خشک است تنها بخاطر کمبود بارش، ضعف قانون، صنایع یا انتقال آب نیست، بلکه مجموعه عواملی دست به دست یکدیگر دادهاند و این پدیده را رقم زدهاند، بنابراین تنها با اجرای یک پروژه نمیتوان این مسئله را حل کرد؛ یکی از مشکلات اصلی در مسئله آب، شفاف نبودن آمار و اطلاعات است، پس از شفافیت باید عدالت در بهرهبرداری و حقوق مالکیت را مدنظر قرار دهیم که بحثهای جدی و مورد پیگیری در کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیطزیست مجلس شورای اسلامی است و به طور تخصصی در حال بررسی است.
وی با بیان اینکه امروزه بحث آب دارای ارزش اقتصادی، امنیتی و اجتماعی است، خاطرنشان کرد: طبق آمار منتشر شده در وزارت نیرو سالانه حدود ۴۰۰ میلیون متر مکعب برداشتهایی انجام میشود که تخصیص پیدا نکرده است، اگر در نظام حکمرانی این برداشتها جبران شود، مسلم است که اتفاقات بهتری در فلات مرکزی رخ خواهد داد؛ علاوه بر آن مسئله انتقال آب در کوتاه مدت پاسخگوی نیازها است و ناگزیر مجبور به اجرایی کردن آن ضمن توجه به راهکارهای بلند مدت هستیم و با توجه به ناترازیهای موجود باید بخشی از این ناترازی توسط طرح انتقال آب جبران شود.
نوید احیای زاینده رود و رفع ناترازی آب استان اصفهان با اجرای طرحهای انتقال آب به نصفجهان
دبیر دوم کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با اشاره به طرحهای اجرا شده برای رفع ناترازی آب در استان اصفهان اضافه کرد: در چندسال گذشته با توجه به مشکلات به وجود آمده، طرح ماندگان که طرحهای انتقال آب است پیگیری شد و حدود هشت ماه است که در حال اجرا است و بیش از ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و سالانه حدود ۲۸۰ میلیون مترمکعب تخصیص آب دارد و در کمتر از یک سال آینده میتواند بهرهبرداری شود و بخشی از کمبود آب زاینده رود را جبران کند.
یزدیان تاکید کرد: طرح انتقال آب اغلب برای استفاده صنایع است، این پروژه نیز در حال انجام است و بیش از ۸۰۰ کیلومتر لولهگذاری انجام شده است، ایستگاههای پمپاژ نیز در حاشیه دریای عمان در حال انجام عملیات اجرایی است.
وی با اشاره به پروژه کوهرنگ ۳ گفت: این طرح در سال ۱۳۷۴ آغاز و در دولت اسبق تعطیل شد، اما در دولت سابق شروع به کار کرد و در سال گذشته عملیات پمپاژ آب آغاز شده است که در سال آینده حدود ۶۰ میلیون متر مکعب توسط پمپاژ آب را وارد زایندهرود میکند و به لطف خدا اگر سد آن تا دو سال آینده به بهرهبرداری برسد، سالانه حدود ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب وارد زایندهرود خواهد شد.
نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر این طرحها به اتمام برسد حدود نیمی از آب در زاینده رود جبران میشود، اضافه کرد: فرهنگ مصرف بیرویه آبهای زیرزمینی موجب ایجاد فشار بر سفره آبهای زیرزمینی شده است و نزدیک به ۱۴ میلیارد متر مکعب کسری مخزن در مسئله آب زاینده رود داریم، پدیدههایی همچون فرونشست و بحرانهای دیگر نیز تا حدی مربوط به آبهای زیرزمینی است و نیاز است در بحث قانونگذاری، قوانین بازدارنده تصویب، اجرایی و نظارت شود.