به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزای مجله آرونو؛عبداله بهرامی، مدیر عامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف ایران طی یادداشتی برای خبرگزاری مجله آرونو, با اشاره به تحلیل وضعیت فعلی بخش تعاون و غفلت ساختاری و مسئولتی نهادی نوشت:
رشد و بالندگی بخش تعاون در اقتصاد ایران، همواره یکی از الزامات تحقق توسعه متوازن و مردمیسازی اقتصاد در چارچوب سیاستهای کلی اصل 44قانون اساسی بوده است. با وجود این جایگاه راهبردی، سهم واقعی بخش تعاون در اقتصاد کشور طی سالهای اخیر به شکلی نگرانکننده کاهش یافته و از حدود 8درصد به کمتر از 4درصد تنزل یافته است.
این عقبگرد ساختاری و عملکردی، دلایل متعددی دارد، اما بیتردید نمیتوان از نقش و مسئولیت مستقیم سه نهاد محوری در این حوزه چشمپوشی کرد: 1. اتاق تعاون ایران 2. معاونت امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی 3. بانک توسعه تعاون بهعنوان تنها نهاد مالی تخصصی این بخش
اتاق تعاون ایران؛ نهادی با پتانسیل بالا و عملکردی محدود
اتاق تعاون ایران باید نهاد راهبردی در توسعه تشکلهای تعاونی، تقویت پیوندهای اقتصادی تعاونیها، و ارتقاء جایگاه بینالمللی تعاون باشد. با این حال، در سالهای اخیر کم تحرک شده و در حوزههایی چون توسعه فناوری، هوشمندسازی، جذب سرمایه انسانی متخصص، و تسهیل امور تعاونیها حضور ملموسی نداشته است.
معاونت امور تعاون؛ نهاد سیاستگذار
این معاونت با وجود مسئولیت تنظیمگری، تدوین و اجرای سیاستهای ملی توسعه تعاون، بهویژه در پیگیری اجرای مواد کلیدی 43و 44قانون بخش تعاون، عملاً در سالهای گذشته فاقد عملکرد راهبردی و عملیاتی مطلوب بوده است. خلأ راهبرد، فقدان نوسازی ساختاری و غیبت نگاه تحولی در سطح مدیریت، موجب شده این نهاد نتواند موتور محرک تعاون در کشور باشد که امید است با حضور معاون محترم جدید ،برای این منفعل شدن، شاهدبرنامه های اجرای ومدون ارایه باشیم
اتحادیههای استانی و مرکزی؛ حلقههای فراموششده زنجیره تعاون
در حالیکه اتحادیههای استانی و مرکزی میتوانستند بازوان اجرایی و تخصصی اتاق تعاون و معاونت امور تعاون در سطح ملی باشند، هیچ برنامه مشخصی برای توانمندسازی، تقویت ساختار، یا تعریف نقش راهبردی برای آنها طراحی نشده است. این غفلت باعث رکود، انفعال و فرسایش عملکردی اتحادیهها شده که در صورت تداوم، میتواند ساختار تعاون کشور را با بحران مشروعیت و کارآمدی مواجه کند. این یک هشدار بسیار جدی است.
بانک توسعه تعاون؛ مأموریت بزرگ، نقش کوچک
بانک توسعه تعاون، بهعنوان تنها نهاد مالی تخصصی در حوزه تعاون، میتوانست نقش کلیدی در تأمین مالی، توانمندسازی مالی تعاونیها، حمایت از پروژههای نوآورانه و کاهش ریسک سرمایهگذاری در بخش تعاون ایفا کند. با این حال، در عمل، این بانک نتوانسته خود را بهعنوان پیشران مالی تعاون مطرح نماید.
ضعف در سیاستهای اعتباری متناسب با نیاز تعاونیها، تمرکز صرف بر تسهیلات خرد، و عدم شکلگیری ابزارهای مالی متنوع ، فینتکهای تعاونیمحور، نشان میدهد که بانک توسعه تعاون نیز نیازمند تحول بنیادین در مأموریت، مدل عملیاتی، و ابزارهای حمایتی خود است.
نتیجهگیری: لزوم اصلاحات فوری و بازآرایی ساختار نهادی
عدم اجرای کامل قوانین، آییننامههای ناکارآمد، غفلت از فناوری و لجستیک، فرسودگی منابع انسانی، و بیتوجهی به زنجیره نهادهای میانی (اتحادیهها) و مالی (بانک توسعه تعاون) باعث شده که تعاون از مسیر توسعه منحرف شود.
اکنون زمان آن فرارسیده وشاید دارد دیر هم میشود که با بازتعریف نقش اتاق تعاون ایران بهعنوان نهاد توسعهمحور، بازسازی ساختار معاونت تعاون با رویکرد سیاستگذاری هوشمند، و تحول در عملکرد بانک توسعه تعاون بهعنوان پشتیبان مالی واقعی، آینده این بخش را از سایه به متن اقتصاد کشور بازگردانیم.
بخش تعاون، اگرچه در حاشیه مانده، اما همچنان میتواند با اراده، اصلاح ساختار و بهرهگیری از ظرفیتهای بالقوه خود، به ستون سوم اقتصاد ایران تبدیل شود.” با پارو زدن نمیشود کشتی بزرگ تعاون را به سرمنزل مقصود رساند”
انتهای پیام/