به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، شیمی‌درمانی یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی در مقابله با انواع سرطان‌ها است که با استفاده از داروهای خاص، سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهد. در بسیاری از برنامه‌های درمانی، ترکیب چند داروی شیمی‌درمانی به‌صورت همزمان تجویز می‌شود که این رویکرد به عنوان «تزریق همزمان» شناخته می‌شود. این روش، اگرچه به‌ظاهر پیچیده‌تر از تزریق تک‌دارویی است، اما فواید بالینی آن موجب شده است پزشکان متخصص آن را در بسیاری از موارد ترجیح دهند.
از منظر علمی، سلول‌های سرطانی با تنوع ژنتیکی و رفتاری خاصی رشد می‌کنند و مقاومت دارویی از جمله چالش‌های اصلی در فرایند درمان است. استفاده همزمان از چند داروی شیمی‌درمانی با مکانیسم‌های متفاوت، این امکان را فراهم می‌کند که سلول‌های مقاوم، به‌طور همزمان از جهات مختلف هدف قرار گیرند و احتمال بروز مقاومت دارویی کاهش پیدا کند.
در تزریق همزمان، با به‌کارگیری دوزهای مناسب و متعادل هر دارو، عوارض جانبی کاهش پیدا می‌کند، زیرا زمانی که هر دارو به‌تنهایی و با دوز بالا استفاده شود، احتمال بروز عوارض سیستمیک مانند تهوع، ریزش شدید مو، آسیب به مغز استخوان و کاهش ایمنی بدن افزایش می‌یابد. در مقابل، تزریق همزمان امکان کنترل بهتر این عوارض را به پزشک می‌دهد و می‌توان با تنظیم دقیق دوزها، کارایی درمان را حفظ و کیفیت زندگی بیمار را مدیریت کرد.
ضرورت تزریق همزمان داروهای شیمی‌درمانی
پوریا عادلی، متخصص رادیوتراپی آنکولوژی و عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیوآنکولوژی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با اشاره به اهمیت رعایت زمان‌بندی دقیق در تجویز داروهای شیمی‌درمانی به خبرنگار مجله آرونو می‌گوید: در درمان سرطان، زمان‌بندی تجویز داروها یک اصل علمی اثبات شده است و وقتی رژیم‌های ترکیبی همچون AC یا FOLFOX را تجویز می‌کنیم، هر کدام از این داروها مکانیسم اثر خاص خود را دارد که در کنار هم اثر سینرژیک ایجاد می‌کنند؛ این هماهنگی زمانی تنها در صورت تزریق همزمان محقق می‌شود.
وی درباره نگرانی برخی بیماران درباره تحمل عوارض ناشی از تزریق همزمان می‌افزاید: باید توجه داشت پروتکل‌های فعلی حاصل دهه‌ها تحقیق و مطالعات بالینی هستند؛ در ایران و اصفهان نیز با بهره‌گیری از آخرین دستورالعمل‌های جهانی، این درمان‌ها را با کمترین عوارض ممکن اجرا می‌کنیم، همچنین این نکته حائز اهمیت است که تزریق جداگانه نه تنها عوارض را کاهش نمی‌دهد، بلکه ممکن است موجب کاهش اثربخشی درمان شود.
عضو هیئت مدیره انجمن علمی رادیو آنکولوژی ایران خطاب به پزشکان و کادر درمان عنوان می‌کند: تأکید می‌کنم که حفظ استانداردهای درمانی نه تنها یک تکلیف حرفه‌ای، بلکه یک تعهد اخلاقی در قبال بیماران است و از همه همکاران عزیز در مراکز درمانی خواهشمندم پایبندی به این پروتکل‌ها را جدی بگیرند.
عادلی ادامه می‌دهد: به بیماران اطمینان می‌دهم که جامعه پزشکی با تمام توان برای ارائه بهترین خدمات درمانی تلاش می‌کند.
با توجه به حساسیت فرایند شیمی‌درمانی، تجویز و اجرای تزریق همزمان باید تحت نظارت دقیق تیم درمانی شامل پزشک آنکولوژیست، پرستارهای تخصصی و داروساز بالینی انجام شود. رعایت اصول ایمنی، تنظیم دقیق دوزها و توجه به وضعیت عمومی بیمار از جمله الزامات کلیدی این فرایند است.
تزریق همزمان داروهای شیمی‌درمانی را باید راهبردی هوشمندانه در درمان سرطان دانست که با هدف افزایش اثربخشی، کاهش عوارض جانبی و ارتقای کیفیت زندگی بیماران طراحی شده است، ازاین‌رو اطلاع‌رسانی عمومی در این حوزه می‌تواند موجب افزایش آگاهی خانواده‌ها، کاهش ترس از درمان و تسهیل همکاری بیماران در مسیر درمان شود.
