به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، بنا بر اعتقاد متخصصان حوزه روانشناسی، زمان یکی از مهمترین و باارزش‌ترین منابعی است که افراد در اختیار دارند و درک اهمیت مدیریت زمان و داشتن برنامه‌ریزی برای رسیدن به چگونگی بهبود عملکرد از دیرباز مورد توجه تمام افراد بوده است.
فرایند برنامه‌ریزی و کنترل زمان مصرف شده برای انجام فعالیت‌های خاص، تحت عنوان فرایند مدیریت زمان شناخته می‌شود که می‌تواند بهبود عملکرد، افزایش بهره‌وری، کاهش فشارها و آسیب‌های روانی، کاهش سطح استرس، تحقق اهداف و تسهیل مسیر رسیدن به هدف را به همراه داشته باشد.
بر اساس نظر صاحبان امر، زمان، منبعی محدود است و مدیریت نامناسب آن نتایج فاجعه‌باری به بار خواهد آورد، اما در مقابل، مدیریت مناسب زمان می‌تواند فرصت‌های بسیاری را در اختیار افراد قرار دهند تا با بهبود کارایی و بهره‌وری، در مدت زمانی کمتر به اهداف خود دست پیدا کنند.
اولویت‌بندی اهداف و فعالیت‌ها و اختصاص دادن زمانی مشخص برای انجام آنها، می‌تواند تعریف ساده‌ای از مدیریت زمان باشد؛ البته مد نظر داشتن فرصتی برای استراحت و تفریح در میان سایر فعالیت‌ها به منظور حفظ انگیزه و قوای روحی و جسمی حائز اهمیت است.
بروز استرس و کاهش کارایی در پی مدیریت نکردن زمان
حسین روزبهانی، دکترای روانشناسی و عضو سازمان روانشناسی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو اظهار کرد: مدیریت زمان یکی از مهمترین مهارت‌هایی است که نقش کلیدی در موفقیت دارد و به افراد کمک می‌کند تا بتوانند کنترل زمان و زندگی خود را به دست بگیرند، در واقع مدیریت زمان فرایند نظم بخشیدن و برنامه‌ریزی برای تعیین چگونگی تقسیم زمان به منظور انجام فعالیت‌های خاص است.
وی با بیان اینکه مدیریت زمان به افراد اجازه می‌دهد هوشمندانه‌تر کار کنند و از همین رو می‌توانند فعالیت‌های بیشتری را در مدت زمانی کمتری به پایان برسانند، افزود: در صورتی که افراد نتوانند زمان خود را به خوبی مدیریت کنند، کارایی آنها کاهش خواهد یافت و دچار استرس می‌شوند.
عضو سازمان روانشناسی کشور با بیان اینکه افراد باید بدانند که اولویت فعالیت‌ها به چه صورت است و اوقات و زمان خود را صرف فعالیت‌هایی کنند که اولویت بالاتری دارند و زندگی آنها را متحول می‌کنند، تصریح کرد: مدیریت زمان در واقع عمل یا فرایند طراحی به‌کارگیری کنترل آگاهانه روی زمانی است که صرف فعالیت‌های مشخص، به منظور افزایش اثربخشی کارایی یا باروری می‌شود.
روزبهانی با بیان اینکه در طول تاریخ، زمان و ابعاد مختلف آن مورد توجه تمام افراد و تمدن‌ها بوده است و امروزه نیز این توجه بیش از پیش احساس می‌شود، ادامه داد: در واقع فناوری‌های نو محیطی فراهم کرده است که در کوتاه مدت افراد می‌توانند به اطلاعات بی‌شماری دسترسی پیدا کنند و فعالیت‌ها را بسیار سریع‌تر و آسان‌تر از پیش انجام دهند.
نقش سرعت عمل در انجام فعالیت‌ها پررنگ‌تر می‌شود
وی با اشاره به اینکه تمایل داشتن سرعت عمل در انجام فعالیت‌ها روز به روز بیشتر می‌شود، گفت: اعتقاد بر این است که برای موفقیت بیشتر در زندگی شخصی و در زندگی حرفه‌ای، افراد نیازمند به‌کارگیری راهبردهای مدیریت زمان هستند و این راهبردها برای استفاده بهینه از وقت تنظیم شده و به عنوان روش‌هایی برای پایش و کنترل زمان به کار می‌رود.
عضو سازمان روانشناسی کشور اضافه کرد: در واقع با استفاده مؤثر از زمان، می‌توان اهداف را مشخص و وظایف فعالیت‌ها را برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کرد، با برنامه‌ریزی و اختصاص زمان، درک افراد از زمان در دسترس افزایش می‌یابد و در نتیجه می‌توانند از زمان خود به صورت هدفمند و سازمان یافته بهره‌مند شوند.
روزبهانی خاطرنشان کرد: اولویت‌بندی امور و اختصاص زمان مشخص به هر فعالیت موجب می‌شود وظایف گوناگون به موقع انجام شود، استفاده از روش‌های مدیریت زمان، بینش افراد در خصوص نحوه استفاده از زمان را بهبود می‌بخشد، تخمین دقیق‌تری از مدت زمان لازم برای انجام فعالیت‌ها به افراد ارائه می‌دهد و در نتیجه، نتایج مفیدتری حاصل خواهد شد.
مسیر مه‌آلود هدف
سمیه طاهری، کارشناس روانشناسی با بیان اینکه برنامه‌ریزی راهکاری است که مسیر دستیابی به اهداف را مشخص می‌کند، اظهار کرد: در واقع می‌توان اعتقاد داشت که داشتن برنامه‌ریزی، صرفه‌جویی در زمان و انرژی را به همراه خواهد داشت و افراد با این شیوه می‌توانند بر احمال کاری و تنبلی غلبه کنند.
وی افزود: برنامه‌ریزی بر اساس اهمیت اولویت‌ها انجام می‌شود و انعطاف‌پذیر بودن از ارکان اصلی یک برنامه مناسب به شمار می‌رود، همچنین اولویت‌ها می‌توانند به صورت دوره‌ای تغییر کنند و افراد حتی در اولویت‌های فعالیت‌های روزمره خود باید بازنگری و امکان ایجاد تغییرات را مدنظر قرار دهند.
این روانشناس با بیان اینکه مدیریت زمان نقش اساسی در موفقیت یا شکست افراد دارد، تصریح کرد: گام برداشتن به سمت هدف بدون برنامه‌ریزی مانند گام برداشتن در مسیری مه آلود است و امکان خطا و بروز اشتباه در این مسیر افزایش می‌یابد.
طاهری با اشاره به افزایش بهره‌وری و کارآمدی افراد در پی داشتن برنامه‌ریزی و مدیریت زمان ادامه داد: افراد هنگام داشتن برنامه‌ریزی، روی اولویت‌های اصلی تمرکز بیشتری خواهند داشت و این موضوع به مرور زمان منجر به افزایش اعتماد به نفس آنها خواهد شد.
افزایش خلاقیت و نوآوری؛ ارمغان مدیریت زمان برای افراد
وی گفت: بسیاری از افراد، هنگام مواجه شدن با تعداد زیادی فعالیت در دستور کار، دچار اضطراب و استرس خواهند شد، از همین رو داشتن برنامه‌ریزی یکی از بهترین راهکارهای کنترل و کاهش استرس و اضطراب به شمار می‌رود.
این روانشناس با بیان اینکه سردرگمی از دیگر مشکلاتی است که افراد هنگام نداشتن برنامه‌ریزی با آن مواجه می‌شوند، اضافه کرد: افزایش خلاقیت و نوآوری از دیگر فوایدی است که مدیریت زمان به افراد هدیه می‌دهد؛ مدیریت زمان همچنین نقاط ضعف افراد را بهبود می‌بخشد و در نتیجه مانع از دست رفتن فرصت‌ها خواهد شد.
طاهری با اشاره اینکه اختلالات خواب، اختلالات خوردن، درگیر شدن با مشکلات روحی متعدد حتی افسردگی از جمله مواردی است که می‌تواند افراد بدون برنامه‌ریزی را درگیر سازد، خاطرنشان کرد: ایجاد تعادل میان کار و زندگی، از دیگر دستاوردهای داشتن برنامه‌ریزی و مدیریت زمان است که اثرات آن بر تمام ابعاد زندگی افراد قابل مشاهده خواهد بود.
متخصصان معتقدند؛ مهارت‌های ضعیف مدیریت زمان می‌تواند مشکلات زیادی از جمله کمبود خواب، نارضایتی، مشکلات سلامتی و اضطراب را به همراه داشته باشد، اما در مقابل، مدیریت زمان می‌تواند باعث شود که فرد در مدت زمان کمتری، فعالیت‌های بیشتری را انجام دهد، همچنین افرادی که مهارت‌های مدیریت زمان را می‌دانند، نظم بیشتری دارند، لذا داشتن توانایی در برنامه‌ریزی و پایبندی موجب بهبود و ارتقای میزان کارایی افراد در زندگی فردی و اجتماعی آنها خواهد شد.
