به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری مجله آرونو، خصوصی‌سازی به عنوان یکی از سیاست‌های کلان اقتصادی، همواره با نقدها و چالش‌های متعددی در ایران مواجه بوده است. هدف اصلی از خصوصی‌سازی، افزایش کارایی و بهره‌وری در حوزه‌های مختلف اقتصادی از طریق واگذاری مالکیت و مدیریت به بخش خصوصی است. با این حال، انتقادهای گسترده‌ای نسبت به نحوه اجرای این سیاست مطرح شده که بیانگر فاصله معنادار بین اهداف و نتایج عملی آن است.
انتقادهای عبدالناصر همتی از خصوصی‌سازی
عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد سابق، بارها به روند خصوصی‌سازی در ایران انتقاد کرده و دلایل شکست آن را مورد بررسی قرار داده است. وی معتقد است که فرآیند خصوصی‌سازی در ایران به معنای واقعی و با کیفیت انجام نشده و عملاً آنچه به عنوان خصوصی‌سازی انجام شده، تنها انتقال مالکیت از بخش دولتی به بخش‌هایی دیگر، که هنوز تحت نفوذ دولت هستند، بوده است.
نکات اصلی انتقادات همتی
عدم واگذاری واقعی: بسیاری از واحدهای واگذار شده به جای واگذاری به بخش خصوصی کارآمد، به نهادهای شبه‌دولتی واگذار شده‌اند که کارایی مورد انتظار را به همراه نداشته‌اند.
عدم شفافیت: فرآیند خصوصی‌سازی در بسیاری از موارد با شفافیت لازم همراه نبوده است و همین امر منجر به فساد و بی‌اعتمادی عمومی شده است.
نبود سیاست‌های حمایتی: بسیاری از شرکتهای واگذار شده بدون برنامه و حمایت‌های لازم برای رقابت در بازار، به سمت عملکرد ضعیف و ناکارآمدی سوق یافته‌اند.
دلایل شکست خصوصی‌سازی
علاوه بر انتقادات همتی، دلایل متعددی برای شکست خصوصی‌سازی در ایران مطرح شده‌اند:
اجرای ناقص و غیر اصولی
در بسیاری از موارد، خصوصی‌سازی بدون برنامه‌ریزی دقیق و آماده‌سازی شرایط لازم انجام شده است. این امر باعث شده تا بسیاری از واحدهای خصوصی‌سازی شده به دلیل مشکلات مدیریتی و ساختاری نتوانند به پایداری دست یابند.
مقاومت‌های درونی
مقاومت‌های موجود در ساختارهای دولتی و عدم تمایل به از دست دادن کنترل، از دیگر عوامل ناکامی خصوصی‌سازی به شمار می‌آید. این موانع در بسیاری از مواقع باعث شده‌اند که فرآیند خصوصی‌سازی به نحوی که اهداف اصلی آن مد نظر بوده، پیش نرود.
عدم توجه به سرمایه‌گذاری‌های جدید
بیش از آنکه به سرمایه‌گذاری‌های جدید و ارتقاء فناوری پرداخته شود، خصوصی‌سازی صرفاً به انتقال مالکیت محدود شده است. این مسئله توانسته توان رقابت‌پذیری شرکتهای خصوصی را کاهش دهد.
به گزارش مجله آرونو، با وجود تاکید کارشناسان جریان متعارف اقتصاد بر خصوصی سازی شرکتهای دولتی، در طی 20 سال اخیر این رویکرد تاثیر مثبتی در اقتصاد ایران نداشته است. با توجه به انتقادهای وزیر اقتصاد بایستی برنامه های جدید این حوزه بررسی شود.
خصوصی‌سازی در ایران به دلایل متعدد که از سوی کارشناسان اقتصادی بیان شده، دچار مشکلات اساسی و زیرساختی است. برای رفع این چالش‌ها، ضروری است که سیاست‌گذاران با بازنگری و اصلاح فرآیندها و با تاکید بر شفافیت، کارایی و رقابت‌پذیری، زمینه را برای خصوصی‌سازی واقعی و موفق فراهم کنند. تنها از این طریق می‌توان به بهره‌وری اقتصادی و توسعه پایدار امیدوار بود.
انتهای پیام/
