به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، به‌طور معمول در طول تاریخ انقلاب اسلامی نخستین جلسه هیئت دولت منتخب مردم، با رهبر انقلاب یکی از مهم‌ترین جلسات در دوران کاری آن دولت به حساب می‌آید چرا که در آن ولی و رهبر جامعه به بیان مهم‌ترین نکات و اولویت‌های کشور در آن برهه زمانی می‌پردازند و نیاز است که متولیان نیز توجه لازم به قضیه را داشته باشند.
بر همین اساس، دولت سیزدهم نیز از این قاعده مستثنی نبود و در جلسه‌ای که در شهریور سال ۱۴۰۰ با رهبر انقلاب داشت، نکاتی حائز اهمیت مورد توجه قرار گرفت؛ نکته قابل توجه آن است که هرچند در آن دوران موضوع کرونا و مسائل اقتصادی با پیچ و خم‌های فراوانی مواجه بود و این موضوعات نیز در اولویت بیانات رهبر انقلاب قرار داشت، اما مسائل مطرح به این بحث محدود نشد و ایشان بر اولویت‌های دیگر کشور از جمله موضوعات فرهنگی که بنا به فرمایش ایشان «زیربنا» است نیز پرداختند و صحبت‌های خود را در چند محور به شرح زیر بیان کردند:
«- اولویت‌هایی هم در کار کشور هست که من یک اشاره‌ای می‌کنم که این اولویّت‌ها را بایستی به اولویت بودنش توجّه داشت و دنبال کرد، که شاید مهم‌ترینش مسئله اقتصاد است و بعد مسئله فرهنگ و رسانه و علم است.
– در مسئله فرهنگ و رسانه، به گمان بنده، ساختار فرهنگی کشور نیاز به یک بازسازی انقلابی دارد؛ ما مشکل داریم در ساختار فرهنگی کشور؛ و یک حرکت انقلابی لازم است. البته «حرکت انقلابی» یعنی خردمندانه و عاقلانه. معنای «انقلابی بودن» بی‌هوا حرکت کردن و بی‌حساب حرکت کردن نیست. [حرکت] انقلابی باید باشد، بنیانی باید حرکت بشود، در عین حال برخاسته‌ی از اندیشه و حکمت باشد. فرهنگ واقعاً زیربنا است.
– ابزارهای فرهنگی از [قبیل] سینما و هنر و رسانه‌های صوتی و تصویری و امثال اینها را بایستی شکوفا کنید؛ مطبوعات و کتاب و امثال اینها ابزارهای فرهنگی هستند، باید به معنای واقعی کلمه اینها شکوفا بشوند. خب امروز بحمدالله یک لشکر عظیمی از جوان‌های علاقه‌مند به مسائل فرهنگی مشغول کارند، وجود دارند و تلاش می‌کنند و کار می‌کنند.
– اگر دولت‌ها و بخش‌های فرهنگی دولت به این مجموعه‌های جوان و علاقه‌مند کمک بکنند، قطعاً کارهای بزرگی انجام خواهد گرفت و قدم‌های خلاقانه‌ای برمی‌دارند؛ صدها طرح ابتکاری در این زمینه وجود دارد در اختیار این جوان‌ها، که گاهی اوقات که مثلاً انسان یک تماس‌هایی با جوان‌ها دارد، می‌بیند کارهای بزرگی اینها می‌توانند انجام بدهند و به ذهنشان می‌آید؛ خب امکانات می‌خواهند و امکانات در اختیار دولت است؛ بایستی حمایت هوشمند انجام بگیرد. استعدادها را کشف کنید، از آن‌ها حمایت کنید، آزادی‌شان را تأمین کنید؛ البته آزادی در چارچوب اصول قانون.»
انتظاری که پس از ۹ سال به پایان رسید
در کنار این بیانات زمانی که به کارنامه دولت سیزدهم در حوزه فرهنگ نگاهی می‌اندازیم، شاهد «بازسازی انقلابی ساختارهای فرهنگی» هستیم و یکی واضح‌ترین مصادیق این امر، به‌راه افتادن حوزه‌های مختلفی است که چندین سال به تعطیلی کشیده شده بود؛ می‌توان گفت که یکی از مصادیق بازسازی ساختار فرهنگی اولویتی بود که دولت سیزدهم در موضوع دیپلماسی فرهنگی در دستورکار خود قرار داد و در این زمینه به نتایج مطلوبی نیز رسید که یکی از عینی‌ترین و واضح‌ترین مصادیق آن، «حج عمره» بود؛ اسفند ۱۴۰۱ جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان توافق کردند تا به مدت دو ماه روابط دیپلماتیک خود را که به مدت هفت سال قطع شده بود، از سر بگیرند و سفارت و کنسولگری‌های خود را در دو کشور بازگشایی کنند که بر اساس این توافق قرار است در ماه‌های آینده اعزام زائران به حج عمره از سر گرفته شود.
در ادامه این روند هفدهم فروردین سال ۱۴۰۲ بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در پکن با فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود دیدار کرد و در ادامه در خصوص نتایج حاصل از این دیدار در صفحه شخصی خود نوشت: «امروز با همکارم امیر فیصل بن فرحان در پکن دیدار و گفت‌وگویی مثبت داشتیم. شروع روابط رسمی دیپلماتیک تهران-ریاض، از سرگیری حج عمره، همکاری اقتصادی و تجاری، بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها و تأکید بر ثبات، امنیت پایدار و توسعه منطقه، موضوعات مورد توافق و دستور کار مشترک است.» پس از این اخبار بود که مسئولان از آغاز سفر عمره از تابستان و پس از آن آبان و آذر خبر دادند و در نهایت پس از فراز و فرودهای فراوان، مشتاقان سرزمین وحی در اردیبهشت سال جاری به حج عمره اعزام شدند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در دوره آیت‌الله رئیسی احیا شد
از سویی شورای عالی انقلاب فرهنگی، یکی از مهم‌ترین ارکان و نهادهای فرهنگی کشور است که وظایف آن را می‌توان در سه حوزه سیاست‌گذاری، تدوین ضوابط و نظارت تقسیم‌بندی کرد؛ بر این اساس تهیه و تدوین سیاست‌ها و طرح‌های راهبردی کشور در زمینه‌های مختلف فرهنگی از جمله در حوزه‌های زنان، تبلیغات، اطلاع‌رسانی، چاپ و نشر، بیسوادی، دانشگاه‌ها، برقراری روابط علمی و پژوهشی و فرهنگی با سایر کشورها، همکاری حوزه و دانشگاه، فعالیت‌های دینی و معنوی، تهاجم فرهنگی و سایر حوزه‌های فرهنگی مربوط از جمله وظایف سیاست‌گذاری این شورا محسوب می‌شود و با وجود این اهمیت، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اخیراً در گفت‌وگویی بیان کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی در دوره آیت‌الله رئیسی احیا شد، قبلاً تعطیل بود و جلسات دیر به دیر برگزار می‌شد، ۲۴ مصوبه را که از دولت قبل باقی مانده بود ابلاغ کرد، اگر جلسه‌ای از شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار نمی‌شد جلسات سه ساعته برگزار می‌کرد.
بر این اساس آخرین مصوبه ابلاغ‌شده شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط رئیس‌جمهور شهید، مصوبه شماره ۳۴۱۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی بود که بر اساس اعلام دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در هشتصدونودونهمین جلسه این شورا در یازدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ با عنوان «واگذاری مأموریت مستندسازی، احیا و بزرگداشت سنت دانشگاهی و نظام آموزش عالی ایران به دانشگاه تهران» به تصویب رسید، در تاریخ سی‌ام اردیبهشت ۱۴۰۳ با شماره ابلاغ ۳۸۸۳ به امضا رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و ابلاغ شد.
وعده را دیگران دادند و دولت سیزدهم پای اجرای آن ایستاد
با روی کار آمدن دولت سیزدهم شاید عده‌ای تصور می‌کردند که دوران رونق هنر و موسیقی به پایان رسیده اما در این ۳ سال بنا بر اذعان آمار، پررونق‌ترین دوران هنر کشور را داشتیم؛ چه از نظر آمار فروش سینما و مخاطبان آن و چه از نظر برگزاری کنسرت در سراسر کشور؛ از سویی یکی از مهم‌ترن دستاوردهای دولت در حوزه هنر را می‌توان تدوین سند ملی موسیقی عنوان کرد.
بر این اساس بیستم شهریور ۱۴۰۲ بود که وزیر فرهنگ در جلسه شورای هنر کشو از تدوین و بررسی سند ملی موسیقی خبر داد و گفت: همانطور که وعده داده بودیم با همکاری صمیمانه اعضای شورای هنر، فرایند تدوین و بررسی سند ملی موسیقی در این شورا امروز به پایان رسید و با انجام ویرایش نهایی برای تصویب و ابلاغ به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می‌شود؛ این سند مبتنی بر اندیشه، آرا و فتاوای فقهی امام راحل (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی تدوین و بر ارتقای فضای موسیقی انقلاب و پیراستن از آسیب‌های موجود استوار شده است.
پرونده سند موسیقی برای نخستین بار مردادماه سال ۱۳۹۳ یعنی همان سال اولِ شروع به کار دولت حسن روحانی باز شد و موضوع سند موسیقی در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری مطرح و درباره آن گفته می‌شد: «موسیقی کشور وضع مشخصی ندارد. باید وضع آن مشخص شود و این نیاز به سند دارد. سند خوبی که منجر به ساماندهی تولید، آموزش و پژوهش و صادرات و واردات در این حوزه شود.»
بر همین اساس، حسام‌الدین آشنا به عنوان رئیس مرکز و مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور در نشستی با بزرگان موسیقی و مدیران وقت وزارت ارشاد و دفتر موسیقی، جزئیات این طرح را بازگو کرد. بعدها از حضور بزرگان موسیقی در این نشست به عنوان «تاکید بر خرد جمعی» و تأخیر در تصویب آن به عنوان «بررسی بیشتر و بهتر برای پرهیز از هرگونه اما و اگر» یاد شد؛ به هر حال تدوین این سند تا سال ۹۹ مسکوت ماند تا اینکه اعلام شد ماده واحده «فرایند و مرجع تدوین سند ملی موسیقی» توسط اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور سابق ابلاغ شده که بر اساس آن ماده واحده، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است با همکاری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، سازمان تبلیغات اسلامی و سایر نهادها و دستگاه‌های مرتبط به طریق مقتضی، سند ملی موسیقی را با رعایت چارچوب تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ تدوین کند.
در نهایت پس از ۹ سال وقفه این سند در قالب مصوبه شماره ۲۳۶ جلسه ۸۹۵ به تاریخ تصویب ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ و شماره ابلاغ ۲۵۰۹۲ به تاریخ دوازدهم اسفند ۱۴۰۱ به نام «سند ملی موسیقی جمهوری اسلامی ایران» به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ و در بخشی از این سند، اهداف آن به شرح زیر اعلام شده است:
«تبیین نظری و عملی جایگاه حقیقی موسیقی در حکمرانی فرهنگی کشور
ارتقای آمایش نهادی و خط‌مشی‌گذاری یکپارچه و کارآمد در حوزه موسیقی
تقویت و ارتقا موسیقی تمدن‌ساز، تعالی‌گرا، اخلاق‌محور و هدفمند؛ متناسب با چشم‌انداز فرهنگی کشور در سطوح ملی، بین‌المللی و ایران فرهنگی
پاسداشت جایگاه هنرمندان موسیقی و پیشگیری از کارکردهای غلط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی محتمل در حاشیه موسیقی
تأمین حقوق معنوی جامعه، مخاطب، هنرمند و تولیدکننده، در فرایندهای قانونی و ساختاری حوزه موسیقی
تقویت اقتصاد موسیقی، با ساماندهی زنجیره ارزش موسیقی»
این سند در یک مقدمه، ۷ ماده و ۴ تبصره در جلسه ۸۹۵ مورخ ۱۰ /۱۱ /۱۴۰۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ، لازم‌الاجرا است.
دوری ۷ ساله رسانه‌ها از یکدیگر
همانطور که بیان شد، یکی از تأکیدات جدی رهبر انقلاب «شکوفایی ابزارهای فرهنگی» از قبیل رسانه‌ها بود؛ یکی از مهم‌ترین بستر و ظرفیت‌های بروز و ظهور فعالیت رسانه‌ها را می‌توان نمایشگاه مطبوعات معرفی کرد که نخستین دوره آن در سال ۷۲ در کنار نمایشگاه کتاب برگزار شد و از سال ۸۵ این نمایشگاه حیات کاملاً مستقلی از نمایشگاه کتاب را آغاز کرد و پاییز هر سال تا سال ۹۶ تشکیل شد اما بعد از سال ۹۶ به دلایل مختلف از جمله شیوع کرونا و هزینه‌های بالا این نمایشگاه دیگر برگزار نشد، اما وعده برگزاری در سال‌های بعد داده می‌شد تا در نهایت بیست‌ونهم بهمن تا دوم اسفند ۱۴۰۲ با شعار «نجستم همیشه جز از راستی» و حضور حدود ۴۵۰ رسانه حیات دوباره خود را به‌دست آورد.
به گزارش مجله آرونو، نگاهی به کارنامه و اقدامات دولت سیزدهم نگاهی می‌اندازیم، شاهد تلاش‌های بی‌وقفه دولت و در رأس آن آیت‌الله رئیسی هستیم، اما زمانی این اقدامات عینی‌تر می‌شود که رهبر انقلاب در دیدار با خانواده این شهید با بیان اینکه شهید رئیسی مظهرِ شعارهای انقلاب اسلامی بود، گفتند: «حرف‌های اصلی انقلاب از زبان رئیس‌جمهور خارج می‌شد و ایشان این شعارها را، شعارهای خود قرار داده بود.» و چه تأییدی فراتر از آنکه ولی‌امر مسلمین، چنین مهر تأییدی بر کارنامه دولت بزنند.
