به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، با آغاز سال تحصیلی جدید دانش‌آموزان ساکن نوار غزه برای دومین سال پیاپی از دسترسی به مدارس و امکانات آموزشی محروم مانده‌اند، این وضعیت موجب شده است که بسیاری از خانواده‌ها و مسئولان محلی به دنبال راهکارهای جایگزین و شخصی برای رفع این بحران باشند، بر اساس برنامه‌ریزی‌های اولیه، قرار بود که سال تحصیلی جدید در نوار غزه همین هفته آغاز شود، اما شرایط جنگی که از بیش از ۱۱ ماه گذشته در این منطقه جریان دارد، مانع از آن شده است.
بمباران‌های مستمر و پی‌درپی موجب تخریب بخش عمده‌ای از زیرساخت‌های حیاتی نوار غزه شده است، از جمله این زیرساخت‌ها، مدارس و مراکز آموزشی هستند که طبق گزارش سازمان ملل متحد، نزدیک به یک میلیون کودک زیر ۱۸ سال را در این منطقه تحت پوشش قرار می‌دادند. نبود فضای امن برای آموزش و تحصیل، شرایط بسیار سختی را برای دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان ایجاد کرده است.
آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی (اونروا) که مسئولیت مدیریت ده‌ها مدرسه در این منطقه را بر عهده دارد، اعلام کرده است که از زمان آغاز جنگ، بیش از دو سوم مدارس این نهاد یا به کلی ویران شده یا آسیب جدی دیده‌اند.
طبق گزارش‌های این آژانس، صدها فلسطینی که به پناهگاه‌های اونروا پناه آورده بودند، به‌طور عمده همان مدارس هستند، همچنین سازمان یونیسف نیز پیش‌تر اعلام کرد که کودکان نوار غزه از شدیدترین آسیب‌های ناشی از شرایط کنونی رنج می‌برند و به شدت نیازمند حمایت‌های روانی و آموزشی هستند.
معلمی در غزه با آموزش خانگی به کودکان امید می‌بخشد
وفاء علی، که پیش از این مدیر مدرسه‌ای در شهر غزه بود، اظهار می‌کند: با وجود دشواری‌ها و عدم توانایی تأمین فضای امن برای آموزش کودکان، تصمیم گرفتم که به صورت فردی به این وضعیت واکنش نشان دهم. من کلاس‌هایی را در منزل شخصی خود در شمال نوار غزه برگزار می‌کنم، در این کلاس‌ها ده‌ها کودک برای یادگیری دروس مختلف از جمله زبان عربی، انگلیسی و ریاضیات شرکت می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: خانواده‌ها نمی‌خواستند که کودکانشان وقت خود را در خانه تلف کنند.، آنها خواهان این بودند که فرزندانشان به خواندن و نوشتن بپردازند.
آلاء جنینه زن ۳۳ ساله که اکنون به همراه خانواده‌اش در چادری در مرکز نوار غزه به سر می‌برد، در مورد شرایط سخت زندگی‌اش می‌گوید: پسر چهار ساله‌ام و دختر هفت ساله‌ام مجبورند در یک چادر نزدیک محل سکونت ما آموزش ببینند.
وی اضافه می‌کند: به‌تازگی به مدرسه چادری آنها سر زدم.، دیدن این وضعیت برایم بسیار دردناک بود، آنها نه لباس و نه کیف و کفش مناسبی دارند، با این حال ما با تمام توان خود در تلاش هستیم که اوضاع را بهبود بخشیم.
فیلیپ لازارینی، کمیسر کل «اونروا»، دو هفته پیش در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد: بسیاری از مدارس دیگر مکان‌هایی برای یادگیری نیستند؛ آنها اکنون به مکان‌هایی برای ناامیدی، گرسنگی، بیماری و حتی مرگ تبدیل شده‌اند.
وی افزود: هرچه کودکان مدت طولانی‌تری خارج از مدرسه بمانند، خطر از دست رفتن یک نسل از کودکان بیشتر خواهد شد.
آموزش در غزه، تنها دارایی که نمی‌توان آن را از دست داد / حفظ سطح بالای آموزش علی‌رغم فقر گسترده
معین ربانی، تحلیلگر هلندی-فلسطینی در زمینه مسائل خاورمیانه و متخصص در زمینه درگیری عربی-اسرائیلی و مسائل فلسطین اظهار می‌کند: نوار غزه، با وجود فقر گسترده‌ای که بر آن حاکم است، همچنان نرخ بالای آموزش را حفظ کرده است.
وی ادامه می‌دهد: فلسطینیان همواره تلاش کرده‌اند تا از طریق آموزش در شرایط اقتصادی دشوار، مسیر پیشرفت را طی کنند و سازمان ملل متحد و نهادهای غیردولتی متعددی نیز فرصت‌های مناسبی برای آموزش آنها فراهم کرده‌اند.
این تحلیلگر مسائل فلسطین تصریح می‌کند: بسیاری از فلسطینیان ساکن غزه به از دست دادن سرزمین‌ها، خانه‌ها و اموال خود عادت کرده‌اند و به همین دلیل، به آموزش توجه ویژه‌ای دارند، زیرا این یکی از معدود مواردی است که می‌توان آن را با خود به هر کجا برد. این نگاه عمیق به آموزش، از دیدگاه آنان به عنوان سرمایه‌ای پایدار و انتقال‌پذیر است که در شرایط ناپایدار جنگ و از دست دادن‌های مکرر، همچنان ارزش خود را حفظ می‌کند.
وی در خصوص آثار روانی حضور نداشتن در مدرسه برای کودکان بیان می‌کند: دوری یک ساله کودکان از مدرسه، دوستان، محیط‌های بازی و خانه‌ها در طول یک درگیری مسلحانه خشونت‌آمیز به معنای از دست دادن اصول پایه‌ای برای ثبات و امنیت آنها است، این دوری، پایه‌های اولیه امنیت روانی و اجتماعی کودکان را مختل می‌کند.
ربانی اضافه می‌کند: نبود اطمینان، استرس و فقدان ارتباطات اجتماعی می‌تواند واکنش‌های طبیعی بدن به استرس را فعال کند. این واکنش‌های مداوم یا طولانی‌مدت ممکن است به مرور زمان آسیب‌زا شوند و در صورت ادامه یافتن، می‌تواند به پیامدهای جدی در سلامت روانی کودکان منجر شود که به آسانی نمی‌توان از آن بهبودی یافت.
کودکان غزه از فشارهای روانی سنگین رنج می‌برند
کاظم ابو خلف، سخنگوی آژانس امداد و کاریابی سازمان ملل متحد برای پناهندگان «اونروا» اظهار می‌کند: شرایط فعلی غزه نیازمند پاسخ فوری است تا به کودکانی که به دلیل جنگ از آموزش محروم شده‌اند و از فشارهای روانی سنگین رنج می‌برند، کمک‌رسانی شود.
وی ادامه می‌دهد: تمامی کودکان این منطقه به حمایت‌های روانی نیاز دارند، چرا که حداقل ۶۲۵ هزار کودک از آغاز جنگ یک سال تحصیلی را از دست داده‌اند، علاوه بر این برخی از کودکان که اعضای بدن خود را از دست داده‌اند نیازمند خروج از غزه برای درمان هستند و بسیاری از کودکان نیز با ترس و اضطراب‌های ناشی از جنگ دست و پنجه نرم می‌کنند.
بنابر آنچه گفته شد، آموزش در نوار غزه به‌رغم شرایط دشوار جنگی و فقر گسترده، همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین و مقاوم‌ترین سرمایه‌های اجتماعی در این منطقه باقی مانده است، با وجود نبود امنیت، امکانات آموزشی و فضای مناسب برای تحصیل، افراد و نهادهای مختلف تلاش می‌کنند تا این سرمایه گرانبها را حفظ و تقویت کنند، ابتکارات فردی مانند کلاس‌های خانگی و تلاش نهادهای بین‌المللی برای تأمین فرصت‌های آموزشی، نشان‌دهنده اهمیت والای آموزش در میان فلسطینیان غزه است.
ادامه این وضعیت، به‌ویژه دوری طولانی‌مدت کودکان از مدرسه و محیط‌های اجتماعی، تهدیدی جدی برای سلامت روانی و آینده آنها به شمار می‌رود. مشکلات روانی ناشی از جنگ، عدم ثبات و فقدان حمایت‌های روانی می‌تواند پیامدهای جدی برای کودکان به همراه داشته باشد، که بازسازی و بهبود آن نیازمند تلاش‌های مستمر و هماهنگ خواهد بود.
