به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، در حالی که خاطرات نسل‌های پیشین از زندگی‌های پرمشقت اما پابرجا حکایت دارند، امروز تصویری از ازدواج در ذهن جوانان نقش بسته که بیش از آن‌که بازتاب تجربه‌های واقعی باشد، بازنمایی رسانه‌ای است؛ تصویر ازدواجی بی‌دغدغه، مملو از رفاه و آسایش، بدون تنش و درگیری که اگر اتفاق نیفتد، نتیجه‌ای جز شکست ندارد؛ در چنین وضعیتی، ازدواج دیگر یک تجربه انسانی طبیعی و فرایندی برای رشد نیست، بلکه به پروژه‌ای پرهزینه، پرریسک و دور از دسترس بدل شده است.
نقش رسانه در این تغییر تصور افراد، قابل انکار نیست؛ رسانه‌های اجتماعی به‌ویژه اینستاگرام، با بازنمایی ظاهر زندگی‌های آرمانی و اغلب غیرواقعی، تصوری کاذب از خوشبختی به مخاطب القا کرده‌اند؛ تصوری که در آن، هر گونه نقص یا چالش، نشان‌دهنده ناتوانی و شکست افراد است؛ در نتیجه این تصاویر پر زرق و برق و دور از واقعیت، بسیاری از جوانان از مواجهه با واقعیت ازدواج، مسئولیت‌ها و حل مسئله‌هایش، پرهیز می‌کنند.
اگر رسانه با توانمندی فنی و ظرفیت‌هایش بتواند زندگی واقعی نه ایدئال‌سازی شده و نه فاجعه انگارانه را به تصویر بکشد، شاید بتوان بار دیگر ازدواج را از حوزه ترس و توهم، به قلمرو تجربه و انتخاب آگاهانه بازگرداند؛ مسئله ازدواج، بیش از آن‌که فقط یک انتخاب شخصی باشد، اکنون به مسئله‌ای فرهنگی و اجتماعی بدل شده که نیازمند گفت‌وگویی عمیق، بازاندیشی در روایت‌ها، و بازتعریف نقش رسانه در ساختن یا ویران کردن آینده خانواده است.
لیلا وصالی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس رسانه در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو اظهار کرد: در خاطرات پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها یا پدرها و مادرها متوجه می‌شویم آن‌ها زندگی‌های ساده و بدون مشکلی نداشتند؛ حتی در حال حاضر کسی که از نظر ظاهری در رفاه زندگی می‌کند مشکلاتی در زندگی‌اش دارد؛ اما امروزه رسانه تصویری از یک زندگی بدون دغدغه در اذهان عمومی ایجاد کرده است.
وی افزود: جوانان فکر می‌کنند باید این شرایط و ویژگی‌ها در زندگی‌شان اتفاق بیفتد تا احساس خوشبختی کنند؛ این نگاه کاملاً دور از واقعیت است اما چه چیزی باعث شده که این نگاه اشتباه به‌عنوان تصوری درست در جوانان جا بیفتد؟ رسانه.
مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران ادامه داد: رسانه، تصویری از زندگی‌های غیر واقعی در داخل یا خارج از کشور را بازنمایی می‌کند و باعث می‌شود که جوانان فاصله زیادی با آن زندگی‌های غیر واقعی احساس کنند؛ در این صورت جوانان احساس غم، شکست، کمبود و عقب ماندن می‌کنند، بر این اساس رسانه موجب می‌شود جوانان انگیزه‌ای برای حرکت رو به جلو نداشته باشند.
وصالی درباره اثر شبکه‌های مجازی بیان کرد: یکی از ویژگی‌های کنونی رسانه‌ها به‌ویژه اینستاگرام نشان دادن مطلوبیت‌های غیر واقعی به مخاطب است؛ این مسئله در ازدواج نیز اثر داشته است؛ این تصور که می‌گوید اگر ازدواج نکنیم با هیچ مشکلی روبه‌رو نخواهیم شد، تصوری غلط است که رسانه در شکل‌گیری آن اثر داشته است؛ مسلماً هر فردی در هر سنی با مشکلاتی در زندگی مواجه می‌شود و باید برای حل این مسئله فرهنگ‌سازی کنیم.
وی با بیان اینکه فرهنگ‌سازی به واسطه رسانه انجام می‌شود، ادامه داد: در واقع رسانه مانند فیلم و سریال‌های تلویزیونی و نمایش خانگی باید تصویر واقعی از زندگی افراد را نشان دهد؛ ما اکنون در کدام یک از سریال‌های نمایش خانگی کشور یک خانواده منسجم را که قادر به حل مسائل‌شان هستند نشان می‌دهیم؟ امروز بسیاری از قبول مسئولیت ازدواج فرار می‌کنند چون تصور می‌کنند ممکن است از پس مسئولیتی آن برنیایند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: ما نیازمند آموزش به افراد هستیم؛ باید برنامه‌هایی بسازیم که مخاطب بتواند با آن احساس هم‌ذات‌پنداری کند؛ به طور مثال در قضیه فرزندآوری لازم است سریالی بسازیم که یک خانواده تک‌فرزند و یک خانواده پرجمعیت نشان داده شود؛ مسائل، چالش‌ها و زیبایی‌های هر کدام به تصویر کشیده شود تا مخاطب بتواند نتیجه انتخابش را ببیند.
وصالی افزود: در کشورمان کارگردانان متبحر بسیاری داریم که اگر در این فضا وارد شوند قادر هستند اثرهای تأثیرگذار و جذابی خلق کنند؛ آیا این امکان را نداریم که سریالی بسازیم و در آن تفاوت و چالش‌های ازدواج به‌موقع و دیرهنگام را نشان دهد؟ باید این پرسش را در ذهن مخاطب پرورش دهیم که کدام سبک زندگی برای او مطلوب‌تر است؟
وی تاکید کرد: یکی از کارکردهای مهم رسانه این است که بتواند تجاربی که برای ما دست‌نیافتنی هستند، در معرض نمایش بگذارد؛ جوانی که امروز قصد ازدواج دارد باید به آینده فرزندانش، اختلاف سنی خودش با فرزندانش و مواردی از این قبیل نیز فکر کند؛ ما می‌توانیم به وسیله رسانه، تولید فیلم و سریال‌های مناسب، نشان دهیم اگر سن ازدواج بالا رود، اختلاف سنی والدین با فرزندان زیاد شود و تک‌فرزندی افزایش یابد چه عواقبی دارد.
مدیرمسئول رسانه تحلیلی دانشگاه علامه‌طباطبایی درباره راهکار این مسئله مطرح کرد: اگر نگاه واقع‌بینانه به آینده پیش‌رو با خانواده‌های تک فرزند یا ازدواج‌های دیرهنگام داشته باشیم، متوجه می‌شویم این وضعیت برای خانواده‌ها ضرر بسیاری خواهد داشت؛ بنابراین یکی از راه‌های حل این مسئله رسانه است؛ به طور مثال به وسیله تولیدات تصویری می‌توانیم نتیجه اجتماعی روند پیش روی ایران را در سال ۲۰۳۰ یا ۲۰۴۰ به تصویر بکشیم یا این امکان را داریم که با تعریف کردن نقش یک روانشناس یا مربی در سریال‌ها نشان دهیم مسئله ازدواج دیر هنگام یا تصورات اشتباه و غیر واقعی درباره ازدواج چه چالش‌هایی خواهد داشت؛ هم‌چنین باید مهارت‌های حل مسئله را به افراد آموزش دهیم؛ آموزش این مهارت‌ها از طریق رسانه می‌تواند از طلاق عاطفی، تنش‌ها و افسردگی در خانواده‌ها جلوگیری کند.
به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، امروز رسانه‌ها تصویری غیرواقعی از ازدواج نشان می‌دهند؛ برای حل این مشکل، باید روایت‌های واقعی و همدلانه از زندگی مشترک ارائه کنیم و رسانه به بستری برای آموزش و امید تبدیل شود تا جوانان با دیدی واقع‌بینانه، به ازدواج نگاه کنند.
