به گزارش مجله آرونو، صنعت چاپ در ایران در بیش از یک دهه گذشته پیشرفت‌های قابل توجهی در عرصه چاپ بسته‌بندی داشته است، با این حال هنوز صنعت چاپ در ایران نتوانسته به شکوفایی لازم برسد و مشکلات ریز و درشت اقتصادی و تحریم‌های خارجی موجب شده تا این صنعت در درجه نخست صنعتی فرسود به لحاظ ناوگان باشد و درجه دوم در دسترسی به مواد اولیه با مشکلاتی روبرو باشد، رشد صنعت چاپ در یک دهه اخیر نشان داد که اگر به این صنعت توجه شود می‌تواند قابلیت‌های خود را پیدا کند و بازارهای منطقه را به سرعت درنوردد.
یکی از موانع رشد و توسعه صنعت چاپ که در سال‌های اخیر همواره از سوی بدنه این صنعت مطرح شده، قوانین دست و پاگیر و عدم وجود متولی مناسب برای این صنعت است. در گذشته فعالان این صنعت اعتقاد داشتند که آن‌ها بخشی از بدنه صنایع کشور به شمار می‌روند و باید به مانند بقیه صنایع زیر نظر وزارت صمت باشند، در دولت دوازدهم توافقاتی بین وزیران فرهنگ و ارشاد اسلامی و صنعت و معدن و تجارت برای این انتقال انجام شد و موضوع به مجلس شورای اسلامی رفت اما سال‌هاست این انتقال بلاتکلیف مانده و مشکلات دیگری را نیز برای این صنعت ایجاد کرده است.
از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون فرهنگی آن بر حمایت از صنعت چاپ در این وزارتخانه تأکید داشتند و بنا به گفته مسئولان صنعت چاپ تمایل بر ماندن این صنعت در وزارت ارشاد وجود داشت. برای نمونه وزیر ارشاد در نخستین اظهارنظراتش در خصوص صنعت چاپ که در مراسم روز ملی صنعت چاپ سال گذشته مطرح شد، از برگزاری جلسه مشترک میان این وزارتخانه و وزارت صمت به منظور کاهش مشکلات صنعت چاپ خبر داد، جلسه‌ای که البته تا ماه‌ها پس از آن خبری از آن نشد.
معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اما اقداماتی قابل توجهی را نیز در حوزه چاپ در این یک‌سال گذشته انجام داده است از جمله راه‌اندازی شورای سیاست‌گذاری صنعت چاپ پس از چند سال وقفه.
مشکلات اصلی صنعت چاپ امروز مشخص و آشکار است، بنا به گفته احمد ابوالحسنی رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران فرسودگی ناوگان در درجه نخست فهرست مشکلات قرار دارد، در دسترس نبودن مواد اولیه دیگر مشکلی است که منجر به کاهش سفارشات شده است.
وی معتقد است که دغدغه اصلی وزارت همچون سال‌های گذشته نشر است و ساختار و ظرفیت وزارت ارشاد این اجازه را نمی‌دهد که متولی صنعتی باشد که محصولاتش تکمیل‌کننده حلقه تولید در سایر صنایع است.
رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران چندی پیش گفته بود که باقی‌ماندن چاپ در وزارت ارشاد نه به‌نفع صنعت است نه به‌نفع وزارت ارشاد. مهمترین مسئله امروز صنعت چاپ که همان نوسازی ناوگان است که با انتقال چاپ به وزارت صمت قابل حل است. اکنون صنعت چاپ ایران به قبرستان ماشین‌های زیرمدرن چاپ تبدیل شده است چرا که صنایع به‌تنهایی توانایی وارد کردن یک دستگاه چاپ به ارزش ۷۰ میلیارد را ندارند و باید بتوانند از تسهیلات استفاده کنند.
وی از رایزنی با وزارت صمت برای انتقال این صنعت به این وزارتخانه و موافقت تلویحی وزیر صمت و مدیرکل دفتر سلولزی نیز خبر داده بود. موضوعی که یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت ارشاد آن را رد کرده و می‌گوید که در تماس با مدیرکل دفتر سلولزی صحت این موضوع تأیید نشده است.
بنا به گفته احمدوند؛ نظر فعالان حوزه چاپ در نشست‌ها و جلسات مختلف این بوده که صنعت چاپ در وزارت ارشاد باقی بماند. اینکه در یک جلسه‌ای جمعی علاقه‌مند بودند که از تسهیلات وزارت صمت استفاده کنند تا حوزه چاپ از حمایت‌ها و تسهیلات صنایع دیگر بهره‌مند شوند، به معنای انتقال این صنعت به وزارت صمت نیست، تنها درخواست این بوده که از تسهیلات حمایتی صنایع دیگر بهره‌مند شوند.
وی ادامه می‌دهد: وزارت صمت هم همراهی لازم را دارد، ما از صنعت چاپ مانند سایر صنایع حمایت خواهیم کرد، وزارت ارشاد چون تکلیف قانونی در خصوص صنعت چاپ دارد باید به وظیفه خود عمل کند، اگر در مجلس تصویب شد که این صنعت به وزارت صمت واگذار شود، بحث دیگری است وگرنه در خصوص چنین موضوع مهمی نمی‌توان در جلسات و گفت‌وگوها تعیین تعیین تکلیف کرد.
وی با اشاره به حمایت وزارت ارشاد از صنعت چاپ و انتقاد برخی مبنی بر اینکه دغدغه وزارت ارشاد نشر است، می‌گوید: تلاش‌های مختلفی در این دوره صورت گرفته است، اداره کل چاپ در وزارت ارشاد پیگیر تسهیلات و رفع موانع قانونی برای اعطای تسهیلات به فعالان این عرصه است.
احمدوند تصریح می‌کند: هماهنگی خوبی بین وزارت فرهنگ و ارشاد و وزارت صمت وجود دارد، حتماً هر گونه حمایتی از صنعت شود، برای صنعت چاپ هم در نظر گرفته می‌شود، ما در حال گفت‌وگو برای توسعه بازارها هستیم، رابطه خوبی هم با همه اتحادیه‌ها و تشکل‌های حوزه چاپ داریم. آن‌ها هم وزارت ارشاد را خانه خود می‌دانند.
وی با اشاره به تشکیل شورای سیاست‌گذاری صنعت چاپ در وزارت ارشاد پس از چند سال وقفه می‌گوید: شورای سیاست‌گذاری در ارشاد تشکیل شده بززگان حوزه چاپ در آن حضور دارند و همه نیز اذعان دارند که برای رفع مشکلات چاپ تلاش می‌شود، بنابراین این فضاسازی‌ها به نفع صنعت چاپ نیست.
یازدهم بهمن ماه سال ۹۵ تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صمت به امضا رسید و مقرر شد، کلیه امور مربوط به تأسیس، واردات و صادرات محصولات و صدور مجوزهای ورود دستگاه‌ها و ماشین‌آلات چاپ از وزارت ارشاد به وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل شود و وظیفه نظارت بر چاپخانه‌ها همچنان در حیطه وزارت ارشاد باقی بماند.
هرچند که قرار بود این تفاهم‌نامه تا پایان همان سال به‌صورت لایحه در دولت به‌تصویب رسد و از ابتدای سال ۹۶ نیز اجرایی شود، اما پس از آن روند کار شکل دیگری به خود گرفت، انتقال بخشی از چاپ به وزارت صنعت، در ۳ مرحله باید انجام شود، مرحله نخست تصویب قانون در مجلس است، اصلاح بند ۱۶ ماده ۲ وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صنعت چاپ را از وزارت ارشاد به وزارت صنعت انتقال می‌دهد.
بخش دوم این انتقال، تدوین لایحه است که باید در هیئت دولت تصویب شود، سومین مرحله تدوین دستورالعمل است که باید بعداً توسط وزرت صنعت و معدن و اداره کل سلولزی این وزارتخانه به اتفاق اتحادیه‌های تخصصی و اتاق اصناف و با مشورت کارشناسان ارشاد تدوین شود. دستورالعملی که در ارتباط با ریز مسائل است. شرایط پایین دستی مثل مدل ماشین آلات، محل‌ها در آن دستورالعمل دیده می‌شود. در واقع بدنه صنعت چاپ با آن دستورالعمل در ارتباط است. بخشی از این فرایند در دولت قبل انجام شد اما به ثمر نرسید.
منبع: تسنیم
