به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، فشار خون یکی از شاخص‌های حیاتی بدن است که نشان‌دهنده نیرویی است که خون هنگام عبور از رگ‌ها به دیواره آنها وارد می‌کند که این فشار تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند فعالیت قلب، انعطاف‌پذیری رگ‌ها، حجم خون و وضعیت کلی بدن قرار دارد.
فشار خون نرمال برای بزرگسالان به طور معمول در محدوده ۸۰/۱۲۰ میلی‌متر جیوه است، اما تغییرات آن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات قلبی، کلیوی یا اختلالات هورمونی باشد و کنترل منظم فشار خون، داشتن تغذیه سالم، فعالیت بدنی و مدیریت استرس از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با فشار خون محسوب می‌شوند.
در سال‌های اخیر، پژوهش‌های متعددی نشان داده است که کیفیت خواب نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارد و افرادی که دچار اختلالات خواب مانند بی‌خوابی یا آپنه خواب هستند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند و تنظیم ساعت خواب، کاهش نور آبی پیش از خواب و پرهیز از مصرف کافئین در ساعات پایانی روز می‌تواند به بهبود وضعیت فشار خون کمک کند.
تغذیه مناسب یکی از ارکان اصلی سلامت قلب است و مصرف بیش از حد غذاهای فراوری شده، چرب و شور می‌تواند به مرور زمان باعث افزایش فشار خون و آسیب به دیواره‌های عروق شود، اما در مقابل، رژیم‌های غذایی مانند رژیم مدیترانه‌ای که سرشار از سبزیجات، ماهی، روغن زیتون و مغزها هستند، اثرات محافظتی بر قلب دارند.
استرس مزمن یکی از عوامل پنهان در بروز فشار خون بالا است، چراکه بدن در شرایط استرس‌زا، هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین ترشح می‌کند که باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شوند و تمرین‌های ذهن‌آگاهی، مدیتیشن و تنفس عمیق می‌توانند به کاهش استرس و در نتیجه کنترل بهتر فشار خون کمک کنند.
نقش ژنتیک در ابتلا به بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا غیرقابل انکار است و افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری‌ها دارند، باید از سنین پایین‌تر تحت پایش قرار گیرند و سبک زندگی سالم‌تری را در پیش بگیرند و آزمایش‌های دوره‌ای و مشاوره با متخصصان می‌تواند در پیشگیری مؤثر باشد.
کاربرد استفاده از قرص‌های زیرزبانی برای فشار خون / کسانی که فشار خون پایین دارند، نمک بخورند؟
محمدرضا اخباری، متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه استفاده از قرص‌های زیرزبانی، درمان فشار خون نیست، اظهار کرد: این قرص‌ها مخصوص اورژانس و تیم‌های پزشکی است و در زمان اورژانس‌های فشار خون کاربرد دارد، برای درمان فشار خون جایگاهی ندارد و تنها با دستور پزشک و در حضور پزشک استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه فشار خون پایین باید علت‌یابی شود، افزود: بیماری وجود دارد که در صورت ابتلاء به آن، بدن نمک را داخل جریان خون حفظ نمی‌کند که این بیماری مشخص و تعریف شده است و درمان آن نیز استفاده از قرص نمک است و سایر مواردی که منجر به افت فشار خون می‌شود، باید علت‌یابی و مشخص شود.
متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی با بیان اینکه پس از مشخص شدن علت افت فشار خون، درمان انجام می‌شود، تصریح کرد: مصرف نمک درمان افت فشار خون نیست و بسیاری اوقات نیز ورزش و داشتن فعالیت بدنی منظم می‌تواند از افت فشار خون جلوگیری کند یا درمانی برای فشار خون پایین باشد.
افت فشار خون در نوجوانان چگونه درمان می‌شود؟ / چربی خون و فشار خون ارتباطی با یکدیگر دارند؟
اخباری با بیان اینکه نوجوانان و به ویژه دختران، به دلیل شرایط بدنی که دارند، به طور معمول درگیر کم خونی هستند، ادامه داد: کم خونی منجر به کاهش و افت فشار خون می‌شود و درمانی که برای آنها توصیه می‌شود، به طور معمول مصرف قرص آهن و اصلاح کم خونی است و نیازی به مصرف نمک ندارند.
وی با بیان اینکه به منظور پیشگیری از افت فشار خون در نوجوانان، آنها باید پس از بیدار شدن وعده صبحانه خود را مصرف کنند، گفت: انجام حرکات ورزشی و داشتن فعالیت بدنی اندک پیش از انجام اموری مانند درس خواندن برای نوجوانان، منجر به داشتن فشار خون بهتری می‌شود و نیازی به مصرف نمک برای بالا بردن فشار خون ندارند.
متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی با بیان اینکه دو بیماری چربی خون و فشار خون، اثرات هم‌افزایی دارند و عوارض یکدیگر را تشدید می‌کنند، اضافه کرد: چربی خون به صورت مستقیم، علت فشار خون نیست و اگر چربی خون بالا باعث چاقی شود، چاقی نیز می‌تواند علت بروز فشار خون بالا باشد.
فعالیت بدنی منظم نه‌تنها به کنترل فشار خون کمک می‌کند، بلکه باعث تقویت عضله قلب و بهبود گردش خون نیز می‌شود و حتی پیاده‌روی روزانه به مدت ۳۰ دقیقه می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت قلب داشته باشد، همچنین انجام ورزش‌های هوازی مانند شنا و دوچرخه‌سواری نیز توصیه می‌شوند.
مصرف بی‌رویه مکمل‌های غذایی بدون مشورت با پزشک می‌تواند خطرناک باشد و این در حالی است که برخی افراد برای درمان فشار خون پایین یا بالا به مصرف مکمل‌هایی مانند منیزیم، پتاسیم یا ویتامین D روی می‌آورند، در حالی که مصرف نادرست این مواد ممکن است تعادل الکترولیتی بدن را بر هم بزند و عوارض جدی ایجاد کند.
آموزش عمومی درباره فشار خون و بیماری‌های قلبی باید از دوران مدرسه آغاز شود و آشنایی نوجوانان با علائم فشار خون بالا، اهمیت تغذیه سالم و نقش ورزش در سلامت قلب می‌تواند از بروز بیماری‌ها در بزرگسالی جلوگیری کند و برنامه‌های آموزشی باید ساده، جذاب و کاربردی طراحی شوند.
استفاده از فناوری‌های نوین مانند ساعت‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های سلامت، امکان پایش فشار خون را برای افراد فراهم کرده است و این ابزارها می‌توانند به افراد کمک کنند تا روند تغییرات فشار خون خود را دنبال و در صورت مشاهده علائم غیرعادی، به پزشک مراجعه کنند و با این حال، تشخیص و درمان بیماری فشار خون همچنان باید توسط متخصص انجام شود.
