به گزارش خبرگزاری مجله آرونو، دیابت یکی از پیچیده‌ترین اختلالات متابولیکی است که نه‌تنها عملکرد بدن در تنظیم قند خون را مختل می‌کند، بلکه بر سلامت روان، سبک زندگی و حتی روابط اجتماعی فرد تأثیر می‌گذارد؛ این بیماری در دو نوع اصلی نوع ۱ که وابسته به انسولین است و نوع ۲ که بیشتر با سبک زندگی مرتبط است، شناخته می‌شود و درک چندلایه بودن بیماری دیابت، کلید مدیریت مؤثر آن است.
تحقیقات نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد موارد دیابت نوع ۲ با عوامل قابل کنترل مانند تغذیه ناسالم، کم‌تحرکی و استرس مزمن مرتبط هستند و برخلاف تصور بیشتر افراد، دیابت نوع ۲ تنها نتیجه وراثت نیست، بلکه اغلب حاصل انتخاب‌های روزمره‌ای است که در طول زمان بدن را در برابر انسولین مقاوم می‌کند، بنابراین اصلاح سبک زندگی نه‌تنها درمان، بلکه پیشگیری مؤثر از این بیماری است.
برای بسیاری از افراد، غذا به ابزاری برای تسکین روان تبدیل شده است و این افراد در مواجهه با اضطراب یا فشارهای روانی، به مصرف خوراکی‌های شیرین و پرکالری روی می‌آورند که به‌طور موقت احساس آرامش ایجاد می‌کند و این رفتار که به آن تغذیه احساسی گفته می‌شود، یکی از عوامل پنهان، اما مؤثر در افزایش وزن و بروز دیابت نوع ۲ به شمار می‌رود.
درمان دیابت با داروهایی مانند انسولین یا داروهای خوراکی، تنها بخشی از مسیر مدیریت بیماری است و آنچه در بلندمدت مؤثرتر است، آموزش عمومی، اصلاح رفتارهای تغذیه‌ای، افزایش فعالیت بدنی و کاهش استرس است و به جای تمرکز صرف بر درمان دارویی، باید به سمت توانمندسازی افراد برای پیشگیری حرکت کنیم.
عوارض انسولین / تزریق انسولین ضرر دارد؟
منصور سیاوش، فوق تخصص غدد و متابولیسم در گفت‌وگو با خبرنگار مجله آرونو با بیان اینکه انسولین یکی از بهترین داروهایی است که برای درمان دیابت وجود دارد و کشف و تولید این دارو، تحولات بسیاری را در حوزه درمان بیماران دیابتی ایجاد کرده است، اظهار کرد: انسولین یک داروی اصلی برای بیماران دیابتی است و در صورتی که پزشک برای بیمار تجویز انسولین می‌کند، بهتر است که بیمار از توصیه پزشک پیروی کند.
وی با بیان اینکه در صورتی که بیمار امکان مصرف انسولین را نداشته باشد یا شرایط سلامتی او با تزریق انسولین بدتر شود، هیچ‌گاه پزشک مصرف انسولین را برای بیمار تجویز نمی‌کند، افزود: داروهای متعددی برای درمان دیابت وجود دارد و هنوز فهرست این داروها در حال افزایش است و پزشک بهترین دارو را برای بیمار تجویز خواهد کرد.
فوق تخصص غدد و متابولیسم با بیان اینکه انسولین دارویی است که دنیای بیماران دیابتی را تغییر داد، اصلاح کرد و بهبود بخشید، تصریح کرد: دیابت نوع ۲، بیشترین نوع دیابتی است که در جامعه دیده می‌شود و بعضی عوامل از جمله چاقی و اضافه وزن، کم‌تحرکی، استرس و مصرف غذاهای متراکم و پرکالری، در ابتلای افراد به این نوع دیابت مؤثر است.
دیابت بارداری به جنین منتقل می‌شود؟ / تأثیر استرس و اضطراب بر ابتلاء به دیابت
سیاوش با بیان اینکه در صورت وجود عوامل خطر مذکور، مقاومت به انسولین در فرد افزایش پیدا می‌کند و با ادامه این روند، فرد بیشتر مستعد ابتلاء به بیماری دیابت می‌شود، ادامه داد: استرس و اضطراب می‌تواند منجر شود افراد برای رسیدن به آرامش به اقداماتی از جمله پرخوری روی آورند و این موضوع منجر به افزایش وزن بیشتر آنها می‌شود.
وی با بیان اینکه مصرف مواد غذایی شیرین می‌تواند برای افراد ایجاد آرامش کند و از همین رو ممکن است افراد هنگام استرس و اضطراب تمایل بیشتری به مصرف این مواد غذایی داشته باشند، گفت: انتقال دیابت بارداری به جنین، بسیار نادر است، اما به طور کلی، ابتلای مادر به دیابت بارداری، به این معنا است که او ژن بیماری دیابت را دارد.
فوق تخصص غدد و متابولیسم با بیان اینکه ژن بیماری دیابت به فرزند منتقل می‌شود و در صورتی که این فرزند مراقبت‌های لازم را نداشته باشد و توصیه‌های سبک زندگی سالم را مد نظر قرار ندهد، ممکن است به بیماری دیابت مبتلا شود، اضافه کرد: به طور معمول، در نیمه دوم بارداری، دیابت بارداری تشخیص داده می‌شود.
دیابت بارداری، اگرچه اغلب پس از زایمان برطرف می‌شود، اما نشانه‌ای از استعداد ژنتیکی مادر برای ابتلاء به دیابت است و این وضعیت می‌تواند فرزند را در معرض خطرات متابولیکی در آینده قرار دهد، بنابراین مراقبت‌های تغذیه‌ای و سبک زندگی سالم برای مادران باردار، نه‌تنها برای سلامت خود آنها، بلکه برای سلامت نسل بعدی حیاتی است.
اگرچه ژن‌ها در بروز دیابت نقش دارند، اما تعیین‌کننده قطعی نیستند و فردی که ژن دیابت را دارد، در صورت رعایت اصول تغذیه، ورزش منظم و کنترل استرس، می‌تواند از بروز بیماری جلوگیری کند و این واقعیت نشان می‌دهد که وراثت، سرنوشت نیست و آگاهی و انتخاب‌های هوشمندانه می‌توانند مسیر سلامت را تغییر دهند.
دیابت تنها یک مسئله پزشکی نیست و در عین حال، چالشی اجتماعی به شمار می‌رود؛ افزایش آمار مبتلایان، فشار بر نظام سلامت و کاهش بهره‌وری نیروی کار، پیامدهای گسترده‌ای دارند، از همین رو آگاهی‌بخشی عمومی، سیاست‌گذاری‌های سلامت‌محور و حمایت از سبک زندگی سالم باید در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد.
