نجمه امیرخانی با بیان اینکه بخش زیادی از مشکلات سلامت روان در مراحل اولیه با نشانههای رفتاری ساده قابل شناسایی است، اظهار کرد: بسیاری از افراد این علائم را نادیده میگیرند و همین موضوع باعث میشود مشکلات کوچک به معضل جدی تبدیل شود. نخستین نشانه مهم ناتوانی در نه گفتن است، برخی افراد تصور میکنند رد کردن درخواست دیگران بیمعرفتی است و برای جلب رضایت اطرافیان، خود را در شرایط پراسترس و فشار قرار میدهند. این رفتار که در ظاهر از سر مهربانی تلقی میشود، گاهی نتیجه وابستگی ناسالم یا اضطراب اجتماعی پنهان است.
وی افزود: نشانه دیگر مشکلات سلامت روان تلاش افراطی برای بهتر بودن است؛ رفتاری که با فشار مزمن همراه است. افرادی که تصور میکنند برای ارزشمند بودن باید همیشه عملکردی کامل داشته باشند، معمولاً خود را مجبور به انجام کارهایی میکنند که برایشان آزاردهنده است. این چرخه فرسایشی به مرور زمان سطح استرس را بالا میبرد و فرد را در معرض تحلیلرفتگی روانی قرار میدهد.
روانشناس بالینی با اشاره به نقش تعویق کارها در بروز مشکلات سلامت روان ادامه داد: برخی افراد به دلیل تنبلی معمولی کارهای خود را عقب میاندازند، اما وقتی این تعویق به شکل مزمن و تکراری رخ میدهد و فرد در طولانیمدت از انجام امور روزمره بازمیماند، باید احتمال وجود مشکلات سلامت روان از جمله افسردگی یا اضطراب بررسی شود.
امیرخانی ماندن در روابط عاطفی یا دوستی آزاردهنده را نیز علامتی جدی از مشکلات سلامت روان دانست و گفت: افرادی که در رابطهای پر از تحقیر، بیاحترامی یا بیتوجهی باقی میمانند و همچنان برای جلب محبت طرف مقابل تلاش میکنند، معمولاً دچار وابستگی ناسالم یا نوعی اختلال عاطفی هستند. این افراد به جای ترک رابطه، مدام خود را مقصر میدانند و تلاش میکنند محبت از دست رفته را به هر شکل ممکن بازگردانند.
وی اضافه کرد: احساس گناه بیدلیل یکی دیگر از نشانههای مهم مشکلات سلامت روان است. برخی افراد بدون هیچ دلیل واقعی مدام خود را سرزنش میکنند و این حس مزمن باعث میشود نتوانند از لحظات شیرین زندگی لذت ببرند. چنین حالتی معمولاً ریشه در اضطراب یا افسردگی نهفته دارد.
روانشناس بالینی بر ضرورت توجه افراد به این نشانهها تأکید کرد و گفت: سلامت روان موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. هر فردی که با این علائم مواجه میشود یا آنها را در اطرافیان خود مشاهده میکند، باید مراجعه به روانشناس یا روانپزشک را جدی بگیرد.






